İlk kez ev alacaklar emlak piyasasından silindi

FINANSINGUNDEMI.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Emlak piyasası dünya çapında gençler için zorlu bir mücadeleye dönüştü. Mortgage faiz oranları ortalamaların üzerinde seyretmeye devam ederken ilk evlerini satın almak isteyen ortalama Y ve Z kuşağı üyeleri için bu talep adeta hayale dönüşüyor.

Fortune’un haberine göre ABD’de mortgage faizleri hâlâ yüzde 7 civarında seyrederken, ortalama fiyatı 422 bin doları aşan bir evi satın alabilmek için dolar bazında yıllık altı haneli gelir gerekiyor. Bu fiyatlar, ilk kez ev sahibi olacakların elini kolunu bağlayacak nitelikte.

Söz konusu tablo ilk kez ev alanların sayısında da tarihi bir düşüşe yol açtı. Amerikan Ulusal Emlakçılar Birliği (NAR) verilerine göre, 2004 yılında neredeyse 3,2 milyon olan ilk kez ev alanların sayısı, 2024’te sadece 1,14 milyona geriledi.

Birçok emlakçı ve sektör uzmanı, bu trendin yakın zamanda değişmesini beklemiyor. Faiz oranlarında düşüş, konut arzında artış veya maaşlarda ciddi bir yükseliş yaşanmadığı sürece, ilk kez ev sahibi olmak isteyenler için koşullar zor olmaya devam edecek.

Corcoran Group’ta emlak brokerı olarak görev yapan Alexandra Gupta, konuyla ilgili açıklamasında “konut merdiveninin yeniden şekillendiğini” belirtti. Gupta, “Bazı ilk alıcılar uzun vadeli kiralamayı ya da ortak yaşam modellerini tercih etmeye başladı çünkü ev sahibi olmak artık ulaşılması çok zor bir hedef haline geldi” dedi. Gupta bazı gençlerin aile desteğine yöneldiğini de sözlerine ekledi.

Brooklyn, New York’ta emlakçılık yapan Gupta, kendi bölgesinde ilk kez ev alanların genellikle 30’lu yaşlarının başında veya ortalarında olduğunu, çoğunlukla da altı haneli gelire sahip çift gelirli hanelerden geldiğini söyledi.

Gupta “Ancak bu durumda bile erişilebilirlik farkı çok büyük. Birçoğu yıllardır kira ödüyor, tasarruf yapıyor ya da ailesinden yardım alıyor. Bu kişiler arasında teknoloji, hukuk veya finans alanlarında çalışan, aile kurmadan önce istikrar arayanlar var. Yaş değil, sermayeye erişim belirleyici faktör” dedi.

ABD’nin batı yakasında da benzer sorunlar yaşanıyor. Los Angeles merkezli Pardee Properties’in Kurucusu ve CEO’su Tami Pardee, insanların biriktirdiği parayla ev fiyatları arasında ciddi bir dengesizlik olduğunu belirtti.

Pardee, bulunduğu bölgede ortalama bir konutun fiyatının yaklaşık 940 bin dolar olduğunu ve yüzde 20 peşinat, yüzde 7 civarında mortgage faizi, site aidatları ve sigorta dâhil edildiğinde aylık konut giderlerinin 6.600 doları aştığını söyledi. Bu rakam, aynı bölgedeki ortalama kira fiyatının 2.200 dolar üzerinde.

Bölgesinde ilk kez ev alacakların genellikle 20’li yaşların sonları ile 30’lu yaşların ortalarında olduğunu belirten Pardee, bu kişilerin de çoğunlukla altı haneli geliri olan çift gelirli hanelerden oluştuğunu ve pek çoğunun ailelerinden maddi destek aldığını vurguladı.

Pardee “Bugünlerde ev almak için gerçekten bir aile dayanışması gerekiyor. Genç alıcılar için bu durum ulaşılması çok zor bir hedef gibi görünüyor ve bu da moral bozucu olabilir” dedi.

İlk evini almak isteyenler ne yapmalı?

Pardee’nin de belirttiği gibi, günümüzün konut piyasasında ev sahibi olmak neredeyse imkânsız gibi görünebilir. Ancak emlakçılar ve uzmanlara göre bu hayale ulaşmanın anahtarı iyi bir planlama.

Echo Fine Properties’in CEO’su ve Emlakçısı Jeff Lichtenstein, kendi oğlu da dahil olmak üzere gençlerin dışarıda yemek yemeyi ve tatil yapmayı azaltarak tasarruf etmeye başladığını söyledi. Oğlunun hâlâ ailesiyle yaşadığını ve 2027 yılında ev sahibi olma hedefiyle ciddi birikim yaptığını ifade etti.

Lichtenstein, piyasadaki zorluklar karşısında insanların konut çözümlerinde daha yaratıcı hale geldiğini belirtti. Aile büyüklerinin ev satışı yerine aile üyeleriyle değiştirmesi gibi yöntemlere başvurduğunu gördüğünü de sözlerine ekledi.

Emlak uzmanları “baby boomer” kuşağının toplu halde yaşlılık dönemine girmesiyle, bazı evlerin satılmak yerine miras yoluyla devredileceğini öngörüyor.

Mortgage faizlerinin düşmesi ve giriş seviyesi evlerin arzının artması kesinlikle yardımcı olabilir. Ancak Gupta, bunun pek mümkün görünmediğini söylüyor. Emlak uzmanına göre ilk evini almayı düşünenler erkenden hazırlığa başlamalı, yerel bir emlakçıyla çalışarak ilk kez alıcılara yönelik hibeleri en kısa zamanda araştırmalı.

Gupta, “Süreç zaman alabilir ama moral bozmamak gerek. Sabır, planlama ve doğru yönlendirme bugünkü emlak piyasasında çok değerli” dedi.

İstanbul'un lüks semti Ulus'ta emlak vergisi şoku!

Emlakçılardan ilan hilesi: Kirayı böyle şişiriyorlar

Dünyada nükleer silahlara bir dakikada 190 bin dolar harcandı