Yatırımlarda devlet desteklerinin uygulanmasına yönelik usul ve esaslar belirlendi

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından hazırlanan konuya ilişkin tebliğ, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Tebliğle, Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar'ın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar belirlendi.

Teşvik belgesi, müracaat, harcamalar, belirli yatırımlarda aranan nitelikler, faiz ve kar payı desteği, Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi kapsamında yapılacak ödemeler, sigorta primi desteği, finansal kiralama, mücbir sebep, yeniden değerleme ve tamamlama vizesi konularına ilişkin detaylara da düzenlemede yer verildi.

Yatırım teşviklerine ilişkin uygulamaların sadeleştirilerek, bürokrasinin azaltılmasının hedeflendiği tebliğle veri merkezi, bulut bilişim, elektrikli araç şarj istasyonları gibi gelişen alanlarda, yatırımların niteliğini ve katma değeri artırmaya yönelik teknik kriterler de belirlendi.

Buna göre, gerçek kişiler, adi ortaklıklar, sermaye şirketleri, kooperatifler, birlikler, iş ortaklıkları, kamu kurum ve kuruluşları (genel ve özel bütçeli kurum ve kuruluşlar, il özel idareleri, belediyeler ve kamu iktisadi teşebbüsleri ile bunların sermaye bileşimindeki hisse oranları yüzde 50'yi geçen kurum ve kuruluşlar) ile kamu kuruluşu niteliğindeki meslek kuruluşları, dernekler ve vakıflar ile yurt dışındaki yabancı şirketlerin Türkiye'deki şubeleri kullanıcı aracılığıyla Bakanlık internet sitesi vasıtasıyla elektronik ortamda teşvik belgesi düzenlenmesi için müracaat edebilecek. Kuruluş süreci tamamlanmamış tüzel kişiler adına yapılacak teşvik belgesi müracaatları değerlendirmeye alınmayacak.

Teşvik belgesinin uygunluk şartları

Teşvik belgesi ile ilgili her türlü iş ve işlem için kullanıcılar tarafından Elektronik Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Bilgi Sistemi (E-TUYS) aracılığıyla Bakanlığa müracaat edilecek.

Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi kapsamında değerlendirme süreci devam eden yatırım projeleri, yatırımcı talebine istinaden ilgili programa başvuru tarihinden itibaren geçerli olmak kaydıyla Sektörel Teşvik Sistemi kapsamında yer alan diğer teşvik uygulamaları çerçevesinde değerlendirilebilecek ve teşvik belgesi düzenlenebilecek. Düzenlenen belgeye ilişkin destekler olumlu sonuçlanan programa uygun olacak şekilde revize edilebilecek.

Belirli yatırımlarda aranan nitelikler

Güneş enerjisine dayalı elektrik üretimi yatırımlarında güneş panellerinin üretim süreci ingot dilimleme aşamasından veya öncesindeki bir aşamadan başlayarak yurt içinde üretilmiş hücreden yapılması ve güneş paneli taşıyıcı konstrüksiyon sistemlerinin yurt içinde üretilmesi gerekiyor.

Rüzgar enerjisine dayalı elektrik üretimi yatırımlarında ise kanat ve kulelerin yurt içinde üretilmesi, 1 Ocak 2026 itibarıyla yapılacak müracaatlara istinaden düzenlenmiş teşvik belgeleri kapsamı yatırımlarda da kanat, kule, jeneratörün veya naselin jeneratörünün yerli üretilmesi şartı bulunuyor. Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce gerçekleştirilen Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı (YEKA) ihaleleri sonucu sözleşme imzalama hakkı kazanmış ve ön lisans veya lisans almış rüzgar enerjisine dayalı elektrik üretimi yatırımlarında bu nitelik aranmayacak.

Teşvik belgesine konu veri merkezinde kısmi hesaplama yapılmayan tam doluluk oranında "Güç Kullanım Etkinliği (PUE)" değerinin azami 1,65 olması ve en az 2 telekom operatörüne ait fiber optik kablonun sonlanması gerekiyor. Yatırımın tamamlanmasını müteakip, standartların sağlandığına ilişkin TSE Veri Merkezi Tesis Belgesi'nin sunulması zorunlu tutuluyor.

Elektrikli araçlar ve elektronik cihazlar için şarj istasyonlarının işletilmesine yönelik yatırımlara teşvik belgesi düzenlenebilmesi için her bir ünitenin asgari 120 kilovatsaat hızlı şarj kapasitesine sahip olması ve 1 Ocak 2026 itibarıyla teşvik belgesi kapsamında temin edilecek ünitelerin yurt içinde üretilmiş olması gerekiyor.

Yatırım cinsleri

Teşvik belgeleri kapsamında yapılacak yatırım cinsleri komple yeni, tevsi, modernizasyon, ürün çeşitlendirme, entegrasyon ve nakilden oluşması, yatırımların aynı il sınırları içinde olması gerekiyor.

Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi kapsamında yapılacak faiz veya kar payı desteği veya makine desteği ödemeleri, yatırım harcamasının yapıldığı yılı takip eden yıl Bakanlığa ibraz edilecek yatırım ilerleme raporunda belirtilen tutar esas alınarak hesaplanan destek hak ediş tutarı kadar yapılacak.

Sigorta primi işveren hissesi desteği, komple yeni yatırımlarda teşvik belgesi kapsamında gerçekleştirilen yatırımla sağlanan istihdam, diğer yatırım cinslerinde ise mevcuda ilave edilen istihdam için uygulanacak. Komple yeni yatırım dışındaki yatırım cinslerinde, aylık prim ve hizmet belgesinde kayıtlı işçi sayısının mevcut istihdamın altında olması halinde ilgili ay için prim desteği uygulanmayacak.

Bu adalara taşınana büyük teşvik

Yeni yatırım teşvik sistemi yürürlükte

Sahte yatırım platformuyla 100 milyonluk vurgun