Ticaret gerilimi piyasaları tedirgin etti!

Küresel piyasalar, ABD Başkanı Donald Trump'ın Avrupa Birliği (AB) ve Meksika'ya yönelik tarife kararının ticaret savaşlarını yeniden alevlendirebileceği endişeleriyle haftaya satış baskısıyla başladı.

ABD yönetiminin uyguladığı korumacı ticaret politikalarının küresel ekonomiye olası etkilerine ilişkin soru işaretleri mevcudiyetini korurken, Trump'ın ülkenin önemli ticaret ortaklarından AB ve Meksika'ya yönelik 1 Ağustos'tan itibaren devreye girecek şekilde yüzde 30 tarife uygulanması yönündeki kararı piyasalarda risk algısının yeniden yükselmesine sebep oldu.

Başkan Trump, AB'nin tarife ve tarife dışı politikaları ve ticaret engelleri nedeniyle ortaya çıkan uzun vadeli, büyük ve kalıcı ticaret açıklarından uzaklaşması gerektiğini belirterek, "Şimdiye kadar kapalı olan ticaret pazarlarınızı ABD'ye açmak, tarife ve tarife dışı politikalarınızı ve ticaret engellerinizi ortadan kaldırmak isterseniz, belki bu mektupta bir düzeltme yapmayı düşünebiliriz." ifadelerini kullandı.

ABD Başkanının söz konusu kararı sonrasında AB ve Meksika'dan gelebilecek olası misillemelerin tarifelerde yeniden karşılıklı restleşmelere yol açabileceği endişesi piyasaların yönü üzerinde etkili olurken, bu konudaki haber akışı yatırımcıların odağına yerleşti.

Öte yandan tarifelerin ABD'de enflasyonist etkileri değerlendirilirken, Trump, daha önce birçok kez faiz indirimi için baskı yaptığı ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell'ın istifasının "harika bir şey" olacağını ifade etti.

Powell'ın ABD için "çok kötü" olduğunu yineleyen Trump, "Dünyadaki en düşük faiz oranına sahip olmalıyız ama değiliz." ifadesini kullandı.

Bu gelişmelerin yanı sıra ABD'de önemli bankaların bu hafta açıklayacakları 2. çeyrek bilançoları da yakından takip edilecek.

Diğer taraftan ABD Hazine Bakanlığı, haziran ayına ilişkin bütçe dengesi raporunu yayımladı. Buna göre, 1 Ekim 2024'te başlayan ve 30 Eylül 2025'te sona erecek olan 2025 mali yılının dokuzuncu ayında, federal hükümetin bütçe fazlası 27 milyar dolar olarak hesaplandı.

Federal hükümet, geçen yıl haziranda 71 milyar dolar bütçe açığı vermişti. Bu dönemde bütçe dengesine ilişkin piyasa beklentisi 41,5 milyar dolarlık açık vermesi yönündeydi. Hükümetin gelirleri haziranda yüzde 13 artarak 526 milyar dolara çıkarken, harcamaları yüzde 7 azalışla 499 milyar dolara düştü.

ABD'de endeks vadeli kontratlar haftaya negatif başladı

Bu gelişmelerin ışığında ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi haftaya yatay seyirle yüzde 4,42 seviyesinde, altının ons fiyatı da yüzde 0,1 artışla 3 bin 360 dolardan başladı.

Dolar endeksi son 3 işlem gününde güçlenmesini sürdürürken, şu sıralarda yüzde 0,1 artışla 98 seviyesinde bulunuyor. Brent petrolün varil fiyatı ise yüzde 0,3 düşüşle 69,8 dolardan işlem görüyor.

New York Borsası'nda cuma günü S&P 500 endeksi yüzde 0,33, Nasdaq endeksi yüzde 0,22 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,63 gerilerken, ABD'de endeks vadeli kontratlar haftanın ilk işlem gününe negatif bir seyirle başladı.

AB'den tarifelere cevap

Avrupa borsaları geçen hafta cuma günü negatif seyrederken, AB'nin Trump'ın gümrük tarifelerine karşı ilk etapta uzlaşmacı tavrını koruması dikkati çekti.

AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, ABD ile tarifler konusunda müzakereleri sürdüreceklerini ancak bir anlaşma olmaması halinde misilleme yapacaklarını ifade etti.

Başkan Trump'tan AB'ye yönelik revize edilmiş gümrük vergisi oranı ve yeni zaman çizelgesini içeren mektup aldıklarını ifade eden von der Leyen, "AB ihracatına yüzde 30 gümrük vergisi uygulanması Atlantik'in her iki yakasındaki işletmelerin ve tüketicilerin aleyhine olacak şekilde temel transatlantik tedarik zincirlerini aksatacaktır." değerlendirmesinde bulundu.

Von der Leyen, AB'nin dünyanın en açık ve adil ticaret uygulamalarına sahip piyasalarından olduğuna işaret ederek, AB'nin ABD ile müzakereli bir çözüme öncelik verdiğini belirtti.

ABD ile 1 Ağustos'a kadar bir anlaşmaya varmak için çalışmaya devam edeceklerini belirten von der Leyen, gerektiğinde orantılı karşı önlemlerin alınması da dahil olmak üzere AB'nin çıkarlarını korumak için bütün adımları atacaklarını vurguladı.

Almanya Başbakanı Friedrich Merz, Trump'ın AB için açıkladığı yüzde 30'luk gümrük vergilerinin uygulamaya konulması durumunda bunun ülkesinin ekonomisini derinden etkileyeceğini belirtti.

Cuma günü İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,38, Almanya'da DAX 40 yüzde 0,82, İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 1,11 ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,92 değer kaybetti. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar yeni haftaya da negatif başladı.

Asya borsaları Japonya hariç pozitif seyrediyor

Asya tarafında Japonya hariç alış ağırlıklı bir seyir izlenirken, Çin'de açıklanan ekonomik verilerden alınan olumlu sinyaller bölge piyasalarında etkili oluyor.

ABD ile Çin arasında bir süredir devam eden tarife uzlaşısı sürerken, Pekin yönetimi ticarette genişlemeci politikasını devam ettiriyor. Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi'nin yaptığı açıklamaya göre Çin ve Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN), serbest ticaret bölgelerini geliştiren bir anlaşmayı ekim ayında liderlerinin onayına sunmayı kararlaştırdı.

Öte yandan ülkede açıklanan dış ticaret verilerine göre, Çin'in ihracatı, haziranda yıllık bazda yüzde 5,8 ile beklentileri aşarken, ithalatı da aynı dönemde yüzde 1,1 arttı.

Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,1 gerilerken, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,6, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,5 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi ise yüzde 0,7 değer kazandı.

BIST 100 endeksi cuma günü yükseldi

Cuma günü alış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,26 değer kazanarak 10.358,46 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası'nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı ağustos vadeli kontrat ise cuma akşam seansında normal seans kapanışının yüzde 0,1 üzerinde 12.149,00 puanda işlem gördü.

Analistler, BIST 100 endeksinde 10.400 ve 10.500 puanın direnç, 10.300 ve 10.200 seviyelerinin destek, konumunda olduğunu kaydetti.

Dolar/TL, cuma günü yüzde 0,2 yükselişle 40,0430'dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yüzde 0,1 artışla 40,2050'den işlem görüyor.

Analistler, bugün yurt içinde ve yurt dışında veri gündeminin sakin olacağını belirterek, tarifelere ilişkin haber akışının takip edileceğini söyledi.

Bitcoin ETF'lerinde rekor seviye!

Devrim Mutfağı: ‘Devrimci’ler neler yedi, içti, işte sıra dışı bir gezinti

Devlete 1.1 milyar borç! 5 şirket parasını ödemedi

Kredi açığında tarihi zirve!

Ünlü bankadan piyasalara ilişkin 'Powell' analizi