Tutsat piyasalarına yeni düzenleme

ABD yönetimi, ipotekli konut kredisi olarak bilinen tutsat (mortgage) piyasasında faaliyet gösteren devlet destekli Fannie Mae ve Freddie Mac şirketlerinin faaliyetlerine zamanla son vermeyi planlıyor.
ABD Hazinesinin hazırladığı ve Hazine Bakanı Timothy Geithner ile İskan ve Kentsel Kalkınma Bakanı Shaun Donovan tarafından Kongre'ye sunulan rapor, 11 trilyon dolarlık tutsat piyasasının hükümetten bağımsız hale gelerek revizyondan geçirilmesi için üç kapsamlı seçenek sunuyor.
Hükümetin, beş yıl ya da daha fazla bir sürede tutsat piyasasından desteğini yavaşça çekmesi önerisinde bulunan raporda, hükümetin küresel finansal krizle birlikte denetimine aldığı Eylül 2008'den bu yana 150 milyar dolar destek verdiği tutsat devleri Fannie Mae ve Freddie Mac şirketlerinin faaliyetlerini zamanla sonlandırmayı amaçladığı belirtildi.
Rapora göre, hükümetin tutsat kredilerinin büyük bölümünü garanti etme rolünün sona erdirilmesi, sadece sorunlu zamanlarda tutsat piyasasını desteklemesi ve özel şirketler tarafından oluşturulan tutsat yatırımlarına hükümet garantisi verilmesi gibi üç seçenek bulunuyor.
Hazine Bakanı Geithner, raporda yer alan açıklamasında, ''Bu, insanların bütçesine uygun konutları alabilmesine olanak sağlayan ve tüketicinin korunmasını güçlendiren köklü bir reform planı'' ifadesini kullandı. Raporda, ayrıca hükümetin Fannie Mae ve Freddie Mac'in herhangi bir borç ya da diğer finansal yükümlülüklerini yerine getirebilmelerini garantiye almak için desteğinin devam edeceği kaydedildi.
CNBC'ye yaptığı açıklamada da, özel sermayenin tutsat piyasasına hakim olmasını istediklerini, tutsat finans sisteminde reform için kademeli hareket edeceklerini ve Kongre'nin iki yıl içinde harekete geçmesi gerektiğini bildiren Geithner, ''Konut piyasasında düzelme sürecine engel olmamak için çok dikkatli hareket edeceğiz'' diye konuştu.
Kredi krizinden bu yana konut kredilerinde özel yatırımların düşmesiyle birlikte Fedaral Konut İdaresinin yanı sıra bu iki şirket konut kredilerinin yüzde 97'sine sahip bulunuyor ya da garanti sağlıyor.
Hükümetin tutsat piyasasından çekilmesi muhtemelen çok tercih edilen 30 yıl sabit oranlı tutsat kredi uygulanmasının sonuna yol açacak ya da en azından bu kredileri daha pahalı hale getirecek.
Kongre, konut kredileri için uygun sermaye miktarını artırmak amacıyla Washington merkezli Fannie Mae şirketini 1938 ve McLean merkezli Freddie Mac'i 1970 yılında kurmuştu.