Verimli şirketler kazandıracak

ZEYNEP AKTAŞ / Milliyet

Faizlerdeki düşük seyir, diğer faaliyet gelirlerindeki azalma şirketlerde verimliliği ön plana çıkardı. Yatırımcı artık verimli çalışan şirket hisselerini tercih ediyor. Yılın son çeyreğinde yatırımcılar bilançolarda esas faaliyet karlılığını ve cirosunu artıran şirketleri daha fazla göz önünde bulunduracak.
İlk yarı bilançolarına baktığımız zaman genel olarak beklentileri karşıladığı söylenebilir. Bilançolarda iki temel gösterge olan satış ve karlılık artışı olumlu. Peki karlılık satışlardan yani şirketlerin faaliyet konusundan mı kaynaklanıyor, yoksa faaliyet dışı gelirlerin etkisi var mı? Bunun için şirketlerin satış, esas faaliyet karı ve net kardaki değişimlerine baktık.
İMKB’de işlem gören sanayi ve hizmet şirketlerinin 2009 yılının altı aylık döneminde satışları 81 milyar 713 milyon TL olarak görülürken 2010 yılında bu rakam 97 milyar 89 milyon TL’ye çıktı. Artış oranı ise yüzde 18.82 olarak gerçekleşti. Aynı dönemde şirketlerin esas faaliyet karındaki artış oranı yüzde 23.12 olarak gerçekleşirken, diğer faaliyet karı yüzde 21.03 oranında geriledi. İnceleme konusu şirketlerin net kar artış oranı ise’  yüzde 55.22 oldu. Verilerden, satışların artışının karlılığa daha yüksek oranda yansığı anlaşılıyor. Bu firmalar için oldukça olumlu bir sonuç. Satışlar yüzde 18.82 artarken, esas faaliyet karlılığının ve net kar artışının yüzde 23.12 ve 55.22 oranlarında artmış olması sağlıklı bir görünümle birlikte bize bazı sonuçların sinyallerini de veriyor. Şirketlerin faaliyet dışındaki karlarında düşüş var, onların yerini esas faaliyet karlarındaki artış almış görünüyor. Bir şirket zaman zaman farkı gelir kaynaklerından gelir elde edebilir. Ancak bir şirketin daha ziyade esas faaliyeti dışındaki faaliyetler nedeniyle karını yükseltmesi kısa vadede elde edilen kardan dolayı olumluluk olarak algılansa da uzun vadede bu şirket için iyi bir gelişme kabul edilemez. Zira bir şirketin faaliyet yürüttüğü alanda gelirini istikrarlı bir şekilde yükseltiyor olması o şirketin doğru yolda olduğunun göstergesi olarak kabul edilir. Bu şekilde karlılığını artıran şirketlerin uzun vadede istikrarlı olarak büyümeyi sürdüreceği şeklinde değerlendirilir.
Öte yandan satışlarla birlikte daha yüksek oranda kar marjlarının yükselmesi talebin canlandığını, ayrıca maliyetlerin düştüğü ve verimliliğin arttığının göstergesi olarak da kabul edilebilir. Karlılığın satışlara ve verimliliğe dayanması şirketler için arzu edilen bir sonuç. Yatırımcı önümüzdeki dönemde finansal verileri daha yakından takip ederek, yatırım tercihlerinde şirketin verimliliğini öne çıkarmaya başlayacak.




DIŞ PİYASALAR Yatırımcı temkinli yaklaşıyor

Yatırımcıların oldukça temkinli hareket ettiği gözleniyor. ABD borsalarında yukarı yönlü tepkiler yaşansa da direnç seviyelerinde satışlar geliyor. Geçtiğimiz hafta ABD Merkez Bankası (Fed)’in çeşitli bölgelerden aldığı ekonomik verilere dayanarak hazırladığı ''Bej Kitap'' adlı raporda, Ağustos ayında biten altı haftada ABD ekonomisinin büyümesinin ''yaygın yavaşlama işaretleri'' gösterdiği belirtildi. Fed Başkanı Ben Bernanke geçen günlerde yaptığı açıklamada, ekonominin görünümünün ciddi şekilde bozulması durumunda, Fed'in, ek önlemlere hazırlandığını belirtmişti. Bernanke’nin açıklamaları yatırımcının üzerindeki tedirginliği atmasına yetmedi. Bu fiyatkar üzerinde hissediliyor. Fed, bir sonraki yönetim kurulu toplantısını 21 Eylülde yapacak. Bankanın, faiz oranlarını değiştirmesi beklenmiyor. Yurtdışı piyasalarda Amerika’daki gelişmeler yakından izlenecek.