Türkiye’yi 10. Ekonomik büyüklüğe ne taşıyacak

6 / 13

---

Lodosa karşı yüzülmez

2023 vizyonunu ve 10’uncu büyük ekonomi hedefini realize etme noktasında finans kesiminin yeri ve önemini detaylandırmaya devam eden Aktif Bank Genel Müdürü Dr. Önder Halisdemir analizlerine şu sözlerle devam etti;

“Yani Türkiye kendi kendine büyümeyecek bir defa, bunu bilmemiz lazım. Burada kamu, özel ve dış olmak üzere üç finansman ve mikro düzeyde firmaların ihtiyaç duyduğu finansman var. Makro baktığımızda, mikro gelişmelerin makro düzeye de etkilerini ihmal edebiliriz ya da bunun tersi de olabilir. Mesela, Orta Anadolu’da bir ihracatçının daha çok sipariş alsa da ihracat yapabilmesi için ilk önce bu büyümesini finanse etmesi gerekir. Kapasite artışı lazım. Bu mikro bir sorun ama makroyu da etkileyen bir durum. Üretim faktörlerini bir araya getiremediğimiz takdirde bir netice doğmaz. Banka da tam burada fonksiyon olarak devreye giriyor zaten. Dolayısıyla finans kesiminin etkin olması lazım ki mikro düzeydeki sıkıntılara cevap verebilsin. Bu da finansal kesim arasında nitelik ve nicelik olarak yeterli sayıda oyuncu olmasıyla mümkün olabilir. Ancak bizim finansal sularımızda bir tek “banka” denilen balık yaşıyor ve başka balığın yaşamasına izin verilmiyor. Düşünürseniz leasing şirketi de faktoring şirketi de çoğunlukla bankadır.

Yurt dışında banka dışı finansal kesim, banka kesiminden daha büyük hale geldi. Ama Türkiye’de bir iş yapılacaksa banka yapıyor ve bunun mutlaka kırılması lazım. Biz finansal kesimimizi nasıl inşa edeceğiz? Ve 2023’e giderken finansal kesim buna nasıl katkıda bulunacak? Ya da biz nasıl bir finansal kesim arzu ediyoruz? Mevcutlarla bunu yapabilir miyiz? Yapabilirsek hangi koşullarda yapabiliriz? Ve ne yapmalıyız? Bence bütün bu soruların sorulması gerekiyor. 2023 perspektifi önemli ancak alt sektörler olarak bunu sağlayacak unsurlar noktasında da aynı perspektife sahip olmamız gerekiyor. Aksi takdirde hedef orada durur ve biz bir takım beyhude çabalar içerisinde oluruz. İlerleme kaydedemeyiz. Aynen, ‘Lodosa karşı yüzmek’ gibi bir şey bu.

Dolayısıyla finans kesiminde de 2023 mimarisinin tartışılıyor olması lazım. Ama gördüğüm kadarıyla herkes mimariden memnuniyetini ve pozisyonunun maksimize etmeye çalışıyor. Burada altını çezmek lazım ki, bu, ekonomik aktörler açısından anlaşılabilir bir şeydir. Bir özel sektör bankasına, ‘2023 için ne yapıyorsunuz?’ demenin bir manası yok. Ama birisi demeli. O birisi, o dizaynı yapmalı. Sektör oyuncularının düşüncelerini almalı. Kamu ile ortak çalışmalı. Mutlaka bu dizayn yapılmalı yoksa bu büyümenin makro ve mikro düzeyde finansmanı noktasında yeterince rahat olunamaz.