Yapay zekâyla birlikte diplomaların modası geçiyor mu?

FINANSINGUNDEMI.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

İşverenlerin iş ilanlarında diploma talebi tüm meslekler için azalıyor. Ancak CNBC’nin haberine göre yapay zekâdan etkilenen mesleklerde ise bu düşüş daha hızlı yaşanıyor. Söz konusu tespit, profesyonel hizmetler firması PwC tarafından geçtiğimiz hafta yayımlanan 2025 Yapay Zekâ İş Barometresi raporunda yer aldı.

PwC raporu, “Yapay zekâ, insanların uzmanlık bilgilerini hızla edinmelerini ve kullanmalarını sağlıyor. Bu da resmiyeti olan nitelikleri istihdam alanında daha az geçerli kılabilir” ifadesi kullanıldı. Rapor, altı kıtadan yaklaşık bir milyar iş ilanı ve binlerce şirketin mali raporlarını inceleyerek hazırlandı.

Teknolojinin, çalışanların başarılı olabilmek için ihtiyaç duyduğu bilgi ve becerilerde hızlı bir değişim yarattığı da belirtildi. Bu durum, resmiyeti olan diplomaların “daha çabuk geçerliliğini yitirmesi” anlamına gelebilir.

Yapay zekâdan en fazla etkilenen mesleklerde, işverenlerin aradığı becerilerin değişim hızı geçen yıla kıyasla iki kat fazla artarak %66’ya ulaştı. Bu oran, geçen yıl %25 düzeyindeydi. Finansal analistler gibi yapay zeka etkisine açık mesleklerde beceriler daha hızlı dönüşürken, fizik tedavi uzmanı gibi mesleklerde bu değişim çok daha yavaş ilerliyor.

PwC raporunda, “Çalışanlar için işe alımda diploma yerine becerilerin daha çok önem kazanması iş fırsatlarını daha erişilebilir kılabilir. Diploma için zamanı veya imkânı olmayanlar için bu iş ortamı yeni fırsatlar açabilir. Yapay zekâ etkisine açık mesleklerde önemli olan şey insanların geçmişte ne okuduğu değil giderek daha fazla insanların bugün ne yapabildiği ile ilgili olmaya başladı” deniliyor.

Diplomalar geçerliliğini mi yitiriyor?

PwC Küresel Yapay Zekâ Sorumlusu Joe Atkinson, bugün eğitimin yalnızca üniversitelerle sınırlı olmadığını, yapay zekâ araçları ve büyük dil modelleriyle bireysel olarak da bilgi edinilebildiğini söyledi. Atkinson, hızla değişen iş dünyasında ayakta kalmak için bireylerin evde kendi kendine yapay zekâ becerilerini geliştirmesi gerektiğini vurguladı.

Yapay zekâ uzmanı, “Bireylerin muazzam bilgi birikimine erişme kabiliyeti bu çağda katlanarak artıyor. Bu da herkes için çıtanın yükseldiği yeni bir ekonomi yaratıyor. Zira bilgiye erişim artık çok daha kolay” açıklamasında bulundu.

Atkinson, “Yapay zekâ modelleri öyle bir hızla gelişiyor ki sürekli olarak yeni teknolojilere yetişemediğini hissediyorsan doğru yerdesin. Eğer bu hissi yaşamıyorsanız, muhtemelen gelişmelere yeterince dikkat etmiyorsun” diye konuştu.

Kendi kendine öğrenmenin önemine dikkat çeken Atkinson, farklı AI modellerini denemeyi, aralarındaki farkları anlamayı, etkili prompt yazmayı öğrenmeyi ve teknoloji bloglarını takip etmeyi önerdi. Yapay zekâ uzmanı “En önemlisi, yapay zekâ becerileri uygulamalı becerilerdir. Kullanmanız gerekir. Bu teknolojiyi gerçekten kullanmadan öğrenemezsiniz” dedi.

Atkinson, “Bu dönemde tek başına öğrenmeye kendini adamak artık bir gereklilik haline geldi. Bunu yapamayanlar, çok hızlı bir şekilde geride kalacaklar. Gerçek şu ki, bu teknolojiden korkamayız; onu benimsemeliyiz” açıklamasında bulundu

Yine de Atkinson, üniversite eğitiminin sadece bilgi ve beceri kazandırmakla sınırlı olmadığını hatırlattı: “Diploma aynı zamanda bir insanın nasıl düşündüğünü, nasıl eleştiri yaptığını, nasıl etkileşim kurduğunu da yansıtır. Bu yüksek düzeyli yetiler gelecekte daha da kıymetli olacak.”

Google'a Türk dokunuşu: Türk mühendis yapay zekanın başına geçti

İngiliz bankalarına yapay zeka izni

Yapay zekâ alarmı: Şirketlerin dörtte biri işçi çıkaracak