2011 için sıkıntı envanteri

Küresel sistem açısından karışık bir görünüm verse de 2010 yılı bazı yeni yükselen ekonomiler için oldukça başarılı geçti. Bu ekonomiler arasında Türkiye ile birlikte Çin, Hindistan, Brezilya, Polonya ve Rusya en önde sayılabilir.
2011 yılında bu ekonomilerin hepsinin farklı sıkıntıları olacak. Biz, Türkiye’nin önündeki sıkıntıları sıralamaya çalışalım. Bunların bir bölümü iç siyaset, bir bölümü dış siyaset, bir bölümü de ekonomi kökenli sıkıntılar.
Siyasetteki başlıca sıkıntılar
İç siyasetteki temel sıkıntılar: (1) Bu yılın seçim yılı olması nedeniyle iktidar muhalefet çekişmelerinin artması. Bu sıkıntıyı bir süredir zaten yaşıyoruz. Seçim yaklaştıkça bu çekişmeler, eleştiriler,
suçlamalar daha da artacak. Bunların dozuna göre ekonomik kararlar üzerinde minimum düzeyde de olsa bazı etkileri olacak. (2) İktidar yargı çekişmesinin artması. Bu çekişme de yıllardır tırmanıyor. Bu yıl seçimden önce ve sonra daha da yukarılarda bir yerde olacak. Olay her iki tarafı ve toplumu yıpratıyor.
Dış siyasetteki başlıca sıkıntılar: (1) Kıbrıs sorunu. Bu sorun AB ile ilişkilerimizde sürekli gündem tutan bir
sorun. Ben Türkiye’nin AB üyeliği konusunda eskisi kadar istekli olmadığını düşünüyorum. O nedenle
Kıbrıs sorununun çözümü bizim dışımıza itiliyor.
Bununla birlikte sorun bizim dış siyasetimizde merkezi yer tutarak bizi uğraştırmaya devam ediyor. (2) Ermeni soykırımı sorunu. Bazı ülkeler Ermeni soykırımını tanıdı. Bizim açımızdan en önemli konu ABD’nin Ermeni
soykırımını tanıyıp tanımayacağı. Çünkü bizim açımızdan Batı, bir süredir Avrupa değil Amerika. (3) Ortadoğu’da yaşanan isyanların bizi etkilemesi. 2011 yılında dış dünya açısından bizi belki de en çok etkileyecek olan gelişme Ortadoğu’daki isyanlar gibi görünüyor. Bu isyanların kısa sürede demokrasi ve özgürlük artışıyla sonuçlanmasını beklemek saflık olur. Bu coğrafyada işler pek böyle gelişmiyor. O nedenle bu olayların sürmesi ve hele Ortadoğu’nun tümüne yayılması bizi de etkiler. Bu etki, komşularla ticaretten tutun turizm gelirlerine kadar önemli etkiler yaratabilir. Ve bu konuda yapabileceğimiz fazla da bir şey yok.
Ekonomideki önemli sıkıntılar
Ekonomideki önemli sıkıntılar: (1) Cari açık sorunu. Son yıllarda Türkiye ekonomisinin en önemli sorunu
cari açığın önlenemez yükselişi. Ekonomi hızlı büyüdüğünde cari açık rekora koşuyor. Bunun çözümü ekonomiyi soğutmak değil büyüme modelini değiştirmek ama bu yönde henüz yeterli adım atılmış değil. (2) İşsizlik sorunu.
Hızlı büyüme ve toparlanmaya karşın işsizlik kriz öncesinin yüzde 10 düzeyine geri dönebilmiş görünmüyor. Kaldı ki 2001 krizi öncesindeki işsizlik oranının yüzde 8 dolayında olduğunu düşünürsek bu düzeye geri dönmek için daha yapılacak çok işimiz olduğunu görürüz. (3) Yapısal reformlarda duraklama sorunu.
Türkiye 2001 krizi sonrasında mali sektörde önemli bir yapısal değişime imza attı.
Ama konu orada terk edildi. Henüz vergi reformu, reel sektör reformu konusunda bir gelişme kaydedilmedi. Sanayi stratejisi açıklandı ama daha ortada bir sanayi envanteri yok. Envanteri olmayan bir sektörde strateji nasıl yürüyecek bilinmiyor. (5) Dünyada gıda fiyatlarının ve petrol fiyatlarının artması. Bu artışlar bize de maliyet artışı ve enflasyon olarak yansıyacak. (6) Ayrıca iç ve dış siyasetteki sıkıntılar derece derece ekonomiye de ek sıkıntı olarak etki edecek.
2011 yılının başarısı bu sıkıntıların çözümlenmese bile aşılmasına bağlı bulunuyor.
MAHFİ EĞİLMEZ - RADİKAL