Petrole piyasalar niçin aldırmıyor?

Özellikle cuma günü Brent petrolü, son günlerin kapanış rekorunu kırarak 119 dolar sınırına kadar yükselmişken borsaların yükseliş havasında olması ilginç bir tezat oluşturdu. Yükselişte gelişmekte olan piyasalara doğru yeni bir alım dalgası geldiği konuşulurken ülkelerin risk primleri zaman zaman oldukça düşük seviyelere geriledi. Ancak biliyoruz ki fon yöneticileri de durumun böyle olmadığını biliyorlar. Ya yükseliş havası vererek hisseden çıkıyorlar ya da başka bildikleri bir sırları var. Türkiye'ye dönecek olursak İMKB endeksi bankaların zayıf bir seyir izlediği haftada yatay bir hareket içindeyken cuma günü son dakikalarda gelen alımlar hızlı bir yükseliş yaşadı. Endeks haftayı 65 bin 714 puandan kapatırken, hisse senetleri ortalama yüzde 2,28 yükseldi.

Cuma günü gelen ABD tarım dışı istihdam verileri beklenenden yüksek bir iş piyasasının oluştuğunu gösteriyor. Haftanın son günü açıklanan işsizlik verileri benzer bir şekilde düzelme yolunda bir ekonomi olduğunu ortaya koydu. Ancak tüm bu gelişmelere rağmen FED gevşek para politikasından yana demeçler vermeye devam ediyor. Çünkü biliyorlar ki bundan vazgeçtikleri an piyasalar hiç istemedikleri bir şekilde aşağı yönlü tepki vermeye başlayacak. Zira Ortadoğu ve Japonya'da yaşanan gelişmelerin zamanlaması, petrol fiyatlarının artması önemli riskler içeriyor. Halen 2008 krizinin etkisindeler ve olağanüstü endişeliler. Kuzey Afrika'da domino etkisi yapan ve Ortadoğu'ya sıçrayan halk hareketleri Libya'da adı bir türlü konulmayan savaş sonrasında biraz duruldu. Beklemeye alındı sanki.

Libya'daki iç savaş bitirilmek istenmiyormuşçasına belirsiz bir hal almaya başladı. Bu sürecin böyle devam etmeyeceği belli. Kara operasyonu da dahil önümüzdeki günlerde yeni gelişmeler ortaya çıkabilir. Ekonomiler için en istenen durum Kaddafi'nin görevi bırakması. Aksi takdirde olası müdahale petrol fiyatlarındaki yükselişin körüklenmesi açısından hiç de iyi olmayacaktır. Tüm bu gelişmelere rağmen menkul kıymet piyasalarında henüz belirsizlikler ortadayken yükselişin biraz zorlama olduğunu söylemek mümkün. Her şeye rağmen endeksin 66 bin puan sınırına yükselmesi risklere rağmen güçlü alıcıların da olduğunu ortaya koyuyor. Bununla birlikte petroldeki yükselişin ekonomiler için önemli bir risk taşıdığını unutmamak gerekir. Daha önceki analizlerimizde yabancı yatırımcıların mayıs ayından önce alıma geçmeyeceklerini dile getirmiştik. Geçen kasım ayından bu yana 2,5 milyar dolarlık satış yapan yabancı yatırımcılar halen satıştalar. Takasta yüzde 63 seviyelerine kadar düşmeleri mart ayında da alımdan ziyade satış pozisyonunda olduklarını gösteriyor.

ABD BORSASI KRİTİK BİR SEVİYEDE

Dow Jones sanayi endeksi haftayı 12 bin 376 puandan kapattı. Böylece şubat ayında ulaştığı 12 bin 391 puan seviyesinin hemen altında haftayı yükselişle tamamladı. Önümüzdeki hafta 12 bin 400 puan seviyesinin aşılması oldukça önemli. Endeks bu noktada ya ikili tepe yaparak aşağı dönecek (kısa vadeli göstergeler aşağı yönlü), ya da bulunduğu noktayı aşabilirse petrol şirketlerinin yükselişi ile 12 bin 700 ve 13 bin seviyelerine doğru yeni bir atak başlatacak. Açıkçası ABD borsalarındaki hareketlerde son dönemde pek de mantık aranmamalı, yükselişe de şaşırmamak gerekir.

Türkiye'de ise geçen hafta Merkez Bankası'nın sürpriz bir algılamaya yol açan zorunlu karşılık oranlarındaki artışın ardından bazı gelişmeler yaşandı. Bankaların bir kısmı zorunlu karşılıkların artırılmasından oldukça rahatsızlar. Anlaşılan son 8-9 yılda her yıl milyarlarca dolar kâr eder duruma gelen bankaların yöneticileri bu kârlarındaki azalmadan hiç hazzetmiyorlar. 2009 yılında kredi vermekten imtina eden bazı özel bankalarımız bu kez kredi hacmini gereksiz ve risk oluşturan bir şekilde daha da artırma telaşında ve Merkez Bankası'yla ters düşmekteler.

Genel seçimlere yaklaşık iki ay kala piyasalarımız bir ileri bir geri hareket ediyor. Gündemin olağanüstü hızla değiştiği bir ülkede iki ay oldukça uzun bir süre. Yabancı yatırımcılar da bunu iyi bildiklerinden şimdilik alım için acele etmiyorlar. Beklenti satın almaya muhtemelen nisan ayı ortalarından itibaren başlayacaklar. Nisan ayı sonunda ve mayıs ayı içinde gelecek bilançolar hisse bazında önemli etkiler yapsa da mayıs ayında güçlü hisselerde seçimler öncesi alımlar gelecektir.

Dolarda tepki alımları gelebilir

ABD Doları, lira karşısında son iki ayın en düşük seviyelerine geriledi. ABD Doları'nın uluslararası piyasalarda sürekli değer kaybının yanı sıra Merkez Bankası'nın piyasalardaki sıkılaştırma operasyonları TL'ye güç verince dolar, TL karşısında gerilemeye devam etti. Bu durum devam eder mi? Yoksa dolar almanın zamanı geldi mi? Göstergeler ABD Doları'nın güç kaybının süreceğini söylese de 1.53 seviyesi oldukça kritik. Bu nokta daha önce ocak ayında da test edilmiş, dolar bu seviyede gelen alımlarla yukarı dönmüştü. Ayrıca kısa vadeli teknik göstergeler aşırı satım bölgesinde ve sert bir tepki hareketi için uygun bir ortamda. Geçen haftanın son günü açıklanan ABD tarım dışı istihdam datasında beklentilerin üzerindeki artışa rağmen ABD Merkez Bankası (FED) yetkililerinin henüz sıkılaştırma için erken söylemleri, şimdilik ABD Doları'nın zayıf durumunun sürmesini sağladı. Ancak teknik göstergelerin aşırı satım bölgelerinde bulunması kısa vadeli de olsa dolara alım getirebilir. Teknik olarak 1.53-1.50 alım 1.56-1.59 kısa vadeli satım seviyeleridir.

sellim ışıklar - zaman