MB'den sadece kısa bir mola

Merkez Bankası’nın Para Politikası Kurulu (PPK), dünkü toplantısında ‘bekleyip görme’ karar aldı. Sonuçları görmek istemesi çok normal. Tüm dünyada hem enerji hem de emtia, gıda fiyatlarındaki artışın içerideki etkilerini görmek istediğine dikkat çekiyor. Asıl önemlisi; Merkez Bankası aralık ayındaki PPK kararları bir tarafa, ocak ayındaki PPK kararlarının etkisini görmek istiyor. Yani miktar sıkılaşmasının sonuçlarını görmek istiyor. Bu da 18 Şubat’ta yürürlüğe girecek. Bankalar, Merkez Bankası’ndaki hesaplarında ilave 9.6 milyar TL tutmaya başlayacak.
Yeni politikanın görünümü
Yeni para politikası, temelde ülkemizdeki para politikası paradigmasının değiştiğinin habercisi. Önümüzdeki 3-4 yıllık dönemde para politikasının ilerleyeceği kulvarın bir ön denemesi aslında. Bugün denenen, ‘çalışırsa’ ileride temel omurga haline gelmesi olası politika görünümü şöyle: “Para politikasında gevşetme gerekiyorsa önce fazlasıyla faiz indir, sıkılaştırma gerekiyorsa önce fazlasıyla parasal miktar sıkılaştırmasına git.” Yani bu yeni politika, her fırsatta faizi düşürme, her parasal sıkılaştırma gereğinde miktar daraltmasına dayanıyor.
Aralık sonuçları
Acaba yeni deneysel para politikası kararlarının izleri, aralık ayı ödemeler dengesi sonuçlarında aranabilir mi? Şurası açık ki, henüz erken. Ama Merkez Bankası tarafından yürürlüğe konulan yeni politikanın kısa kronolojisini anımsayalım; ilk defa aralık başındaki Finansal İstikrar Raporu’nda dile getirildi, açık hali 13 Aralık tarihinde Dr. Erdem Başçı’nın sunumunda; kesin hali de 16 Aralık tarihli PPK kararı ile belirginleşti. 17 Aralık tarihinde de zorunlu karşılıklar açıklandı.
Bu değişen politikanın
ve kararların etkili olması beklenen yer, kısa vadeli fonlar, yani sıcak para idi. Dolayısıyla ilk elde, gecelik ‘park eden’ paranın ülkeden çıkması beklenir, değil mi? Ama öyle olmamış, artmış!
Aralık ayı ödemeler dengesi sonuçları ne gösteriyor? Aralık ayında 7.5 milyar dolarlık cari açığa, 9.4 milyar dolar finansman sağlanmış. Bu finansmanın ise 5.7 milyar doları sıcak para olarak tanımlanan kısa vadeli fonlardan oluşuyor.
Gelen var, çıkan yok
Yıl sonu nedeniyle yabancı fonların pozisyon kapama eğiliminin bulunduğu aralık ayında, böyle bir eğilim görülmüyor. Faiz indirimleri nedeniyle sıcak parada da bir ‘frenleme’ görülmemiş. Faiz indirimlerinin ilk elde etkisinin görülmesi gereken yer; tahvil alımlarında ve mevduat girişlerinde olması beklenirdi. Öyle bir gelişme yok.
Aralık ayında yurtdışı yerleşiklere ait mevduatta nette 2.1 milyar dolarlık artış olmuş. Bankalardan gelen giriş 3.2 milyar dolar iken kişilerden ise 1 milyar dolarlık çıkış var. Bankalardan gelen paranın neredeyse tamamı TL girişler. Bunun bir bölümünün, yurtiçi bankaların yurtdışındaki şube hesaplarındaki, yıl sonu ‘bilanço makyajı’ için gelen TL’leri olduğunu varsaysak bile, TL akımı olması ilginç!
Faiz düşüşünden olumlu etkilenmesi beklenen hisse senedinde 785 milyon dolarlık azalış, olumsuz etki beklenen tahvil hesaplarında ise 453 milyon dolarlık artış var!
Benim dikkatimi çeken şu oldu; aralık ayında yurtdışı yerleşiklerce Türkiye’ye
getirilen (ya da bozdurularak hesaba konulan) 5 milyar TL girişine bakınca, “Hani faiz indirimi, sıcak paracıların elinde tuttuğu kısa vadeli TL’nin cazibesini azaltacaktı” sorusu akla geliyor!

UĞUR GÜRSES - RADİKAL