Nükleer devrimin önündeki engel: Uranyum kıtlığı

FINANSINGUNDEMI.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Son yıllarda nükleer enerjinin yıldızı yeniden parladı. Ancak mevcut madenlerden elde edilen üretimin düşmesiyle birlikte uranyum arzında açık oluşma riski artıyor. Sektörün çatı kuruluşu, üreticileri yeni kaynaklar bulmaya yönelik çabalarını artırmaya çağırdı.

Financial Times’ın haberine göre Dünya Nükleer Birliği’nin (World Nuclear Association, WNA) cuma günü yayımladığı raporda, reaktörler için küresel uranyum talebinin 2030’a kadar üçte bir oranında artarak 86.000 tona, 2040’ta ise 150.000 tona çıkacağını öngördüğünü açıkladı.

Ancak mevcut madenlerden elde edilen üretimin 2030 ile 2040 arasında yarı yarıya azalması bekleniyor. Mevcut rezervlerin tükenmesi nedeniyle ortaya çıkacak bu “önemli açık”, nükleer enerjiye yönelik yeniden artan ilgiyi tehdit ediyor.

Raporda, arz sıkıntısını önlemek için yeni uranyum kaynaklarının bulunması, mevcut ve atıl durumdaki madenlerden de üretim yapılabilmesi için yatırım sağlanması gerektiği vurgulandı.

WNA raporunda, “Mevcut madenler önümüzdeki on yıl içinde tükeneceği için yeni birincil uranyum arzına duyulan ihtiyaç giderek daha acil hale geliyor. Kapsamlı arama çalışmaları, yenilikçi madencilik teknikleri, etkin izin süreçleri ve zamanında yatırım gerekecek” ifadelerine yer verildi.

Ukrayna savaşının ardından yaşanan enerji krizi ve Batılı ülkelerin Rusya’dan gelen petrol ve doğalgaz alımından uzaklaşması, Avrupa ülkelerini nükleer enerjiye yönelten güçlü bir etken oldu. Hükümetler daha fazla yerli enerji kaynağı ararken, nükleer enerjiye olan ilgi de arttı.

Önde gelen teknoloji şirketleri de enerji yoğun yapay zekâ teknolojileri için gerekli veri merkezlerini beslemek amacıyla nükleere yöneliyor. Bu enerji kaynağı, bazı çevrelerce fosil yakıt yakmaya göre daha temiz bir alternatif olarak görülüyor.

Bununla birlikte, büyük üreticiler Kazatomprom ve Cameco’nun son haftalarda uranyum üretiminde kesintiler açıkladığına dikkat çeken Berenberg analistleri, arzda “önemli” risklerin fiyatları “kayda değer” ölçüde yukarı itebileceği uyarısında bulundu.

Bu hafta WNA’nın yıllık sempozyumunda bir araya gelen sektör temsilcileri, yaklaşan arz açığının kolaylıkla çözülemeyeceğini belirtti.

ABD merkezli uranyum şirketi Energy Fuels’un CEO’su Mark Chalmers, yaşlanan madenlerin verimliliğinin düşmesi nedeniyle “daha fazla şirketin üretim hedeflerini aşağı çekmesini” beklediğini söyledi.

“Tüm ekosistemin dengede olması gerekir, ama bu böyle değil” diyen Chalmers, “Ufukta kara bulutlar var” ifadelerini kullandı.

Rapora göre, nükleer enerji kapasitesinin 2040’a kadar küresel ölçekte neredeyse iki katına çıkarak 746 gigawatt elektrik gücüne ulaşması bekleniyor. Bu artışın büyük bölümü Çin ve Hindistan’daki yeni reaktörlerden kaynaklanacak.

Ancak artan talebi karşılamak için yeni uranyum madenlerinin kurulması karmaşık ve uzun bir süreç. Bir uranyum keşfinden üretime başlanmasına kadar geçen süre 10 ila 20 yıl arasında değişebiliyor.

Raporda ayrıca uranyumu reaktör yakıtına dönüştüren karmaşık dönüştürme ve zenginleştirme süreçlerine de yatırım yapılması çağrısı yer aldı.

Rusya, uranyum zenginleştirmede önemli bir kaynak olmayı sürdürüyor. Ukrayna savaşının başlamasından bu yana bu yoğunlaşmış pazar, büyük bir sorun haline geldi.

Fransız uranyum üreticisi Orano’nun Kıdemli Başkan Yardımcısı Jacques Peythieu, Batı’nın Rusya’ya bağımlılığını ancak “2030’ların başlarında” kırabileceğini belirtti.

Peythieu, Orano’nun zenginleştirme tesislerini genişlettiğini ancak 2028’den itibaren devreye girecek olan “yeni kapasitenin büyük bölümünün” şimdiden müşterilere tahsis edildiğini söyledi.

Bakan Bayraktar'dan "Soma Termik Santrali" açıklaması

Merkez Bankası altın alımında gaza bastı!

Sanayide kişi başına düşen üretim yüzde 7,9 arttı