Portföyde olması gereken hisseler

4 / 13

---

Avrupa' daki sigorta konusunda kaydedilen onemli gelismelere karsin, Osmanli toplumunun sosyal ozellikleri, dini ortam, mali duzen, buradaki gelisimi engelliyordu. 19. yy'in ikinci yarisinda meydana gelen yanginlar ve bunlarin sonucunda ugranilan buyuk hasarlar, sigorta hakkindaki olumsuz dusunceler uzerinde az da olsa etki yapti ve sigortanin dogmasina neden oldu. Ozellikle 1870 yazinda Beyoglu'ndaki yanginda ( Buyuk Pera Yangini ) Cok sayida isyeri, ev, cami ve kilisenin yanmasi, bu bolgede de daha cok yabanci ve yabancilarla iliskide olan zenginlerin oturmasi sigortanin gelisme surecini hizlandirdi. 1872 yilinda Ingiliz sigorta Sirketleri, actiklari temsilciliklerle Turkiye de ilk sigortacilik faaliyetlerini baslattilar. Ingilizlerden sonra Fransizlar da Turkiye ye ilgi gosterdiler ve 1878 yilinda ilk Fransiz Sirketi faaliyetlerine basladi. Bundan sonra Alman, Italyan, Isvicre gibi yabanci Ulkelerin sigorta sirketlerinin calismalari ile sigortacilik genislemeye basladi. Bu sirketler duyulan gereksinimi karsilamakla beraber, o tarihlerde sigorta sirketlerinin kurulusunu ve sigorta faaliyetini duzenleyen devlet denetimini ongoren kanunlarin, hatta bu konuya deginen bir hukmun dahi bulunmayisi nedeniyle tamamen denetimsiz bir bicimde calisiyorlar, diledikleri gibi hareket edip, merkezlerinden aldiklari talimatlarla islem yapiyorlardi. Policelerini ingilizce veya Fransizca duzenliyorlar, anlasmazlik durumunda da dava mercii olarak Londra mahkemelerini veya ilgili sirket merkezinin bulundugu yerel mahkemeleri gosteriyorlardi. Diledikleri zaman sigorta policelerini iptal ediyorlardi. Boylece hukuki mevzuat ve denetimden yoksun, tamamen yabancilara ozgu bir calisma alaninda ilk yillar sigorta sirketleri adlarini duyurmak, sigorta dusuncesinin yayilmasini saglayarak portffoylerini genisletmek amaciyla vaatlerini yerine getirip, hasar odemede durust davrandilar. Ancak zaman gectikce, sigortacilarin istedikleri gibi calismalari ve Kapitilasyonlarin kendilerine sagladiklari genis olanaklari kullanabilmeleri, bu sirketlere Turkiye'de kolaylikla cok para kazanabilecegi izlenimini verdi. Bu durum, kisa zamanda cok fazla sigorta sirketinin calimasina, sigorta ahlakinin bozulmasina, haksiz rekabet ve ekspertiz suistimallerine yol acti. Durust tuccarlar bundan olumsuz yonde etkilenmelerine ragmen hicbir denetim olmayisi yuzunden sigorta Sirketleri uzun sure en normal yangin hasarlarini bile odemekten kacinip, sigortalilarin hak ve hukukunu hice sayan bir bicimde davranmayi surdurduler