Resesyonun şifresi konut piyasasında gizli

FINANSINGUNDEMI.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

Konut piyasası uzun zamandır durgunlukların erken uyarı işareti olarak görülüyor ve özellikle bir veri noktası Moody's Analytics'in baş ekonomisti Mark Zandi'nin dikkatini çekiyor.

Finansingundemi.com’un derlediği bilgilere göre, sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımlarda Zandi, makine öğrenimi kullanan Moody's'in kendi öncü ekonomik göstergesinin gelecek 12 ay içinde durgunluk olasılığını yüzde 48 olarak tahmin ettiğini belirtiyor.

Resesyon olasılığı yüzde 48

Fortune’dan Jason Ma’nın haberine göre,  yüzde 50'den az olsa da Zandi, ekonominin sonunda bir durgunluğa girmeden önce olasılığın daha önce hiç bu kadar yüksek olmadığının altını çiziyor.

Moody's göstergesinin önemli bir bileşeni konut piyasasından geliyor. Zandi, “Algoritma, durgunlukları tahmin etmek için en kritik ekonomik değişkenin yapı ruhsatları olduğunu belirledi. İnşaatçılar faiz indirimleri ve diğer teşviklerle satışları destekledikçe, ruhsatlar oldukça iyi bir performans sergilerken satılmayan ev stokları şu anda yüksek ve artışta” diye uyarıyor.

Zandi, “Buna karşılık, inşaatçılar geri çekiliyor ve ruhsatlar düşmeye başladı. Şu anda pandemi kapanmalarından bu yana en düşük seviyedeler” diye ekliyor.

Kırmızı işaret fişeği

Geçen ay Nüfus Sayım Bürosu, Temmuz ayında konut yapı ruhsatlarının mevsimsel olarak düzeltilmiş yıllık 1,35 milyon seviyesinde olduğunu ve bunun bir önceki aya göre yüzde 2,8 ve bir yıl öncesine göre yüzde 5,7 düşüş anlamına geldiğini bildirdi.

Temmuz ayında Zandi, konut satışlarının, konut yapımının ve konut fiyatlarının yüksek ipotek faiz oranları nedeniyle baskı altında kalmasıyla birlikte konut piyasasını endişe kaynağı olarak belirlemiş ve ‘kırmızı işaret fişeği’ seviyesine çıkarmıştı.

30 yıllık sabit faiz oranı o zamandan beri yüzde 7'den yaklaşık yüzde 6,3 seviyesine düşmüş olsa da, bunun inşaatçıları canlandırmaya yetecek kadar düşük olup olmadığı veya ne kadar düşmeye devam edeceği henüz belli değil.

Zandi, tüm gözlerin Çarşamba günü açıklanacak olan Ağustos ayı izin verilerinde olması gerektiğini söylüyor ve ekliyor: “Bunlar, Fed'in o gün daha sonra bir faiz indirimi açıklaması gerektiğine dair başka bir neden daha sunacaklarından emin olabilirsiniz.”

Fed de dikkat çekiyor

Aslında, Fed politika yapıcıları konut piyasası hakkında endişelenmeye çoktan başladı. Merkez Bankası’nın Temmuz ayı toplantısının tutanakları, zayıf konut talebi, artan arz ve düşen konut fiyatlarıyla ilgili endişeleri ortaya koydu.

Konut sadece Fed'in radarında görünmekle kalmadı, yetkililer yapay zeka teknolojisiyle birlikte konutu da iş gücü piyasası için potansiyel bir risk olarak işaretliyor.

Raporda, “Tarife kaynaklı risklere ek olarak, katılımcıların bahsettiği istihdam üzerindeki potansiyel olumsuz riskler arasında, risk primlerindeki artış nedeniyle finansal koşulların olası sıkılaşması, konut piyasasında daha ciddi bir bozulma ve iş yerinde yapay zeka kullanımının artmasının istihdamı düşürme riski yer alıyor” deniliyor.

Konut yatırımları

İzinler, konut piyasasıyla ilgili takip edilecek tek veri noktası değil. Konut yatırımları da yaklaşan bir durgunluğun en iyi öncü göstergesi olarak kabul ediliyor.

Bu açıdan bakıldığında da veriler pek iyi görünmüyor. İkinci çeyrekte konut yatırımları yüzde 4,7 oranında düşerken ilk çeyrekteki yüzde 1,3'lük düşüşün ivmelenerek hızlandığı görülüyor.

ABD'de mortgage faizi bir yılın dibinde

ABD'de mortgage başvurularında düşüş sürdü

ABD’de konut fiyatlarında yavaşlama sinyali