Yapay zeka devrimi internet değil PC çağını hatırlatıyor

FINANSINGUNDEMI.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

Yapay zekanın ekonomiler üzerinde önemli bir etki yaratacağı inkar edilemez. Ancak yapay zekanın yeni bir balon olma ihtimali her zaman mevcut.

Finansingundemi.com’un derlediği bilgilere göre, 90'larda internetin yaygınlaştığı döneme kıyasla yapay zeka, çok daha büyük, daha yıkıcı ve daha etkili olma yolunda ilerliyor.

Düzeltilmesi gereken 3 önemli nokta

Fortune’dan Simeon Bochev’in makalesine göre, yapay zeka, dünyadaki her insanı ve şirketi etkileme potansiyeline sahip bir teknoloji olarak öne çıkıyor. Bunu başarmak ve Batı değerlerinin yapay zekanın benimsenmesini sağlamasını garantilemek için, yapay zekanın her etkileşimi değiştiren ‘yeni internet’ haline gelmesinden önce düzeltilmesi gereken üç önemli şey bulunuyor.

Kritik yapay zeka altyapısına erişim, şu temel sorunlar nedeniyle engelleniyor: Ezici maliyetler, aşırı konsantrasyon ve yetersiz kapasite. ABD Yapay Zeka Eylem Planı bunu şu şekilde çerçeveliyor: “Şu anda, büyük ölçekli bilgi işlem kullanmak isteyen bir şirket, genellikle hiper ölçekleyicilerle uzun vadeli sözleşmeler imzalamak zorunda; bu da çoğu akademisyenin ve birçok yeni kuruluşun bütçesinin çok ötesinde bir maliyet anlamına geliyor.”

Dahası, bir şirketin kendi verilerini bir bulut sisteminden taşırken karşılaştığı maliyetler olan veri aktarım ücretleri, teknik avantajlarla hiçbir ilgisi olmayan yapay engeller oluşturarak rekabeti boğuyor.

İnterneti herkese açık hale getiren şeylerden biri de, herhangi bir bilgisayarın herhangi bir bilgisayarla iletişim kurmasını sağlayan ortak TCP/IP standardıydı. O zamanki AOL'nin (American Online Company) duvarlarla çevrili bahçesinin dışına bağlanma yeteneği, yaratıcılığın gelişmesi ve yeteneklerin hızla gelişmesiyle yeni iş alanları açtı.

Yapay zekânın internet gibi büyümesi ve başarılı olması isteniyorsa, erişimi bir bilgisayardan diğerine paket göndermek kadar kolay hale getiren küresel standartlara ve açık bir borsaya ihtiyaç var. Pekin, yapay zekâ şirketlerine doğrudan sübvansiyon sağlamaya ve kamu-özel sektör ortaklıkları aracılığıyla ulusal liderlerin kullanımına geniş veri kümeleri sunmaya yardımcı olan ve Çinli şirketlerin izleyebileceği ortak yaklaşımlar sunan çeşitli eylem planları yayınladı. Çin hükümeti, bilgi işlemi kataloglamak ve pazarlamak için devlet tarafından işletilen bir borsa duyurdu.

Amerika'nın parçalı yaklaşımı ve ulusal strateji eksikliği, uzun süredir mevcut yapay zekâ liderliğini kalıcı olarak kaybetme riski taşıyordu. ABD’nin yapay zekâda önde olunmasına yardımcı olacak standartlar belirlenerek Amerikan yapay zekâsının gücünü dünya nüfusunun daha büyük bir kısmına hızla ulaştıracak türden piyasa odaklı çözümler yaratması gerekiyor.

40'lar, 60'lar, 90'lar ve bugün

İnternetten önce, ana akım bilgisayar çağına ve kişisel bilgisayara geçişe daha derinlemesine bakmak gerekiyor. 1940'larda, bilgi işlem gücü o kadar pahalıydı ki, yalnızca hükümetler bunu karşılayabiliyordu; hangarlarda oda büyüklüğünde makineler barındırıyor ve erişim için üniversitelerle ortaklık kuruyorlardı. Bugün, cep telefonları o ilk süper bilgisayarlardan daha güçlü.

Peki ne değişti? IBM, kârlı bir iş kurarken bilgisayar donanımının ticarileşmesine öncülük etti. Microsoft ve Linux, işletim sistemi standartları oluşturdu. Bu değişikliklerin ortaya çıkması on yıllar aldı ancak günümüz teknolojisi çok daha hızlı hareket ediyor ve rekabetçi kalmak için daha hızlı tepki vermek gerekiyor.

Yapay zekâ bugün, 1960'larda bilişimin bulunduğu noktada; yani güçlü ama yalnızca devasa kaynaklara sahip olanlar tarafından erişilebilir durumda. ABD’nin yapay zekâ için açık standartlar ve değişim ile kendi IBM PC devrimine ihtiyacı var ki, küresel yapay zekâ savaşını mümkün olduğunca hızlı bir şekilde kazanabilsin.

Bu değişim yalnızca devlet yetkisiyle gerçekleşmeyecek ve gerçekleşmemeli de. Değişim, yapay zekâ kaynaklarını gerçekten erişilebilir ve birlikte çalışabilir kılan açık standartlar tarafından yönlendirilen piyasa güçleri gerektiriyor. Şirketler bilişim seçeneklerini kolayca karşılaştırıp iş yüklerini sağlayıcılar arasında taşıyabildiğinde, rekabet piyasa açısından verimli fiyatları artıracak ve hizmeti iyileştirecektir. Geliştiriciler aylarca önceden planlama yapmadan standartlaştırılmış yapay zekâ altyapısına erişebildiklerinde ise inovasyon hız kazanabilir.

Hızlı hareket etme gerekliliği

Bu yaklaşım, Amerika'nın stratejik çıkarlarına hizmet edecek bir yaklaşım olarak öne çıkıyor. Müttefikler ve rakipler ABD tarafından geliştirilen yapay zekâ standartlarını ve altyapısını kolayca benimseyebildiklerinde, tüm demokratik teknoloji ekosistemi de güçlendirilmiş olur. Trump'ın Çin'in NVIDIA H20 işlemcileri satın almasına izin vermesi, Çinli geliştiricilerin Amerikan teknolojisini kullanmaya teşvik etmesi nedeniyle uzun vadede ABD’ye yardımcı oluyor. Rakipler Amerikan teknoloji birikimine güvendiğinde, demokratik değerleri desteklerken ihracat kontrollerinin sağlayabileceğinin çok ötesinde bir etki kazanmak ise mümkün.

Hükümetin bu noktada piyasaların rekabetçi bir şekilde işlemesini sağlama rolü bulunuyor. Stratejik bilgi işlem rezervleri, stratejik petrol rezervlerine benzer şekilde krizler sırasında acil durum kapasitesi sağlayabilir. Tedarik politikaları, özellikle devlet tedarikleri olmak üzere, küçük ve orta ölçekli işletmelere, yoğunlaşmış tedarikçiler yerine öncelik verilebilir. Standartların geliştirilmesi, tarihsel olarak Amerikan teknoloji liderliğini engelleyen bu türden bir parçalanmayı önleyebilir.

Trump, Amerika'yı teknoloji alanında ‘en popüler ülke' haline getirme sözü verdi ve ‘Yapay Zeka Eylem Planı’ bu anlamda başarıya hazırlanma amacı taşıyor. Çin'in yıllardır üzerinde çalıştığı bir planı var. Batı dünyasına yönelik yapay zeka vaadini yerine getirmek, yalnızca hükümetin liderliğe bağlılığını değil, aynı zamanda Amerikan inovasyonunun gelişebileceği, açık, rekabetçi ve geleceği inşa etmeye istekli herkesin erişebileceği piyasa koşullarını yaratmayı da gerektiriyor.

Zuckerberg'den yapay zeka dahisine rekor maaş

Nvidia CEO'sundan yapay zeka uyarısı

Google, 37 milyon dolarla yapay zekayı Afrika'ya taşıyor

ABD'den Yapay Zeka Eylem Planı: Hedef küresel liderlik

Türkiye yapay zekada hangi adımları atıyor? Prof. Dr. Çiğdem Gündüz Demir anlatıyor

Nvidia CEO’sundan Çin’in yapay zeka modellerine övgü