Ne kadar büyüme o kadar açık!

1 / 4

---

Erkan KIZILOCAK / [email protected]

 2010 ekonomi tarihine adını “krizden çıkış yılı” olarak yazdırdı. Büyüme trendi, düşük enflasyon ve faiz ise 2011’e devreden olumlu göstergeler oldu. Öte yandan, ödemeler dengesi sorun olmayı hala sürdürüyor. Orta Vadeli Program’da (OVP) yer verilen ödemeler dengesi hedefleri çoktan şaşmış durumda.

Hatırlanacağı gibi OVP’de, 2010 için 18 milyar dolar cari açık ve 45 milyar dolar dış açık öngörülüyordu. Oysa şimdi 2010’da 40 milyar doları aşan cari açığın 2011’de daha da genişlemesi ve 50 milyar dolara çıkması bekleniyor.

Geçen yıl 66 milyar dolara ulaşan dış ticaret açığının da bu yıl 80 milyar doları bulacağı öngörülüyor. Kısacası cari açık bu yıl ekonomide beklenen en ciddi riskler arasında.

2011’e dair diğer bir beklenti de ekonominin yüzde 5 civarında büyüme kaydetmesi... Yani ekonomi bir taraftan büyürken cari açık da genişlemeye devam edecek. Bu yılın ocak ayında yapılan Merkez Bankası beklenti anketinin sonuçları da cari işlemler açığında artışın devam edeceğini ortaya koyuyor. 2010 yıl sonu cari işlemler açığı beklentileri aralık ayı son anketinde 42.4 milyar dolar olarak gerçekleşmişti. 2011 sonu içinse ilk beklentiler 46.9 milyar dolar...

EKONOMİ TAHMİNLERDEN FAZLA BÜYÜRSE...

Uzmanlara göre bu durum Türkiye’nin büyüme modelinden kaynaklanıyor. Yani büyüme dinamikleri ithalata bağımlı olduğu için ekonomiyi kırılgan yapıyor. Başka bir ifadeyle Türkiye ne kadar hızlı büyürse, açık da o kadar genişliyor. Ekonomi 2011’de tahminlerden daha fazla büyüdüğü takdirde ithalatın artış hızı ihracattan yüksek olacağından, cari açığın da beklenenden daha yüksek olacağı düşünülüyor. Uzmanlar, 2010 yılının sonunda bankacılık sektörüne yönelik kredi arz ve talebini daraltmaya yönelik alınan tedbirlerin altında da bu sebebin yattığını düşünüyor. Yani alınan önlemlerle ekonominin soğutulması ve büyümenin tahminlerin üzerine çıkmaması amaçlanmıştı. Aynı şekilde Merkez Bankası’nın yaptığı bir çalışmaya göre, kredi büyümesindeki her 5 puanlık artış GSYH’ya 2.1 puan katkıda bulunuyor.