BES'te rekabete ağır fatura: 186 milyon

Fon işletim giderlerindeki kesintilerde indirim yaparak birbirinden müşteri kapmaya çalışan bireysel emeklilik şirketleri, bu rekabet nedeniyle tam 186 milyon liralık kesinti gelirinden vazgeçti. 2003 yılının sonbaharında büyük beklentilerle başlayan Bireysel Emeklilik Sistemi'ndeki (BES) şirketler "2010 yılında milli gelirin yüzde 5-10'u arasında bir fon büyüklüğüne ulaşmak" hedefinden ise hala oldukça uzakta. 36,5 milyar dolar anlamına gelen hedef için biçilen vadeye sadece üç ay kalmasına rağmen, sistemdeki 12 şirket, 121 fonla, 5.5 milyar dolarlık toplam fon büyüklüğüne sahip. Gider yüzde 2,87 azaldı Şirket değiştirmenin serbest olduğu sistemde, en büyük rekabet ise müşteri kapma yarışı alanında yaşanıyor. Geniş şube ağından hizmet verme, alternatif imkanlar sağlama, bonuslar kazandırma gibi her türlü yolun denendiği bu rekabet ortamında şirketler işi yatırımcının cebine yarayacak promosyonlara kadar taşıdı. Fon katılımcılarının varlığını azaltan fon işletim giderlerinde yüzde 10'luk bir sınırla başlayan rekabet, sektöre yeni giren, birleşen veya sektörden çıkan emeklilik şirketlerinin dönem dönem yaptıkları ataklarla artarak devam ediyor. 2003 yılının ekim ayında en yüksek yüzde 10, en düşük ise yüzde 5,5 olan fon işletim gideri kesintisi yüzde 8,71 ile yüzde 5'e gerilemiş durumda. Bu dönemde kimi emeklilik şirketi zaten düşük başladığı işletim gideri kesintilerde küçük düşüşler gerçekleştirdi, kimi ise rekabete uymak için bu kesintilerde büyük indirimlere gitti. Üç şirketin fon işletim gideri kesintisini hiç indirmediği BES'te, dokuz şirket ise çok çetin bir rekabete girişti. Bu şirketlerin rekabeti sonucunda 12 şirketli sektöre katılan bireysel emeklilik katılımcıları, ilk günlerdeki oranlara göre ödedikleri işletim giderlerinde yüzde 2,87 indirim kazanarak, toplam 186 milyon lira daha az işletim gideri ödedi. En büyük indirim Garanti'den Bu rekabette en büyük fedakarlığı yapan şirket Garanti Emeklilik ve Hayat oldu. Garanti Emeklilik, Ekim 2003'te yüzde 10 olan fon işletim gideri kesintisini bugün yüzde 5,13 seviyelerine çekti. Yüzde 4,87'lik bu iskonto nedeniyle Garanti Emeklilik ve Hayat, gider kesintisinden 46.3 milyon lira civarında fedakarlık etmiş oldu. Bu şirketi, Anadolu Hayat Emeklilik izledi. Anadolu Hayat, kesinti oranını yüzde 10'dan yüzde 6,7'ye çekerken, 1.32 milyar TL civarındaki katılımcı payı üzerinden 43.7 milyon TL'lik gelirden vazgeçti. AvivaSA Emeklilik ve Hayat ise kesinti oranını yüzde 9,3'ten yüzde 6,3'e çekti ve yaklaşık 41.8 milyon TL fedakarlık etti. Son verilere göre yüzde 5'lik fon işletim gideri kesintisiyle Ergoİsviçre Emeklilik ve Hayat sektörün en düşük kesinti oranına sahip şirket. Onu Garanti Emeklilik ve Hayat yüzde 5,1'lik oranla izliyor. Yapı Kredi Emeklilik ise yüzde 5,3'lük oranla sektörde üçüncü sırada. En yüksek oranlar ise yüzde 8,71'le ING Emeklilik, yüzde 6,7'yle Anadolu Hayat Emeklilik, yüzde 6,65'le Fortis Emeklilik'e ait. Sektörde hakimiyet yabancıya kaydı BES, Ak Emeklilik, Anadolu Hayat Emeklilik, Ankara Emeklilik, Aviva Hayat Emeklilik, Başak Emeklilik, Doğan Emeklilik, Garanti Emeklilik, Koç Allianz Hayat ve Emeklilik, Oyak Emeklilik, Vakıf Emeklilik, Yapı Kredi Emeklilik ile yerli sermayenin ağırlığında start aldı. Bugün ise sektörde sadece Anadolu Hayat Emeklilik ve Vakıf Emeklilik; Aegon Emeklilik, Allianz Hayat Emeklilik, AvivaSa Hayat ve Emeklilik, Başak Groupama Emeklilik, Deniz Emeklilik, Ergoİsviçre Emeklilik ve Hayat, Finans Emeklilik ve Hayat, Fortis Emeklilik ve Hayat, ING Emeklilik, Yapı Kredi Emeklilik ve Garanti Emeklilik ve Hayat'ın karşısında tek yüzde 100 yerli sermayeli şirket olarak rekabet ediyor. BARIŞ ERKAYA-REFERANS