2011 ekonomisi nasıl olacak?

“Yeni yıla yenilenen umutlarla girdik. Umarım herkes bireysel beklentilerinin gerçekleşmesinin mutluluğunu yaşar. Ben hepimizi mutlu edecek gelişmelerin de hazzını yaşamak istiyorum. Bilirsiniz, bazen tekil amaçlarımızla çoğul olanlar çakışmayabilir. Bu durumu özellikle ekonomik konularda yaşarız. Bireysel fayda fonksiyonlarımızın gerçekleşmesi bizi makro hedeflerin uzağına götürebilir. 2011 yılında bu çelişkilerin yaşanma ihtimalinin yüksek olduğunu bekliyorum. Bu konuda yanılıyor olmayı çok arzu ederim.
- Büyüme hızımız öngörülerin oldukça üzerinde gidiyor. Şu anda yüzde sekizin üzerinde olan yıllık büyüme hızımızı yüzde beş’e çekmek istiyoruz. İster istemez hız keseceğiz. Bunun için ayağımızı gazdan çekmek, vites küçültmek, hatta frene basmak gerekebilir. Son dönemde Merkez Bankası’nın anlatmaya çalıştığı da o. Bu hızla gidersek, ani bir fren yapmak durumunda kalabiliriz ki kendiliğinden yavaşlarsak sorun yok, takla atabilir ya da duvara çarpabiliriz.
Ekonomiye hızını veren enerji şu anda yurt dışından gelen kaynak, sermaye akışı devam ettiği sürece hızlanabiliriz de.
Peki ya sermaye girişi durursa, hatta çıkış başlarsa ne olacak? Şimdiden düşünmekte yarar var. Geçen yıl cari işlemler dengesinin milli gelirin yüzde altısı oranında açık verdiği sanılıyor. Kısaca, 50 milyar dolar dış kaynak ihtiyacı demektir. Bu sene de durum farklı olmaz. Ancak, aynı miktarda kaynak gelse dahi hızla büyüyemeyiz. İçeride talebi daha da ısıtmak gerekir ki, sanırım Merkez Bankası da bundan çekiniyor.
- Erdoğan hükümetinin 2011 yılı bütçesinde kamu kesiminden iç talep artışını besleyecek bir yaklaşım görünmüyor. Kamu çalışanlarına verilen maaş ve ücret artışları da enflasyon hedefi ile uyumlu görünüyor. Genel seçim yılında olduğumuz gerçeğini unutmadan ihtiyatlı kalmayı tercih ederim. İlk 6 aylık dönemde transfer harcamalarının yüksek hızla artacağını tahmin etsem de bütçenin öngörülen sınırlar içinde kalmasının doğru olacağını belirtmek isterim. Uygulamayı görmek gerekir. Özel sektör açısından durum farklı. Faizler tarihsel olarak düşük düzeyde, yatırım ve harcama için uygun bir ortam var. Dış talebin durgun olması ihracat açısından zorlukların süreceği anlamına geliyor. Bu durumda iç pazar daha da cazip hale geliyor.
- Sadece faiz oranları değil, bankaların cazip vadelerdeki kredi teklifleri de kredi kullanmayı özendiriyor. Tüketici kredisi kullanımının sürmesini bekliyorum. Konut kredileri için durum biraz daha farklı olabilir. Yüzde 75 kredi, yüzde 25 tasarruf oranı konut alımı için kredi talebinin yavaşlamasına neden olabilir. Bu yılın ilk yarısında bankaların davranışını çok yakından izleyecek olan Merkez Bankası’ndan yeni adımları beklemek gerekir. Şu ana kadarki açıklamalar bankaların davranışlarında bir değişikliğe neden olmadı. Benim konuştuğum bankacılar politika değişikliği için henüz erken diyor.
- İç talep canlı kalacaksa enflasyonun hedefe yaklaşması daha zor olacaktır. İlk çeyrekten sonra enflasyonun dalgalı ve hedefinin biraz üzerinde bir seyir içinde olmasını bekliyorum. TL’nin değer kaybetmesi, kredi büyümesi, gıda fiyatlarındaki artış, iç talep enflasyona baskı yapmaya devam edecektir. Merkez Bankası ve BDDK tarafından alınan kararlar etkili olur da kredi daha pahalı hale gelirse iç talepte bir yavaşlama yaşarız ki, bu da enflasyona aşağı yönlü etki yapacaktır.
Ekonominin yavaşlaması iç pazara yönelik üretim yapan sektörlerin hoşuna gitmeyecektir. Dış talep açılmazsa ki kısa sürede zor görünüyor, ihracatçı mutsuz olacaktır. Yatırımlar yavaşlayınca istihdam etkilenecek, işsizler üzülecektir. Görüldüğü gibi farklı kesimlerin farklı beklentilerinin karşılanması kolay olmadığı gibi zaman zaman çelişkili sonuçlara da yol açabilecektir. Herkesi mutlu etmek kolay değil, mesele en az küskün yaratarak istikrarı korumaktır.”