Dubai hala toparlanamadı
Citigruop Global İslami Bankacılık Direktörü Hulusi Horozoğlu, Dubaide krizden sonra ciddi bir toparlanma olmadığını söyledi
Kadife Şahin / Milliyet
2006 yılından beri Citigroupta global İslami bankacılık direktörü görevini yürüten Hulusi Horozoğlu, 2009da patlak veren Dubai krizinden sonra Körfez Bölgesinde ciddi bir toparlanma olmadığını söyledi.
Horozoğlu, Dubaide toparlanmaya ilişkin bazı gelişmelerin izlendiğini ancak gerçek toparlanmanın önümüzdeki birkaç yıl içinde mümkün olabileceğini söyledi.
Hulusi Horozoğlu, Toparlamanın işaretlerini görmeye başladık ama belli şirketlerde problemler olmuştu. Borçlarını ödeyemeyeceklerini açıklamışlardı. Bunların yeniden yapılanması gerekiyor. Finans sektöründe çoğu bankanın likidite ve fonlama problemi var. Bazı bankalar kendilerini uluslararası piyasalardan fonlayamaz hale geldiler. Eskiden olan o lidikite şu anda yok dedi.
Ama önümüzdeki dönemde bankaların ve finans sektörünün likiditesinin hızlı bir şekilde tekrar eski seviyesine gelmesi halinde toparlanmanın hızlı olacağını düşünüyoruz diyen Citigruop Global İslami Bankacılık Direktörü Horozoğlu, Dubai piyasalarına ilişkin şu bilgileri verdi:
İnşaatta sorun devam ediyor
İnşaat sektörü önemli bir problem. Özellikle Dubai ve Suudi Arabistanda problem olmaya devam ediyor. Talebin azalmasıyla birlikte inşaatta ciddi bir problem var. Bankaları bekleyen bir diğer problem de inşaat ve benzeri sektörlerdeki durgunluk ve talepteki daralma sonrasında takipteki alacakların artması olacak. Dubai krizinde şirketler borçlanamasa bile hükümetler önemli oranda borçlanarak uluslararası piyasalardan likidite sağladılar. Bu arada petrol fiyatları artıyor. Bunların inşaat sektörü üzerinde pozitif etkileri olacaktır. Tam anlamıyla bir toparlanma olduğunu söyleyemeyiz ama dibi görüp yukarıya doğru çıkma olduğunu söyleyebiliriz.
Horozoğlu, Dubainin eski canlılığına kavuşmasına ilişkin ise şu yorumda bulundu: Dubainin kendini toparlaması için önümüzdeki yıllar çok önemli.
Bu yıl ve önümüzdeki iki üç yıl içinde Dubainin ödemesi gereken 10 milyarlarca dolar borcu var. Bu nedenle önümüzdeki iki üç yıl Dubainin doğru adımlar atması ve tekrar eski seviyesine gelmesi için çok önemli olacak.
Türk şirketleri çok aktif
Dubaide kriz olmasına karşın bölgedeki en aktif şirketlerin hala Türk firmaları olduğunu belirten Horozoğlu, yeni projeler gündeme geldiğinde de ilk akla gelen şirketlerin Türk şirketleri olduğunu ifade etti.
Horozoğlu, Türk şirketleri çok aktif, metro inşaatından pek çok başka projede Dubaide çok aktifler. Dubaide hükümet düzeyinde bir proje söz konusu olduğunda ilk akla gelen müteahhitlik şirketleri Türk şirketleri oluyor. Elbette ki durgunluk Türk şirketlerinin de bölgedeki aktivitelerini doğal olarak yavaşlatmıştır. Ancak çok fazla kötü etkilendiklerini düşünmüyorum dedi.
Petrol fiyatı yükselecek
Dubaide görev yapan Citigroup Global İslami Bankacılık Direktörü Hulusi Horozoğlu, Citibankın resmi görüşünün petrol fiyatlarının önümüzdeki dönem yükseleceği yönünde olduğunu söyledi.
Euro - dolar paritesinde son dönemdeki yukarı doğru hareketin sonrasında euroda dolara karşı bir zayıflama tahmin ettiğini söyleyen Horozoğlu, global krizde ikinci dip beklemiyor.
Hulusi Horozoğlu, global krize ilişkin En kötüsünün geride kaldığını düşünüyorum. Özellikle devletlerin üstlerine düşeni hükümetler seviyesinde yaptıkları görüşündeyim. Piyasalara çok fazla likidite verilmesinden dolayı bazı ülkelerde enflasyonist baskıların olabileceğini ancak bundan sonrasının daha iyi olacağını düşünüyorum. İkinci dip olacağı görüşünde değilim dedi.
Türkiyeye özel ilgi var
Körfez Bölgesinden Türkiyeye finansman vermek anlamında gerçek bir ilgi var mı?
2008 yılından beri Türkiyede Hazine Müşteşarlığı sukuk (faizsiz menkul kıymet ihracı) kanunu taslağı üzerinde çalışıyor. Türkiyede Kuveyt Türk tarafından yapılan ilk özel şirket sukuk işlemi örnek teşkil ediyor. Belli yapılar var ki sukuk kanunu çıkarmadan da sukuk ihracı yapılabilir.
Özel sektör ihraçları çok önemli. Ama devletin sukuk ihracı çok daha önemlidir. Ortadoğudan milyarlarca dolar kaynak sağlamak mümkün. Türkiyenin devlet ve özel sektör seviyesinde finansman sağlama olanağı son derece yüksektir.
2008 sonrasında Ortadoğuda belli yatırımcılarda likidite anlamında sıkıntılar oldu. Ama biz sadece 2007 yılında 500 milyon dolar seviyesinde Türkiyede KOBİ denilecek küçük şirketlere 20 - 25 milyon dolar düzeyinde İslami finansman sağladık. Türkiyeye özel bir ilgi var. Bunu söyleyebilirim.
İslami bankacılıkta lideriz
Citigroup İslami bankacılıkta neler yapıyor?
Citigroup 1981 yılından beri İslami bankacılık alanında faaliyet gösteriyor. 1996da ilk İslami iştirakini Citi İslami Investment Bankı Bahreynde kurdu. Sukuk ihracında uluslararası piyasalarda lider konumdayız. Türkiyede yaptığımız ilk sukuktan sonra bazı ülkelerdeden hükümet seviyesinde ekonomi bakanı seviyesinde telefonlar almaya başladık. İnsanlar Türkiyede ilk özel sektör sukuku nasıl yapıldı?, bize faydası nasıl olur? diye merak ediyorlar. Hukuki boyutlarını, vergi konularını nasıl aştınız? diye soruyorlar. Sukuk alanında Amerika, Avrupa, Türkiyedeki ilk ihraçları Citigroup yaptı. Bahreyn Hükümetinin, Dubai Hükümetinin Pakistan Hükümetinin ilk sukuk işlemini biz yaptık.
Önümüzdeki dönemde 1 milyar dolarlık sukuklar yapacağız. Türkiye son üç yılda toplam 700 milyon dolar düzeyinde İslami sendikasyon kredisi kapattık.
İki sendikasyon olacak
Türkiyede Kuveyt Türk aracılığıyla gerçekleştiren ilk özel sukuk ihracını gerçekleştiren ekibin başında olan Horozoğlu, yeni özel şirket sukuk ihraçlarının olacağını, yıl bitiminde Türkiyedeki şirketlere sukuk ve sendikasyon yoluyla 500 milyon dolarlık finansman sağlayacaklarını söyledi.
Horozoğlu, Türkiyeden iki tane sendikasyon kredisi kapatmak üzereyiz. Yeni sukuk ihraçları olacak. Yıl sonuna kadar en az beş altı tane daha sendikasyon kredisi kapatacağız diye konuştu.