ÇAĞLAR: KRİZ YÖNETME TECRÜBESİNE SAHİBİZ'

Çağlar, 33. İktisatçılar Haftası dolayısıyla düzenlenen ve geçtiğimiz aylarda hayatını kaybeden İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Türkel Minibaş anısına gerçekleştirilen ''Krizin Sektörel Yansımaları'' konulu oturumda yaptığı konuşmada, bugün kriz konusunda tek emin oldukları şeyin, ''krizin neresinde olunduğunun bilinmediği'' olduğunu söyledi. Bazı sorunların çözümünün şu anda zamana bırakılmaya çalışıldığını belirten Çağlar, zamana bırakılan çözümlerin krizden çıkışı ertelediğini, bunun da krize ilişkin tehditlerden biri olduğunu anlattı. Dünyada en temel sorunlardan birisinin korumacılık ve içe kapanma gibi gerçekle karşı karşıya kalınması olduğunu dile getiren Çağlar, ''Fransa ve İsviçre'de bunu görüyoruz. Küreselleşmenin nimetinden bolca istifade etmiş olan bu ülkelerin, bu korumacı önlemleri yapıyor olması düşündürücüdür. Kısa vadede çare gibi gözükse de uzun vadede dünya ticaretinin finansal likiditesinin daralmasıyla çok daha olumsuz sonuçlar ortaya çıkacak'' diye konuştu. Küresel sermaye akımlarında ciddi anlamda erteleme söz konusu olacağını da belirten Çağlar, kamu kontrolüne geçen bankaların hareket kabiliyetlerinde yavaşlama olabileceğini kaydetti. Çağlar, yaşanan krizin türev ürünlerde de tepkisel regülasyonları gündeme getireceğini bildirdi. Uluslararası alanda krizleri önlemenin maliyetinin adete krizlerin maliyetinden yüksek olmaya başladığını ifade eden Çağlar, Türk bankacılık sektörüne ilişkin olarak ise şunları kaydetti: ''Türk bankacılık sektörüne bakıldığında biz bu krize gerçek anlamda sağlıklı bir şekilde girdik. Bu şekilde girişimiz belki başlangıçta krizi çok üzerimize kondurmamamıza da neden oldu. Ama o zamanlarda da ifade edilen bir gerçek vardı ki; kriz Türkiye'de ekonomiyi reel sektör ayağından vuracaktı. Şu anda kriz reel sektördeki sorunlar çerçevesinde finans sektörünü de vurma noktasındadır. Ama 2000'li yılların başından beri Türk bankacılık sektörü gerçekten kriz tecrübeleri yaşadı. Kriz yönetme tecrübesine sahibiz. Öte yandan BDDK ve Merkez Bankasının proaktif düzenlemeleri bu krizi bankacılık olarak çok daha rahat geçirmemize neden oldu. Ama Türk bankacılık sektörünün 2008 yılında dış fonlama imkanlarının daralması, hem TL hem de yabancı para kaynak maliyetini artmasına neden oldu. Bu da kredi maliyetlerinin çıkmasına neden oldu.'' Bu yıl krizin reel sektördeki etkilerinin belirginleşmeye başlamasının, kredi riskini gözler önüne serdiğine işaret eden Çağlar, ''Döviz likiditesi 2008'de önemliydi, 2009'da önemini korumaya devam edecektir. Ortalama aktif vadesiyle ortalama pasif vadesi arasındaki farklılık dolayısıyla 2009'un ilk çeyreğinde Türk bankacılık sektörü belki de benzer periyotların çok ötesinde karlılıkla karşılaşacaktır. Bu sanıyorum basında 'bankaların tuzu kuru' şeklinde algılanacaktır. Ama malum biz mevduatları birer ay vadeyle fiyatlıyoruz'' diye konuştu. Bu dönemde bankacılık sektörünün, özellikle ABD'deki aşırı rekabet çerçevesinde kredi standartlarını çok düşürerek bu noktaya geldiğini anımsatan Çağlar, kendilerinin bu standartları çok aşağı çekmediklerini söyledi. Can Akın Çağlar, ancak standartları çok yükselterek de birlikte çalıştıkları firmalara sırt çevirmemeleri gerektiğinin altını çizerek, zaman zaman kredilerdeki geriye gidişin firmaların kredi taleplerindeki azalmalarından da kaynaklandığını söyledi. Reel sektörün kredi kanallarından daha fazla yararlanabilmeleri için bilançolarda doğruluk ve şeffaflığın önemine işaret eden Çağlar, ''2001 yılında finansal sektörü yeniden yapılandırmıştık. Belki bu krizi de fırsat olarak görür, reel sektörün kendini yenilemesi olarak değerlendirilebiliriz'' dedi.