Z kuşağına soğuk duş: Diplomalıya zam yok

FINANSINGUNDEMI.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Kariyerine beyaz yaka iş piyasasında başlayacak kadar şanslı olan Z kuşağı gençlerinin, zam beklentisini rafa kaldırması gerekebilir. Pandemi sonrası dönemde yüz yüze hizmetlere olan talep, konaklama ve sağlık sektöründe ücretleri enflasyonun üzerine çıkarıyor. Beyaz yaka teknoloji sektörlerinde ise çalışan ücretleri adeta dondu. Bunun nedenlerinden biri de yapay zekâ.

Mezuniyet kepini havaya fırlatan Z kuşağı gençlerini zor bir gerçek bekliyor: ChatGPT gibi araçların çalışanların becerilerinin önüne geçmesi değil tek sorun değil. Fortune’un haberine göre beyaz yaka çalışan maaş artışlarındaki artışlar yulaf sütlü latte fiyatlarını bile karşılamaya yetmiyor.

Üstelik artık yeni bir sorunla da karşı karşıyalar: Üniversite diploması olmayan barmen ve barista arkadaşları, onlardan daha yüksek zamlar alıyor. Konaklama ve eğlence sektöründeki ücret artışları, beyaz yaka mesleklerin önüne geçti. Genç çalışanlar için kazanç ivmesinin nerede yakalanabileceğine dair ezberler bozuldu.

Bankrate’in yeni analizine göre, konaklama sektöründe çalışanların maaşları 2021’den bu yana neredeyse %30 arttı ve ABD’deki enflasyonu %4 oranında geride bıraktı. Sağlık sektöründe de maaşlar son dört yılda yaklaşık %25 yükselerek enflasyonu aştı.

Buna karşılık, profesyonel hizmetler, finans ve eğitim alanında çalışanlar için maaş artışları enflasyonu yakalayamadı. Örneğin ABD’deki öğretmen maaşları enflasyonun yaklaşık %5 gerisinde kalıyor.

Yine de Z kuşağının çalışmak için yerel bir bara ya da Starbucks’a yönelmesi beklenmiyor.

Beyaz yaka işlerde (özellikle giriş seviyesinde teknoloji alanında) maaşlar hâlâ daha yüksek. ABD’de ortalama saatlik ücret 19,57 dolar civarında. Buna karşılık, bir barista ortalama 16 dolar kazanıyor. Ancak enflasyonun yükseldiği son birkaç yıldan bu yana beyaz yaka işçilerinin ücretleri reel olarak geriledi. Buna karşın perakende, ticaret, sağlık, konaklama ve gıda hizmetleri gibi saatlik ücretlerin daha düşük olduğu sektörlerde çalışanlar maaşlarının zamanla daha hızlı arttığını görüyor.

Beyaz yakanın maaşı dondu

Beyaz yaka istihdam piyasasında özellikle yeni mezun Z kuşağı, bir başka zorlukla karşı karşıya: Finansal hizmetler veya profesyonel hizmetler gibi alanlarda işe alım temposu yavaşladı.

Soğuk kahvelerin ve şık ofislerin cazibesine kapılan gençler için tablo eskisi kadar parlak değil. Bu hafta Meta, yeni yapay zekâ birimi için işe alımları durdurdu. Bu hamle, şirketin yüksek maaşlı araştırmacı ve mühendisleri bünyesine kattığı pahalı işe alım dönemini sona erdirdi. Söz konusu dönemde 100 milyon dolarlık bonuslara imza atan çalışanlar bile olmuştu. Amazon CEO’su Andy Jassy de “verimlilik artışı” hedeflerinin yanı sıra yapay zekânın da beyaz yaka mesleklerde iş kayıplarına yol açabileceğini söyledi.

Z kuşağının hayalini kurduğu teknoloji işine kapağı atmayı başaranlar bile terfi konusunda hayal kırıklığı yaşayabilir. ‘Büyük istifa’ döneminde hızla artan terfi oranları şimdilerde yavaşladı. ABD’de 2022 Mayıs’ında %14,6 ile zirve yapan genel terfi oranı, 2025 Mayıs’ında %10,3’e geriledi.

JPMorgan’ın 60 katlı mesajı: Ofise dönün ve orada kalın

Kamu bankasında şok iddia! Yeni Seçil Erzan vakası

Citi’nin yükselen yıldızına soruşturma şoku