Kredi şubeleri ‘aç-kapa’ aşamasında

BARIŞ BEKAR / PARA DERGİSİ TÜRKİYE bankacılık sektöründe şube konsepti yeni yeni çeşitlenmeye başladı. Bankalar, şubelerini önce “ticari” ve “kurumsal” olarak ayırmıştı. Ardından bireysel şubeler de ayrıştırıldı. Bir dönemler özel bankacılık şubeleri modaydı. Şimdi ise sadece kredi veren şubeler gözde... Aslında bu gelişmelerde 2001 krizi sonrası bankacılık sektörünün yeniden yapılanması etkili oldu. Çünkü bireysel bankacılık eskiye oranla daha hızlı büyümeye başladı. Bu büyüme de şubelerin yeniden yapılanmasında etkin rol oynadı. Yeni konsept şubelerin başını ise sadece tüketici kredisi veren ve bu süreci diğer bankacılık kanallarına göre daha hızlı yöneten butik şubeler çekiyor. Malum, bankacılık sektöründe kazanç artık devlet kağıtlarından değil üreticiyi ve tüketiciyi fonlamaktan geçiyor. Doğal olarak rekabet de bu alanlarda yoğunlaşmış durumda. Hal böyle olunca da bankalar tüketiciye daha hızlı hizmet veren şubelerinin sayısını artırmaya başladı. Bu alanda Akbank, Kredi Ekspres; Finansbank, KrediKolay; Fortis Bank, Kredim Benim; Seciete Generale de KrediVer şubeleriyle boy gösteriyor. Bu şubelerin gelişimi, global finans krizinin en yoğun yaşandığı 2008 yılında bile devam etti. Ancak bu yıl, genel olarak şubeleşmenin hız kesmesi bu alana da yansıdı... 55 TANESİ KAPANDI Akbank, ilk Kredi Ekspres şubesini 2006 yılında Kocaeli Gebze’de hizmete açmıştı. Bunu, Fortis Bank’ın İstanbul’da açtığı Kredim Benim şubeleri izledi. Finansbank, ilk KrediKolay şubesini Antalya’da açtı. Ardından Societe Generale de KrediVer markasıyla sessiz sedasız İstanbul’da şubeleşmeye başladı... 2008 yılında bu dört banka, sadece tüketici kredisi veren 82 yeni şube açtı. Aynı dönemde, bu şekilde hizmet veren 11 şube ise kapatıldı. Bu yıl 48 tane yeni kredi şubesi hizmete girdi. Kapananların sayısı ise 35. Bu arada, sadece kredi veren butik şubeler neredeyse orta ölçekli bir bankanın büyüklüğüne ulaştı... Bu alanda en iddialı banka konumundaki Akbank, 2008 yılında 21 tane Kredi Ekspres şubesi açarken, 2 tanesini kapattı. Aynı yıl Finansbank, 23 KrediKolay şubesi açıp 9 tanesini kapattı. Fortis de 2008 yılında 23 tane Kredim Benim şubesi açtı. Geçen yıl bu şubelerinin sayısını koruyan Fortis, bu yıl ise sadece birini kapattı. AKBANK HEM AÇTI HEM KAPATTI Akbank, bu yılın ilk 7 ayında 22 tane Kredi Ekspres şubesi açarken, 17 tanesini de karlı olmadığı gerekçesiyle kapattı. Fortis Bank, bu dönemde yeni kredi şubesi açmazken, Finansbank’ın 2 yeni açılışı oldu. 2009’un ilk yedi ayında sadece tüketici kredisi veren 24 tane yeni şube açılırken, 18 şubenin de kapısına kilit vuruldu. Görünen o ki, Türkiye için emekleme aşamasında olan ve bazı bankacıların “sektörün geleceği” olarak gördüğü bu tür şubeler kelimenin tam anlamıyla bir “aç-kapa” süreci yaşıyor. Yani bankalar deneme yanılma yoluyla bu şubeleri tutturmaya çalışıyor. Yerli bankalar bir yandan bu tür şubeler açıp kapatırken, Fransız bankası Societe Generale’in 2008 yılında 15 tane KrediVer şubesi açması dikkat çekti. Gerçi Societe Generale bu yıl şimdiye kadar yeni şube açmadı. Ancak daha önce açtıklarının hiçbirini kapatmayarak bu alandaki istikrarını koruyacağının işaretlerini verdi. Aslında bankacılar arasında, bu tür şubelerin ne kadar gerekli olduğu konusunda tam bir görüş birliği söz konusu değil. Bazı banka yöneticileri bu tür şubelerde gelecek görürken, bazıları boşuna çaba olarak yorumluyor. Adının açıklanmasını istemeyen bir bankacı, “Bizde bu şubeler deneme yanılma yöntemiyle açılıyor. Rekabette yer alabilmek, hatta bazı bölgelerde ilk şubeyi açan banka olmak için bile şube açılıyor. Yabancılarda ise şube açma anlayışı farklı. İnce eleyip sık dokuyorlar. Bir yere şube açarken en az 6 ay araştırma yapıyorlar. Nüfus yoğunluğunda gelir durumuna göre her şeyi inceliyorlar. Onun için de kolay kolay şube kapatmazlar” diyor. Aynı bankacı, karar alma süreçlerinin de şube açıp kapatmada etkili olduğunu söylüyor: “Yabancılar yeni şube açmak için yurtdışından onay alır. Bu kararlar da uzun sürer. Şube kapattıkları zaman yenisini açmaları da öyle kolay değildir. Ama yerli bankalarda durum böyle değil. Çok kolay şube açıldığı gibi çok kolay da kapatılabiliyor. Hatta kapattıkları bölgelerde 6 ay sonra yeniden şube açabilirler.” NERELERDE AÇILIYOR? Bu tür şubeler ya alışveriş merkezlerinde ya da banka şubelerinin olmadığı bölgelerde açılıyor. Bu şubelerde sadece kredi başvuruları değerlendiriliyor. Söz konusu şubeler, özellikle normal şubelerin bulunmadığı bölgelerde yaşayanların her türlü ihtiyacı için nakit kredi veriyor. Sadece nakit kredi hizmeti veren bu birimlerdeki işlemler diğer şubelere göre çok daha hızlı sonuçlandırılıyor. Başvuruları onaylanan müşterilere uygun vade ve faiz oranlarıyla nakit kredi sağlanıyor. Çünkü şubelerde başka bankacılık işlemleri yapılmıyor. Bu arada, Societe Generale’in İstanbul’un ardından önümüzde günlerde diğer büyük illerde de bu tür şubeler açması bekleniyor. Bankanın İstanbul’da açtığı kredi şubeleri Büyükçekmece, Güngören, Üsküdar, Ümraniye, Beykoz, Beşiktaş, Küçükçekmece, Avcılar, Kartal, Bağcılar, Kağıthane, Kadıköy, Gaziosmanpaşa, Bayrampaşa, Bahçelievler ve Esenler’de bulunuyor. DURGUNLUK HİSSEDİLİYOR Akbank, Finansbank, Fortis Bank ve Societe Generale, geçen yıl toplamda 82 tane kredi şubesi açmıştı. Finansbank ve Fortis Bank 23’er tane kredi şubesiyle bu alanda iddialı bir tutum izlemişti. Bu yıl ise krizin etkileri daha fazla hissedildi. 14 Temmuz itibariyle Finansbank 2 kredi şubesi açarken, Fortis Bank ve Societe Generale yeni açılış yapmadı. Akbank ise kredi şubeleri konusundaki atılımlarını bu yıl da sürdürüyor. Banka, bu yıl 14 Temmuz’a kadar 22 yeni şube açarak, bu alanda geçen yılın da üzerinde büyüme kaydetti. KUTU 2009’da kapatılan kredi şubeleri Akbank - Kredi Ekspres * İstanbul: Beyoğlu, Eminönü, Esenler, Şişli, Üsküdar, Şişli, Kadıköy, Ümraniye * Ankara: Sincan, Yenimahalle, Çankaya * İzmir (Konak) * Adana (Seyhan) * Bursa (Osmangazi) * Mersin * Eskişehir * Kocaeli * Zonguldak (Ereğli) * Bartın Finansbank - KrediKolay * İstanbul: Kadıköy, Ümraniye, Kadıköy * Ankara: Çankaya (2) * İzmir (Konak) * Bursa (Osmangazi) * Konya * Antalya Fortis - Kredim Benim * İstanbul: Ümraniye