Ağustosta hangi gıda ürünlerinin fiyatları düştü?

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, yaptığı açıklamada, ağustos ayı üretici ve market fiyatları ile girdi maliyetlerindeki değişimlere ilişkin değerlendirmede bulundu.

Ağustosta üretici ve market arasındaki fiyat farkının en fazla yüzde 335,3 ile havuçta görüldüğüne dikkati çeken Bayraktar, şu bilgileri paylaştı:

"Havuçtaki fiyat farkını yüzde 299,9 ile kabak, yüzde 293,7 ile limon, yüzde 270,5 ile patlıcan, yüzde 222,8 ile sivri biber takip etti. Havuç 4,4 kat, kabak 4 kat, limon 3,9 kat, patlıcan 3,7 kat, sivri biber 3,2 kat fazlaya satıldı. Üreticide 11 lira olan havuç markette 47 lira 88 kuruşa, 8 lira 38 kuruş olan kabak 33 lira 49 kuruşa, 38 lira 75 kuruş olan limon 152 lira 57 kuruşa, 10 lira 88 kuruş olan patlıcan 40 lira 30 kuruşa ve 14 lira 70 kuruş olan sivri biber 47 lira 45 kuruşa satıldı. Ağustosta fiyatı en fazla artan ürün markette ve üreticide yeşil fasulye olurken, fiyatı en fazla düşen ürün markette kuru soğan, üreticide ise limon oldu. Ağustosta markette 37 ürünün 30'unda fiyat artışı, 6'sında ise fiyat azalışı görülürken, bir üründe fiyat değişimi olmadı."

Ağustosta markette fiyatı en fazla artan ürünün yüzde 56 ile yeşil fasulye olduğunu vurgulayan Bayraktar, bu üründeki fiyat artışını yüzde 55,4 ile kabak, yüzde 39,7 ile salatalık, yüzde 35,8 ile patlıcan ve yüzde 19,2 ile yumurtanın takip ettiğini kaydetti.

Bayraktar, markette fiyatı en fazla azalan ürün ise yüzde 9 ile kuru soğan olduğunu, soğandaki fiyat düşüşünü yüzde 6,6 ile domates, yüzde 2,7 ile patates, yüzde 2,3 ile pirinç ve yüzde 1,2 ile sivri biberin izlediğini bildirdi.

Üreticideki fiyat değişimleri

Ağustosta üreticide 29 ürünün 19'unda fiyat artışı olurken 6'sında fiyat düşüşü görüldüğünü, kuru soğan, kuru kayısı, kuru incir ve elmada ise fiyat değişimi olmadığını ifade eden Bayraktar, üreticide en çok fiyat düşüşünün yüzde 44,6 ile limonda görüldüğü bilgisini paylaştı.

Bayraktar, limondaki fiyat düşüşünü yüzde 24,6 ile sivri biber, yüzde 20 ile maydanoz, yüzde 9,1 ile patates, yüzde 8,3 ile havuç ve yüzde 1,1 ile yeşil mercimeğin izlediğini kaydetti.

Üreticide en çok fiyat artışının yüzde 152,9 ile yeşil fasulyede görüldüğüne işaret eden Bayraktar, yeşil fasulyedeki fiyat artışını yüzde 136,7 ile salatalık, yüzde 45 ile patlıcan, yüzde 30,9 ile kabağın izlediğini belirtti.

Üreticide fiyat değişiminin nedenleri

Bayraktar, Çukurova Bölgesi'nde erkenci çeşit Mayer limon üretiminin fazla olmasının, piyasada limon arzının artmasını ve fiyatların düşmesini sağladığını ifade etti.

Geçen yıl yeterli gelir elde edemeyen limon üreticilerinin, bu yıl da benzer sıkıntılarla karşı karşıya kaldığına dikkati çeken Bayraktar, "Yazlık patateste erkenci çeşitler bitmek üzere iken orta erkenci çeşitlerde de hasat başladı. Bu yıl rekoltenin yüksek olması ve yazlık patatesin depolanamaması nedeniyle üretici fiyatları 4,5 lira seviyelerine kadar geriledi." değerlendirmesinde bulundu.

Pazarda ve markette ortalama 14 lira 66 kuruş olan patateste üretici fiyatındaki düşüşün artan girdi ve işçilik maliyetleri karşısında üreticiyi zora soktuğunu belirten Bayraktar, kuru soğanda da üretim fazlalığı nedeniyle fiyatların geçen yılın aynı döneminde 4 lira 88 kuruş iken bu yıl aynı dönemde 4,5 liraya gerileyerek maliyetinde altına indiğini vurguladı.

Maydanozda mevsim şartlarının elverişli gitmesiyle ürün miktarının artmasının, buna karşılık tüketici talebinin sabit kalmasının arz fazlası yaratarak fiyatların düşmesine neden olduğunu ifade eden Bayraktar, şunları kaydetti:

"Tüketici talebinin yeterince olmaması nedeniyle havuç piyasasında oluşan düşük talep, ürün fiyatlarını düşürdü. Yeşil fasulye, salatalık, patlıcan ve kabakta sezon sonunun gelmesinden dolayı arz azaldı, ürün fiyatları arttı. Kuru fasulyedeki fiyat artışı yeni sezon ürünlerin piyasaya girmesinden, sivri biberdeki fiyatlarındaki düşüş arz fazlalığından kaynaklandı."

Tarımsal girdi fiyatlarındaki değişiklikler

Tarımsal üretimde kullanılan girdi fiyatlarındaki değişikliklere de dikkati çeken Bayraktar, burada yıllık bazda en fazla artışın yüzde 85,3 ile üre gübresinde görüldüğünü ifade etti.

Bayraktar, ağustosta temmuza göre DAP gübresinin fiyatının yüzde 4,3, 20.20.0 gübresinin yüzde 6,6, amonyum sülfat gübresinin yüzde 2,1, CAN gübresinin yüzde 0,1 arttığını belirtti.

Üre gübresinin yüzde 1,5 düştüğü bilgisini paylaşan Bayraktar, "Yıllık bazda üre gübresi yüzde 85,3, DAP gübresi yüzde 56,9, 20.20.0 gübresi yüzde 51,7, CAN gübresi yüzde 39,3 ve amonyum sülfat gübresi yüzde 33,8 oranında arttı." ifadesini kullandı.

Mazot fiyatlarının ise aylık yüzde 2,7 azalırken yıllık yüzde 21,8 arttığına işaret eden Bayraktar, hayvancılıkta kullanılan besi yemi fiyatının yıllık yüzde 34,5, süt yeminin ise yüzde 31,8 yükseldiğini belirtti.

YESİDEF'ten toplu yemekte gıda güvenliği çağrısı

Yemek sektöründe hayalet mutfak devrimi