Volkan Karsan [email protected]

Sivrisinekler için geldiler, ağaçları yediler! Yeşil coğrafyamızın ‘işgalci’leri

“Kazandıran Sohbetler” adını bu röportajlar serisine verirken hiçbir zaman amacımız sadece bu söyleşilerle maddi yatırım yaparak para kazanmayı önermek değildi.

Bunun yanı sıra sağlık, bilim, çevre, teknoloji konularında da birey ve toplum olarak bizlere nelerin kazandırabileceğini sorgulamak da yer aldı…

Son röportajda, Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Oğuz Kurdoğlu okurları bilmem ama en azından bana altın değerinde bilgiler kazandırdı. Ufkumu açtı.

Sohbetten geriye iki şahsi merak sorumun cevapları kalmıştı. Onları da sizle bu köşeden paylaşmak istiyorum…

Biri orman atıklarının ekonomiye kazandırılabilmesi konusu diğeri de Okaliptüs gibi ağaçların yeşil coğrafyamızdaki yeri…

Önce orman atıkları konusu ve Kurdoğlu hocanın cevabı:

Ormanın kereste için kesilen bölümlerinin arttıklarını daha incelerinden kompost gübre yapımı için ya da pelet yöntemiyle enerji için yararlananlar oluyor. Öncelikle ormanda üretilen ve insanların kullandığından kalanında fazlası olmaz. Bunların ormanda kalması ekolojik olarak en istenen konudur. Çünkü onlar aynı zamanda toprağın bitki besin maddesi olarak dönüşünü sağlar. Eğer bu ormanlarda çürümüş ve kırık materyaller, bütün dal ve budaklar, yapraklar dışarıya alınırsa, “temiz işletme” diye -tırnak içerisinde söylüyorum, böyle bir fenomen vardı zamanında- ormanda bir kötü şey daha olur. Hem bitkiler için besin maddeleri dışarı alınmış olur hem de ormanda olan parçalayıcı böceklerin nesli hızla tükenir. Sebebi de onların besleneceği, üreyeceği malzemeler hızla dışarı alınmış oluyor. Oysa onlar bu ölü ağaçların bütün ölü materyallere bağımlı çürükçül türlerdir. Yani zincir bozuluyor ve beslenme piramidinin bir unsuru aradan çıkarılmış oluyor. Böyle olduğu zaman da toplamdaki biyo çeşitliliğe büyük zarar vermiş olursunuz.

Unutmayalım ki mesela Murgul'da biyoenerji santrali kurulmuştu. Biyosuorman artığıydı. Biz fotoğrafları da çekmiştik zamanında. Muazzam keresteler, muazzam odunlar yanmak için ve enerji elde etmek için dışarıda bekliyordu. Bu büyük yanlıştır. Doğrudan orman ürünlerinden enerji kullanımı bizim için büyük bir lükstür. Bunu yapan ülkeler var. Ama orman üretimleri de ona göre çok fazla, evet kömüre göre çok daha az karbon vermesi bakımından da önemli…

OKALİPTÜS VE EGZOTİK TÜRLER

Okaliptüsler bize ilk 1930'larda geldi. Bazı bataklıkların kurutulması için sivrisineklerin önlenmesi için yola çıkılmıştı. Okaliptüs’ün anavatanı Avustralya'ya. Hakikaten muazzam boylar, muazzam gövdeler yapan bir tür. YarraRanges Milli Parkı’nda yerinde 100 metreve üzerinde muazzam ağaçlar gördük. İnsan etkileniyor gerçekten. Ama biz farklı bir açıdan bakmamız lazım. Bir yabancı tür, egzotik bir tür doğal alanlara girdiği zaman oradakilerle ciddi bir rekabete girer. Eğer yeni geldiği yere adapte olmuş bir türse öyle hızla büyür ki adeta işgalci olur. Şimdi bu türlerin buraya getirilme sebebi nedir? Hızlı büyümeleri değil mi? Hızlı büyüyorsa diğerleri üzerinde baskı kuracak demektir zaten. Bunlarla doğal türler bir araya getirildiği zaman daha yırtıcı olan, yapısı gereği ve o yüzden de çok fazla büyüyen, büyüyebilen, iyi beslenen türler doğal türler üzerinde mutlaka olumsuz yaratacaktır. Okaliptüslerin de bulunduğu ortamda başka türlere izin vermemesi gibi böyle bir yapısı var. Bunu Çin'den getirilen Pavlonyalar için de söyleyebiliriz. Yalancı Akasya da bunlardan biridir. Yalancı Akasya tıpkı madenciler gibidir. Madencilik bir yere girdiği zaman orası nasıl iflah olmaz… Yalancı Akasya'da girdiği zaman orada diğer türleri çok kısa sürede baskı altına alır.

Doğal alanları kendi doğallığı içerisinde koruyabilmek çok önemli. Bizlerde korunan alan miktarı memleket yüzeyinin yüzde 8,5’larında ki bana göre gerçek anlamda korunan alan yüzde 3,5 civarında. Avrupa Birliği ülkelerinde yüzde 27, bazı ülkelerde 35… Bizim de söz verdiğimiz gibi 2030’da bunu yüzde 30’a çıkarmamız lazım. Doğal alanların koruma altına alınması, korunan alanların, tabiat parkı alanlarının artışı iklim değişikliğiyle mücadelede de en önemli unsurlardan biridir. Biz bu memleketin en az üçte birini yeşil dokuyla yani bunun da en faydalısı olan ormanlarla kaplamak zorundayız.

UNUTMAYIN… Bu dünyayı torunlarımızdan ödünç aldık. BUGÜN DÜNYA BARIŞI, ÇEVRE, HAK VE ADALET İÇİN BİR ŞEYLER YAPMIŞ OLMANIZI DİLİYORUM.