Borsada hedef zirve

Global büyüme ile ilgili olumlu beklentilerin artmasıyla, içerde ve dışarıda risk algılamasının düştüğü bir haftayı geride bıraktık. Ortadoğu-Kuzey Afrika’daki olaylarda belirgin bir gelişme olmazken, petrol fiyatları istikrarlı yükselişini sürdürerek son 2.5 yılın en yüksek seviyelerine çıktı. Son günlerde, Amerika ve Avrupa’da faiz oranları ile ilgili tartışmalar öne çıkıyor. Amerika’da, Merkez Bankası yetkilileri, analistler ve akademisyenler ikiye ayrılmış durumda. Bir kısmı daha fazla para pompalamanın gereksiz olduğunu ve yeni bir gevşeme paketine ihtiyaç olmadığını, hatta büyüme oranlarına paralel faizlerin arttırılması gerektiğini savunurken, diğer kısım ise bu konuda çok acele edilmemesi gerektiğini savunuyor. 

Veriler borsalara yaradı
Avrupa’da ise durum daha net: nisanda faiz arttırılacak arttırılmasına da, bir sonraki artış ne zaman olacak? Bu durum parite üzerinde de etkisini gösteriyor. Faiz oranı daha önce artırılacak olan euro, dolara karşı yükselişini sürdürerek 1.4240 seviyesine ulaştı. Çin ve Amerika’daki makro verilerin iyi gelmesi, borsalara da yaradı. Hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde borsaların yükseldiği bir hafta oldu. Japonya depremi ve Libya olaylarının olumsuz etkilerinden kısmen sıyrılan global piyasalarda, yükselişin devamı için uygun bir ortam var. 

İki önemli risk var
Türkiye de bu olumlu havadan yararlanıyor. Özellikle cuma günü borsadaki yükseliş ve TL’nin değer kazanması bu anlamda bir yükseliş hareketini düşündürüyor. Borsada uzun süredir dar bir aralıkta seyrediyoruz. Bu durum, genelde iki yönden birine sert hareketle sonuçlanır. Şu anda bu hareketin yukarı olma olasılığı çok daha yüksek. Kasım ayında 71.543 seviyesinden dönen İMKB-100 Endeksi’nin, ilk aşamada buraya gelmesi olası. Ben bu noktada iki önemli risk görüyorum. 2010 son çeyrek büyüme rakamının beklenenin çok üzerinde gelmesi, Merkez Bankası’nın ekonomiyi soğutma çabalarında haklılık payı olduğunu ve bu tedbirlerin devam edebileceğini gösteriyor. Yeni bir munzam artışı olasılığı var demek bu. Buna ek olarak, şu anda borsalar büyüme beklentileri ile yükseliyor, ama bu da petrol fiyatlarını yukarı çekiyor. Yılbaşından bu yana % 24 yükselen Brent tipi petrol, Eylül 2008’deki seviyesine ulaştı. Bu iki faktörün getirebileceği dalgalanmaya dikkat etmemiz lazım. 

Bonoda alım yapılabilir
Dolar kuru hızla düşüyor. Paritenin yükselişi dışında da döviz satışı olduğunu görüyoruz. Cuma akşamı 1.53 seviyesine kadar düşen kur için bu hafta da tahminim yönün aşağı olması şeklinde. Çok büyük düşüşler olmasa da döviz talebi gelmesini şu aşamada beklemiyorum. Borsa için olumsuz olma potansiyeli taşıyan faiz artışlarının TL’ye olan talebi arttırdığını unutmayalım.
Borsadaki ve kurdaki olumlu hareketin aksine bono tarafında satışlar gördük. Dövize talep olmaması satışların yabancı satışı olmadığını gösteriyor. Ama bu noktada, bono satanların bir kısmının hisse senedine yöneldiklerini hatırlamakta fayda var. Faizler tüm dünyada dip noktalarından yükselmeye başladı. Bizim piyasamız için de bonoda %9.25 seviyesinden alım öneriyorum.

İspanya kemer sıkıyor
Portekiz’in Avrupa İstikrar Fonu’na yardım başvurusu gecikirken, piyasalar bir yandan da daha ‘büyük lokma’ olan İspanya’ya dikkatle bakıyorlar. İspanya bankalarında büyük oranda Portekiz riski bulunması sebebi ile, Portekiz’in ardından İspanya’nın da yardım talebinde bulunması olasılığı zaten uzun süredir konuşuluyor. Geçen sürede İspanya hükümetinin aldığı bazı tedbirler, şu an itibarı ile piyasalarda “işler iyiye gidecek” algısı yaratmış durumda. Aslında krizden çıkış reçetesi sorunlu Avrupa ülkelerinde aynı: Kemer sıkılacak, bütçe açığı küçültülecek, verimlilik artışı sağlanacak. Portekiz bu kararları parlamentodan geçiremeyince hükümet istifa etti. İspanya hükümeti bazı önemli kararlar almayı başardı. İstihdam ve emeklilikle ilgili yapılan değişikliklerle, 2010’da yüzde 9.2 olan bütçe açığının gayri safi yurtiçi hasılaya oranının %6’ya düşürülmesi hedefleniyor.
Piyasalar bu hamleleri ödüllendirmekte geç kalmadı. İspanya’nın 10 yıllık borçlanma maliyeti % 5.67’den % 5.14’e düştü. Almanya 10 yıllık borçlanma oranı ile arasındaki fark ise, % 2.83’ten % 1.92’ye düştü. Peki piyasaların ikna olması çok mu önemli? Elbette... İspanya’nın bankacılık sektörünü sağlamlaştırması için hâlâ 40-50 milyar euroya ihtiyacı var ve normal koşullarda bunu piyasadan borçlanmak durumunda. Aksi takdirde AB’ye başvuracak, ki bu istenen en son şey. Portekiz ödemelerini gerçekleştiremezse bu durum İspanya’yı olumsuz etkiler. Ama şu an görünen, İspanya’nın Portekiz’e oranla piyasalar nezdinde çok daha olumlu bir görüntü çizdiği.