UYGUN FİYATLI KONUT İÇİN KREDİNİN TAM VAKTİ

ALPER TURGUT / PARA DERGİSİ [email protected] KONUT kredisi faiz oranları kriz öncesinde olduğu gibi yüzde 1.1’lere geriler mi? Görünüşe göre bu mümkün. Ancak ne zaman gerçekleşeceği soru işareti. Çünkü global krizin ne zaman sonlanacağına yönelik kestirimde bulunmak oldukça zor. Paranın maliyeti hala yüksek... Hatırlanacağı gibi, geçen yıl global krizin Türkiye’ye yansımaya başladığı dönemlerde konut kredisi aylık faiz oranları yüzde 1.80-2 aralığına kadar yükselmişti. Ancak Türk bankalarının sağlam duruşuyla bu trend kısa sürede tersine döndü ve konut kredisi faizleri yüzde 1.33’e kadar gevşedi. Hatta bazı projelere özel olmak kaydıyla yüzde 1’in altında faiz uygulayan bankalar bile var... Global piyasalarda kısmen de olsa görülen iyileşmelerin yanı sıra bankalardaki likidite bolluğu da faizlerin düşmesinde etkili oldu. Bütün bu gelişmeler Merkez Bankası’nın faiz indirimleriyle de desteklenince konut kredisi faizleri son 6 ayda 50 baz puan civarında gerileme kaydetti. Merkez Bankası’nın faiz indirimlerinin önümüzdeki dönemde yavaşlaması bekleniyor. Bu da kredi faizlerindeki düşüşün önümüzdeki günlerde duracağı şeklinde yorumlanıyor. Dolayısıyla bankacılar, kredi kullanacaklara “Uygun evi bulursanız kredi almanın tam zamanı” diyor. KREDİLER CANLANIYOR Konut kredileri pazarında 2008 yılı kasım ayında başlayan daralma şubat ayına kadar sürmüştü. Akbank Genel Müdür Yardımcısı Galip Tözge, tüketicilerin konut fiyatlarındaki avantajı kaçırmak istememesi ve inşaat firmalarınca düzenlenen kampanyaların bu trendi tersine çevirdiğini belirtiyor. Şubattan itibaren konut kredilerinin canlanmaya başladığını vurgulayan Tözge, “Üstelik konut kredisi faizlerindeki düşüş konut fiyatlarında artışa neden olmadı” diyor. Yani likidite bolluğu nedeniyle konut kredilerinde faizler düşerken, ekonomik kriz nedeniyle fiyatlar yükselmedi. Bu da piyasanın canlanmasını sağladı. Malum mayıs-haziran ayları da dönemsel olarak konut alımlarının arttığı bir dönem. Bu da şu anda emlak piyasalarındaki canlılığı açıklıyor. Peki yılın ikinci yarısında konut kredilerinde faizler düşmeye devam edecek mi? Galip Tözge’ye göre, yılın kalan döneminde faiz oranlarında çok fazla değişim öngörülmüyor. Çünkü konut kredileri uzun vadeli krediler. Bu yüzden Merkez Bankası’nın faiz indirimleri konut kredisi faiz oranlarına aynı paralelde yansımıyor. Tözge, uzun vadeli konut kredisi faizlerindeki düşüşün ancak piyasalarda beklentilerin iyileşmesi ve belirsizliklerin azalmasıyla mümkün olacağını düşünüyor. “FAİZLER DAHA FAZLA DÜŞMEZ” Konut kredilerindeki faiz düşüşünün daha çok 60 ay ve altındaki vadelerde olduğu gözleniyor. 60 aydan uzun vadeli kredilerdeki düşüşse daha yavaş. Bundan böyle MB’nin gecelik faizleri indirmesi yine kısa vadeli faizleri biraz daha düşürebilir. Ancak bu düşüşlerin aylık ödemeleri etkileyecek boyutlarda olması beklenmiyor. Garanti Mortgage Genel Müdür Yardımcısı Umur Güven, tüketicilerin tekrar konut satın almaya başladığını, bu sayede de konut kredisi hacminde son dönemlerde gözle görülür bir artış olduğunu vurguluyor. Bu da 2009 yılı başında küçülme trendinde olan konut sektöründe canlanmaya yol açmış. Umur Güven’e göre, konut kredileri gibi uzun vadeli kredilerin faiz seyri için Merkez Bankası’nın faiz indirimlerinden çok yurtdışı fonlama imkanlarına ve maliyetlere bakmak gerekiyor. Yani fonlama maliyetleri değişmeyeceği için kısa vadede konut kredisi faizlerinin çok fazla düşmesi beklenmiyor. Kısacası, global ekonomik kriz başta olmak üzere önümüzdeki dönemdeki ekonomik ve politik gelişmeler faiz oranlarının yönünü belirleyecek faktörler olmaya devam edecek. Bu beklentiler ışığında halen aylık en düşük yüzde 1.33 olan konut kredisi faiz oranlarının 1.20’nin altına bu yıl içerisinde inmesi beklenmiyor. Yapı Kredi Konut Finansmanı Pazarlama Bölüm Başkanı İsmet Erdem, 2009 yılı sonunda konut kredilerinin hacminin 39.3 milyar liraya ulaşacağını öngörüyor. Bu da konut kredisi piyasasında toparlanmanın hızlanacağı anlamına geliyor. Yapı Kredi Bankası, geçen yıl konut kredilerinde yüzde 41 büyüme kaydetti. Erdem, Yapı Kredi açısından nisan ayının çok iyi geçtiğini, mayısa da hızlı bir başlangıç yaptıklarını vurguluyor. İsmet Erdem’in konut piyasası ve kredi faizleriyle ilgili değerlendirmesi ise şöyle: “Piyasada özellikle opsiyonlu satış yapılan markalı projelerin ilgi gördüğü dikkat çekiyor. Yine ikinci el konut piyasasında da hareketlilik gözlemliyoruz. Konut kredisi faizlerinin, 2006 yılında olduğu gibi çok yakın bir zamanda yüzde 1’e gelmesini beklemiyoruz.” GÖRÜŞLER Umur GÜVEN / Garanti Mortgage Genel Müdür Yardımcısı “Hacimler artıyor” Ekonomideki olumlu gelişmelere bağlı olarak gerçekleşen faiz düşüşü piyasada bir hareketlilik yarattı. Özellikle fiyatların bir miktar aşağı gelmesinden istifade etmek isteyen tüketiciler tekrar konut satın almaya başladı. Bu bizim hacimlerimize de yansıyor. Merkez Bankası’nın bundan böyle ölçülü faiz indirimleri yapacağı beklentisi hakim. Ancak konut gibi uzun vadeli fonlama gerektiren kredilerde Merkez Bankası faizlerinden ziyade yurtdışı fonlama imkanlarına ve maliyetlerine bakmak durumundayız. Dolayısıyla kısa vadede konut kredilerindeki faiz düşüşünün de çok fazla olmayacağını düşünüyoruz. Galip TÖZGE / Akbank Bireysel ve Şirket Bankacılığından Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı “Konut alımları artıyor” Konut kredileri pazarında 2008 yılı kasım ayında başlayan daralma şubata kadar sürdü. Tüketicilerin konut fiyatlarındaki avantajı kaçırmak istememesi ve inşaat firmalarınca düzenlenen kampanyalar şubat ayından itibaren pazarın yönünü yeniden yukarı döndürdü. Kredi faizlerindeki düşüş de konut fiyatlarında artış yönünde bir hareket yaratmadı. Zaten mayıs-haziran, dönemsel olarak konut alımlarının sıklaştığı bir dönemdir. Bu yüzden şu anda hareketli bir piyasa gözlemliyoruz. Uzun vadeli konut kredisi faizlerindeki düşüş, ancak piyasalarda beklentilerin iyileşmesi ve belirsizliklerin azalmasıyla gerçekleşebilir. İsmet ERDEM / Yapı Kredi Konut Finansmanı Pazarlama Bölüm Başkanı “Konut kredileri 2008’de yüzde 21 arttı” Konut kredileri hacmi geçen yıl yüzde 21.4 artışla 37 milyar 445 milyon liraya ulaştı. Aynı dönemde Yapı Kredi olarak konut kredileri hacmimizi yüzde 41 büyüttük. Ocak-nisan döneminde konut kredileri hacmi yüzde 0.59 büyüyerek 37 milyar 660 milyon liraya ulaşırken, Yapı Kredi’nin pazar payı yüzde 5.5 artış kaydetti. Nisanda kullandırılan konut kredileri, 2008 yılının aylık ortalamasının üstünde gerçekleşti. Piyasadan gelen sinyaller, özellikle opsiyonlu satış yapılan markalı projelerin ilgi gördüğü yönünde. İkinci el konut pazarında da hareketlilik gözlemliyoruz. Konut kredisi pazarının 2009 yılında yüzde 5 büyüyerek 39 milyar 317 milyon liraya ulaşacağını tahmin ediyoruz.