Yapay zeka yüzünden personel çıkaran şirketler 5 yıl sonra pişman olacak

FINANSINGUNDEMI.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

Bugün yapay zeka için personel çıkaran şirketlerin beş yıl sonra bundan pişman olması muhtemel gözüküyor.

Finansingundemi.com’un derlediği bilgilere göre, "Yapay zeka işten çıkarmaları”, "Otomasyon insanların yerini alıyor” gibi manşetler gündelik hayatın bir parçası haline gelmiş, hatta bazı CEO'lar bununla gurur duyduklarını açıklayan sözler ediyor olsa da, yakın gelecekte bunların tam tersi başlıklar görülebilir.

Yenilikleri insanlar yapar, yapay zeka değil

Fortune’dan Alexandra Ebert’in haberine göre, OpenAI CEO'su Sam Altman, yapay zekadaki gelişmeler sayesinde bir sonraki milyar dolarlık şirketin tek bir kişiden oluşabileceğini söylüyor. Anthropic CEO'su Dario Amodei, yapay zekanın beş yıl içinde tüm giriş seviyesi beyaz yakalı işlerin neredeyse yarısını ortadan kaldırabileceğini düşünüyor.

Bu yıl şimdiden teknoloji sektöründe 64.000'den fazla kişi işten çıkarıldı; Microsoft ve Intel bu alanda başı çekerken yapay zekanın bu süreçte önemli bir etken olduğu görülüyor. Ancak yaygın kanaatin aksine yenilikleri insanlar yapıyor, yapay zeka ise bunu sadece taklit ediyor.

Yapay zeka yeni ürün ve hizmet yaratma yetisinden yoksun

Yapay zekaya bu denli güven ve insan sermayesini bu derece geri atmak sadece dar görüşlülük değil, aynı zamanda temelde kötü bir iş yönetim süreci anlamına geliyor olabilir. Bugün yapay zeka adına personel çıkaran şirketlerin yarın bunu telafi etmeye çalışan şirketler olması yüksek ihtimal olarak görülüyor.

Yapay zekanın daha az kaynakla daha fazlasını yapmada mükemmel olduğuna şüphe yok. Yapay zeka süreçleri hızlandırıyor, tekrarlayan işleri azaltıyor ve zamandan tasarruf sağlıyor. Ancak yapay zeka tek başına yeni nesil ürün ve hizmetleri yaratamıyor.

Uzun vadede kazanan işletmeler ise yenilik yapanlardan çıkıyor. Bu şirketler, yeni ürün yaratanlar, işlerin nasıl yürümesi gerektiğini yeniden tasarlayanlar ve müşterilerini yeni yollarla etkileyecek radikal atılımlar yapan şirketler oluyor.

Veriler ve tarih

Veriler de bunu destekliyor. McKinsey, kültürlerine inovasyon katan şirketlerin rakiplerinden daha iyi performans gösterme olasılığının 3,5 kat daha fazla olduğunu söylüyor.

Tarihsel veriler de bunu destekliyor; Blockbuster, bunun güzel bir örneği olarak öne çıkıyor. 2000’lerin başında güçlü kârları ve geniş bir müşteri tabanı olan Blockbuster, lider konumunu bir sonraki değer dalgasını oluşturmak için kullanma öngörüsünden yoksundu. Netflix ise bu eksikliği doldurdu ve yaratıcı sürecin baş aktörü olmayı başardı.

Bu tür yaratıcı düşünme hâlâ yalnızca insanlardan geliyor. Sonuç olarak mesele şu: Yapay zeka icat yapmıyor; yapay zeka geri dönüştürüyor; başkalarının fikirleriyle eğitiliyor; kalıpları taklit ediyor ancak öğrenme eğrisini atlayamıyor.

Bu bir kusur değil; yapay zekanın tasarımı böyle. Akademisyen Mark Runco'nun dediği gibi, “Yapay zeka yalnızca yapay yaratıcılık üretebilir. Yaratıcı insanları destekleyebilir ancak onların yerini alamaz.”

Bu durumda, stratejisi ‘bir sonraki büyük şey’i yaratabilecek insanları işten çıkarmak olan şirketlere bol şans dilemek gerekiyor. En azından kısa vadede daha sıkı bir yönetim sergileseler de bu şirketlerin ürün yol haritaları başarısız olmaya başladığında şaşırmamaları gerekiyor.

Yapay zeka yaratıcılığı ortaya çıkabilir mi?

Peki, büyük bir işletmeyi yönetiyorsanız, bunun yerine ne yapmalısınız? Yeteneklerinizi elinizde tutmak, yapılacak işlerin başında geliyor. Ekibinizin, yapay zeka ile kazandıkları ekstra zamanı inovasyon için kullanmalarına izin vermeniz gerekiyor. Çalışanlarınıza düşünmeleri için alan tanımanız da yapılacaklar arasında yer alıyor.

Unutulmamalı ki, dünyanın en başarılı ve belki de daha da önemlisi kârlı ürünlerinden bazıları, aralarında Gmail ve AdSense'in de bulunduğu Google'ın yan projeleri olarak başladı. Bu ürünler istendiği için değil, akıllı insanlara keşfetmeleri için alan ve zaman tanınması sayesinde yaratıldı.

Aynı kişilerin bir önceki çeyrekte işten çıkarıldığı düşünüldüğünde bu ürünlerin hayata geçmeyeceği açık bir gerçek olarak önümüzde duruyor. Ancak maalesef şu anda olan şey tam olarak bu.

Çok fazla lider, yapay zekanın sağladığı verimlilik kazanımlarını doğrudan kâr hanesine yansıtıyor; kısa vadeli kârları şişiriyor ve buna inovasyon diyor.

Yapay zekanın sınırlamaları

Üstelik bu liderler, bu sözde verimliliklerin çoğunun asla gerçekleşmeyebileceği riskini hesaba bile katmıyor. Yapay zeka hakkındaki tüm bu abartılara rağmen, insanlık geleceği tahmin etme konusunda pek de parlak bir geçmişe sahip değil. 1950'ler ve 1960'ların dergileri haklı olsaydı, şimdiye kadar işe jetpack'lerle gidip evlerimizi nükleer enerjili elektrik süpürgeleriyle temizliyor olurduk.

Aynı şey yapay zeka konusunda da geçerli olabilir. Yapay zekayı gerçek dünyadaki iş süreçlerine entegre etmek, özellikle de karmaşık bilgi işleri söz konusu olduğunda oldukça zor olabilir. Teknik sınırlamalar, gizlilik mayın tarlaları ve yapay zeka ajanları rotadan çıktığında nasıl düzeltileceği veya hata ayıklanacağı gibi çözülmemiş bir dünya sorun hâlâ liderleri bekliyor.

İşten çıkarmalar yeniden işe alıma dönüşebilir

Dolayısıyla, bugün işten çıkarma yapan şirketlerin bir kısmının, teknolojinin düşündükleri kadar etkili olmadığını fark ettiklerinde, birkaç yıl içinde sessizce yeniden işe alım yapma olasılığı oldukça yüksek gözüküyor.

Tüm bunlar birlikte ele alındığında, kazananların en büyük işten çıkarmaları yapan şirketler olmayacağı, aksine doğru çalışanları elinde tutan, onlara alan tanıyan ve yaratıcılıklarını daha da ileriye taşımak için yapay zekadan yararlananlar olacağı görülüyor.

Yapay zekâ, iş dünyasının kurallarını gerçekten de yeniden yazıyor; önemli olan ise onu nasıl kullanmayı seçtiğiniz. Bir şirket personel sayısını azaltma fırsatı görürken, diğeri bunda yeni bir şey inşa etme fırsatı görüyor ve bunlardan sadece biri beş yıl sonra pazara liderlik etmeye devam edecek.

Avrupalı CEO’lardan 'yapay zeka' yasasını durdurun çağrısı

Yapay zekanın yeni hünerleri: Yalan söylemek, entrika çevirmek, tehdit etmek

Finansal denetimde yapay zeka dönemi

Yapay zeka kıyametinden sağ çıkacak 5 meslek

Yapay zeka giriş seviyesi işleri tehdit ediyor

Bill Gates açıkladı! Yapay zeka bu 3 mesleği yıkamayacak