Piyasaları zor bir hafta bekliyor

ABD'de tarım dışı istihdam, Nisan ayında 244 bin kişi artarak, son 11 ayın en
yüksek artışını kaydetti.
ABD Çalışma Bakanlığının verilerine göre, mart ayında yüzde 8,8 düzeyinde
bulunan işsizlik oranı ise nisan ayında yüzde 9'a yükseldi. Ülkedeki toplam işsiz
sayısı 13,7 milyona ulaştı. Ülkede özel sektör istihdamı da geçen ay 268 bin kişi
artarak, 2006 yılı şubat ayından bu yana en yüksek artışı gösterdi.
Bakanlık, ocak-mart döneminde geçen yılın aynı dönemine göre, verimliliğin
yüzde 1,6 arttığını açıkladı. Bir önceki çeyrekte verimlilik yüzde 2,9 artmıştı.
Ocak-mart çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre işgücü maliyetleri de yüzde 1
artış gösterdi. Önceki çeyrekte işgücü maliyetleri yüzde 1 düşmüştü.
Uluslararası piyasalarda altının ons fiyatının yükselmesine bağlı olarak
Meksika, Rusya ve Tayland altın rezervlerini artırdı. Bu üç ülke son aylarda
yaklaşık 6 milyar dolar tutarındaki altını rezervlerine ekledi.
Uluslararası Para Fonunun (IMF) verilerine göre, Meksika Merkez Bankası ocak
ve mart ayları arasında 93,3 ton altın satın alarak, ocak ayı sonunda 6,84 ton
olan altın rezervlerini 100.14 tona çıkardı. Rusya, mart ayında 18,8 ton altın
satın alarak altın rezervlerini 811,1 tona ve Tayland da aynı ayda 9,3 ton altın
satın alarak altın rezervlerini 108,9 tona çıkardı.
-AVRUPA VE DİĞER EKONOMİLER-
Avrupa Merkez Bankası (ECB), Finlandiya'nın başkenti Helsinki'de yaptığı
toplantıda yüzde 1,25 olan gösterge faiz oranında değişikliğe gitmedi. ECB, geçen
ay yaptığı toplantıda, artan enflasyonla mücadele için gösterge faiz oranını 25
baz puan yükselterek yüzde 1,25'e çıkarmıştı.
ECB Başkanı Jean-Claude Trichet, Avro Bölgesi'nde nisan ayında yüzde 2,8
seviyesine çıkan enflasyon oranını kontrol altına almak için yakından izlemeye
devam edeceklerini söyledi. Avro Bölgesi'nde enflasyon oranının yükselmesinin
özellikle artan emtia fiyatlarından kaynaklandığına işaret eden Trichet,
enflasyonun ikincil etkilere yol açmamasının önemli olduğunu vurguladı.
İngiltere Merkez Bankası, piyasaların beklentileri doğrultusunda yüzde 0,5
olan gösterge faiz oranında değişikliğe gitmedi. Merkez Bankasının, yüksek
enflasyon kaygılarını gidermek için faiz oranlarını artırmak ya da ve ekonomideki
toparlanmayı teşvik için faiz oranlarını düşük seviyede bırakmak konusunda ''iki
arada bir derede kaldığı'' yorumları yapıldı.
Portekiz, Avrupa Birliği ve Uluslararası Para Fonu (IMF) ile 3 yıllık
programla 78 milyar avro (115 milyar dolar) tutarında finansal dış yardım almak
için anlaşmaya vardı.
IMF yaptığı yazılı açıklamada, Portekiz Hükümeti ile Avrupa Merkez Bankası
(AMB), IMF ve Avrupa Komisyonu arasında küresel ekonomik program üzerinde teknik
anlaşmaya varıldığını bildirdi. Portekiz Başbakanı Jose Socrates AB-IMF ile
varılan anlaşmayı televizyondan duyurdu.
Portekiz Maliye Bakanı Fernando Teixeira dos Santos, 78 milyar avroluk
kurtarma paketinin Portekiz'in finansal ihtiyaçlarını karşılayacağını, ancak
anlaşmanın koşullarının ülkeyi bu yıl ve gelecek yıl resesyona sokabileceğini
söyledi.
Yunanistan Maliye Bakanı Yorgo Papakostandinu, içinde bulundukları ciddi
borç krizinden çıkmaya yardımcı olmak için AB ve Uluslararası Para Fonunun (IMF)
verdiği kredinin ödenmesinde daha fazla zaman tanınması ile faiz oranının
düşürülmesi talebinde bulundu. Papakostandinu, ''Ortaklarımızın bize verdiği 110
milyar avro kredinin ödeme süresinin daha fazla uzatılması ve faiz oranlarının
daha fazla düşürülmesi iyi olacak. Böylece, diğer ödemelerimizi
karşılayabiliriz'' dedi.
İspanya Çalışma ve Göçmen Bakanlığı, geçen ay işsizlik maaşı alanların
sayısının 64 bin azalarak 4,27 milyona gerilediğini açıkladı. İspanya'da işsizlik
maaşı alanların sayısı geçen yıl aralık ayından bu yana ilk kez düşüyor.
İspanya'da mart ayı sonu itibariyle işsizlik oranı yüzde 21,3 (4,93 milyon
kişi) ile Avro Bölgesi'nin en yüksek seviyesine çıktı.
Asya Kalkınma Bankasının (ADB), ''Asya 2050'' raporunda, Asya'nın büyük
ekonomilerinin mevcut büyüme oranlarını sürdürmeleri durumunda Asya'nın
GSYH'sinin 2050 yılında 148 trilyon dolara yükseleceği ve küresel GSYH'nın yüzde
51'ini oluşturacağı belirtildi. Raporda, söz konusu senaryonun gerçek olması
halinde 2050'de 3 milyar insanın yoksulluktan kurtulacağına dikkat çekilerek,
satın alma gücü paritesine göre kişi başına düşen milli gelirin de 38,600 dolara
yükseleceği ifade edildi.
Hindistan Merkez Bankası, yükselen enflasyonla mücadele etmek için gösterge
faizi olarak kullanılan repo faiz oranlarını yüzde 6,75'ten yüzde 7,25'e, ters
repo faiz oranını ise yüzde 5,75'ten yüzde 6,25'e yükseltti.
-DÖVİZ PİYASALARI-
ABD dolarının, uluslararası döviz borsalarında önemli para birimleri
karşısında, pazartesi günü açılış ve cuma günü kapanış değerleri şöyle oldu:

PARA BİRİMİ PAZARTESİ CUMA
----------- --------- --------
Japon Yeni 81,51 80,58
İsviçre Frangı 0,8689 0,8774
Kanada Doları 0,9479 0,9661

Londra döviz piyasasında pazartesi günü 1,4813 dolardan açılan avro, cuma
kapanışta 1,4336 dolara geriledi.
Aynı borsada pazartesi günü 1,6676 dolardan açılan İngiliz sterlini ise cuma
kapanışta 1,6368 dolara düştü.
New York borsasında, geçen hafta cuma günü 1.556,40 dolardan kapanan altının
ons fiyatı bu hafta cuma günü 1.491,60 dolara geriledi. Altının ons fiyatı hafta
başında 1.577,57 dolarla rekor kırmıştı.
-ABD, AVRUPA VE ASYA BORSALARI-
ABD'de dün New York Borsası'nda Dow Jones Endeksi yüzde 0,44 (54,64 puan)
değer kazanarak, haftayı 12.638,81 puandan kapattı. Standard and Poor's 500
Endeksi aynı gün yüzde 0,38 (5,10 puan) artarak 1.340,20 puan, Nasdaq Bileşik
Endeksi ise yüzde 0,46 (12,84 puan) yükselerek 2.827,56 puan oldu.
Haftanın tamamında Dow Jones Endeksi yüzde 1,3, Standard and Poor's 500
Endeksi yüzde 1,7 ve Nasdaq Bileşik Endeksi yüzde 1,6 değer kaybetti.
Amerika kıtasında ayrıca Arjantin Borsasında Merval Endeksi yüzde 0,31,
Kanada Borsası yüzde 0,83 ve Brezilya Borsası'nda Bovespa Endeksi yüzde 1,59
yükseldi. Meksika Borsası'nda ise IPC Endeksi yüzde 0,32 düştü.
Avrupa'da İngiltere'de Londra Borsası'nda FTSE 100 Endeksi dün yüzde 0,96
(56,79 puan) artarak, haftayı 5.976,77 puandan kapattı.
Almanya'da Frankfurt Borsası'nda haftanın son işlem gününde DAX Endeksi
yüzde 1,56 (115,29 puan) yükselerek, 7.492,25 puandan, Fransa'da Paris
Borsası'nda CAC-40 Endeksi de yüzde 1,33 (53,14 puan) değer kazanarak, 4.058,01
puandan kapandı.
Avrupa'da dün ayrıca İtalya'da Milano Borsası'nda FTSE MIB Endeksi yüzde
0,98 ve Hollanda'da Amsterdam Borsası'nda AEX Endeksi ise yüzde 1,21 değer
kazandı. İspanya'da Madrid Borsası'nda ise IBEX 35 Endeksi yüzde 0,16 düştü.
Asya'da, Japonya'da Tokyo Borsası'nın temel göstergesi Nikkei 225 Endeksi
dün yüzde 1,45 (145,00 puan) azalarak haftayı 9.859,20 puandan kapattı.
Asya'da dün ayrıca Hong Kong Borsası yüzde 0,44, Çin'de Şanghay Borsası'nda
SE Endeksi yüzde 0,30 ve SE Composite Endeksi yüzde 0,30, Tayvan Borsası yüzde
0,46, Güney Kore Borsası yüzde 1,52, Avustralya Borsası yüzde 0,23, Singapur
Borsası yüzde 0,33, Tayland Borsası yüzde 2,14 ve Endonezya Borsası yüzde 0,46
geriledi. Hindistan Borsası ise yüzde 1,69 yükselişle haftayı kapattı.
-PETROL PİYASALARI-
Uluslararası piyasalarda petrol fiyatları petrol talebine ilişkin kaygılar
ve yatırımcıların emtia yatırımlarını azaltmaları nedeniyle bu hafta 16 dolardan
fazla değer kaybetti.
ABD ham petrolünün varil fiyatı haziran ayı teslimi haftanın son işlem
gününde 2,62 dolar değer kaybederek haftayı 97,18 dolardan kapattı. ABD ham
petrolünün varil fiyatı haftanın tamamında 16,75 dolar gerilerken, bu 1983
yılından bu yana en büyük haftalık kayıp olarak kayıtlara geçti.
Londra Brent tipi ham petrolün varil fiyatı haziran ayı teslimi de dün 1,67
dolar düşüşle haftayı 109,13 dolardan tamamladı. Londra Brent tipi ham petrolün
varil fiyatının haftalık kaybı da 16,76 dolar olurken, bu da dolar cinsinden
şimdiye kadar en büyük haftalık düşüş oldu.
Petrol fiyatlarındaki en büyük kayıp hafta içinde perşembe günü meydana
geldi. Petrol fiyatlarının yaklaşık yüzde 10'luk bir düşüş gösterdiği perşembe
günü ABD ham petrolü 9,44 dolar azalarak 99,80 dolardan, Londra Brent tipi ham
petrolünün varil fiyatı da 10,39 dolar azalışla 110,80 dolardan günü kapatmıştı.
Önceki hafta ABD ham petrolünün varil fiyatı 114 doları ve Londra Brent tipi
ham petrolün varil fiyatı da 127 doları görmüştü.
Öte yandan petrol fiyatlarındaki düşüşten memnun olduğunu dile getiren
Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Jean-Claude Trichet, ''Petrol ve emtia
fiyatlarındaki düşüş, kesinlikle enflasyon olmak üzere bütün sebepler dikkate
alındığında iyi. Sadece hemen değil aynı zamanda orta vadede ikincil etkileri
tehlikesi bakımından. Ayrıca toparlanmanın güçlenmesi bakımından iyi, çünkü
petrol ve emtia fiyatlarındaki herhangi bir yükselişin enflasyonist etkisi ve
(büyüme) üzerinde baskıcı etkisi bulunuyor'' dedi.
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütünden (OPEC) bir delgede, ''Fiyat çok
yükselmişti, 120 dolar küresel ekonomiyi etkileyebileceği için tüketiciler
açısından iyi değil. Fiyatın 90 ila 100 dolar olması ideal'' diye konuştu.
Başka bir delege de ''yüksek petrol fiyatlarının talebi etkileyeceğini ve
yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelimi cesaretlendireceğini'' ifade etti.
Delege, ''petrol fiyatının jeopolitik durumundan çok fazla etkilendiğini''
söyledi.
OPEC'in jeopolitik belirsizlikler yüzünden şu anda üretim kotasını
değiştirmeye hazır olduğunu sanmadıklarını, OPEC'in 8 Haziran'da Viyana'da
yapacağı toplantıda üretim politikasını muhtemelen sürdüreceğini bildiren
delegeler, Libya'nın üretiminin dramatik biçimde gerilediğini, ancak arzdaki
açığı Suudi Arabistan ve diğer OPEC üyelerinin kapattığını kaydettiler.