Prof. Dr. Bektaş: İstanbul'daki 4 çukur büyük depremi engelliyor

İstanbul’u tehdit eden büyük Marmara depremi senaryoları gündemdeki yerini korurken, Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Osman Bektaş’tan dikkat çeken bir değerlendirme geldi. 

Prof. Dr. Bektaş, Marmara Denizi’ndeki dört büyük deniz çukurunun, büyük depremin tek parçada gerçekleşmesini engellediğini savundu.

Prof. Dr. Bektaş, sosyal medya açıklamasında Marmara Denizi’ndeki Trakya, Orta Marmara, Çınarcık ve Kumburgaz çukurlarının, ana fayın kilitlenip büyük bir deprem üretmesini engellediğini ve sismik aktiviteyi yavaşlatıp dağıttığını belirtti; bu iddiasını dört bilimsel gerekçeyle destekledi.

1. Yüksek ısı ve akışkanların etkisi

Bektaş’a göre deniz çukurlarının altındaki yüksek sıcaklık ve akışkan varlığı, fay hattının kilitlenmesini engelleyerek ‘creep’ veya ‘slow sliding’ olarak bilinen yavaş kayma hareketlerine neden oluyor. Bu yavaş hareketlilik, deprem enerjisinin birikmeden zamana yayılarak sönümlenmesini sağlıyor.

2. Zayıf ve ince kabuk yapısı

Çukurların altındaki yer kabuğunun kalın ve sağlam olmadığını belirten Bektaş, bu bölgelerin yeterince dayanıklı olmadıkları için büyük depremler üretebilecek enerji birikimine uygun olmadığını vurguladı. “Bu zayıf ve ince yapı, kırılgan değil; dolayısıyla yıkıcı bir depremin ön koşulları burada oluşamıyor” dedi.

3. Normal fayların gerilimi paylaşması

Bu dört çukuru oluşturan daha küçük ölçekli normal fayların, ana Marmara Fayı üzerindeki gerilimi dağıttığını belirten Bektaş, bu durumun ana fay hattındaki tekil ve büyük bir kırılma riskini azalttığını ifade etti. Bu tür bir stres paylaşımı, büyük yıkımları önleyici nitelikte olabilir.

4. Deprem odak derinliklerinin dağılımı

Bektaş ayrıca bölgedeki depremlerin odak derinliklerinin de bu teoriyi desteklediğini belirtti. Derinlik farklılıkları, tek bir odakta toplanan büyük enerji patlaması yerine çoklu küçük hareketlerle enerji boşalmasına işaret ediyor.

MARMARANIN
Dört deniz çukuru, Trakya, Orta Marmara, Çınarcık ,Kumburgaz, ( A,B,C D) Ana Marmara Fayının büyük deprem üretmesini engeller!
Neden ?
1- yüksek ısı ve akışkanlar fayın sürüklenmesine , yavaşça kaymasına (creep-slow sliding) sebep olduğundan deprem enerjisini harcar.

— Prof. Dr. Osman Bektaş (@profobektas) April 30, 2025

2- Deniz Çukurları altındaki kabuk büyük deprem üretemeyecek özellikte zayıf ve incedir.
3- Deniz Çukurlarını oluşturan normal faylar ana Marmara Fayının deformasyonunu bölüştügunden büyük deprem olasılığını azaltır.
4-Deprem odak derinliklerinin dağılımı bu görüşleri destekler. pic.twitter.com/H5nvgxC33P

— Prof. Dr. Osman Bektaş (@profobektas) April 30, 2025

İşte İstanbul'un deprem sonrası hasar tespit raporu...

İstanbul'da deprem endişesi Boğaz'daki yalıları vurdu

İşte Türkiye'nin deprem riski en az olan illeri

İstanbul depremi hangi ilçede kaç şiddetinde hissedildi?