Katılım bankalarına fetva şartı

1 / 4

---

Hükümetin, Türkiye'de katılım bankacılığını büyütmek için yeşil ışık yakması önce kamu bankalarını ardından özel bankaları harekete geçirirken şimdi bankacılar kendi aralarında 'fetva' şartını tartışıyor. Müşterinin 'islami' kurallara göre çalışan bankaya koşulsuz güven duymasını sağlayan 'fetva'nın kamu bankaları açısından 'laiklik' ilkesi ile çelişmemesi gerekliliği üzerinde duruluyor. Türkiye'deki katılım bankaları İslam hukuku üzerinde uzmanlaşmış bazı Türk öğretim görevlilerinden alıyor. Geçtiğimiz dönemde Hazine'nin çıkarttığı bazı faizsiz enstrümanlarda (GES) fetva çıkmadığı için bu ürünü uzun süre bekleyen katılım bankalarının eli boş kalmıştı.
Avrupa ve ABD'nin dev bankaları ağır yaralar alırken, İslami bankaların küresel krizden sağlam çıkması bütün dünya genelinde faizsiz bankacılık sistemine olan ilgiyi artırdı. Türkiye'de de halen 4 katılım bankasının bulunduğu sektörü büyütmek isteyen hükümet ise kamu bankalarının da faizsiz bankacılık yapmasına yeşil ışık yaktı. Dünya'dan Jülide Yiğittürk Gürdamar'ın haberine göre katılım bankacılığında ilk startı Halkbank verirken, diğer kamu bankalarında da benzer açılımlar bekleniyor. En son Garanti Bankası Genel Müdürü Ergun Özen de katılım bankası kurabileceklerini belirterek özel bankaların da bu konuda istekli olduğunu ortaya koydu.
Müşteri nezdinde inandırıcılık
Şu anda halen sektörde faaliyet gösteren 4 katılım bankasının toplam büyüklüğü 70 milyar lirayı geçiyor ancak yeni bankaların gelmesiyle pasta daha da büyüyecek. Ernst & Young'un araştırmasına göre Türkiye'de İslami bankacılık sektörünün aktif büyüklüğü 10 yıl sonra 100 milyar doların üzerine çıkacak. Türkiye'de katılım bankalarının payı sektörün yüzde 6'sına doğru yaklaşırken Bahreyn ve Malezya gibi her iki bankacılık lisansını da veren ülkelerde ise faizsiz esasa göre çalışan bankaların payı yüzde 20'ler düzeyinde. Özetle; küresel krizde sağlam mali yapıları ve farklı bankacılık modeli ile sadece Körfez ülkelerinin değil Avrupa, ABD ve Rusya'nın bile yakın takibe aldığı faizsiz bankacılığın yıldızı son yıllarda giderek parlıyor. Ancak asıl sorular bundan sonra başlıyor: 'Yeni oyuncular bir taraftan faize dayalı enstrümanlar çıkarırken, bir taraftan faizsiz bankacılık işine soyunması nedeniyle müşteri nezdinde ne kadar inandırıcı olacak? Kamu vicdanını nasıl rahatlatacaklar?