Merkez bankaları yıl sonuna kadar nasıl hareket edecek?

FİNANSİNGUNDEMİ.COM/DIŞ HABERLER SERVİSİ

Küresel ölçekte merkez bankalarının 2025’in geri kalanında nasıl bir yol izleyeceği, piyasaların ve ekonomistlerin temel gündemlerinden biri oldu. Özellikle ABD Merkez Bankası (Fed) ve diğer büyük merkez bankalarında faiz indirimleri öne çıkıyor. Bloomberg Economics’in son rehberine göre 23 merkez bankasından 15’i borçlanma maliyetlerinde düşüşe gitti. Faiz artışı beklenen tek büyük aktör Japonya Merkez Bankası. Diğer tarafta, enflasyonla mücadele yavaşladığı için Batı Avrupa’daki kurumlar –örneğin ECB, BOE ve İskandinav bankaları– faiz indirimine ara vermiş durumda.

FED’DE YAVAŞ AMA SÜREKLİ İNDİRİM

Bloomberg’e göre Fed’in geçtiğimiz ayki faiz indirimini yıl sonuna kadar iki yeni azaltım daha izleyecek. 2026’nın ilk dokuz ayında da her çeyrekte bir indirim trendinin devamı bekleniyor. Ancak bu "yavaş tempo"nun ardında Başkan Trump’ın potansiyel gümrük tarifeleriyle tetiklenebilecek enflasyon endişeleri ve siyasi baskılar büyük rol oynuyor. ABD’nin nihai faiz oranı, daha önceki öngörülere kıyasla biraz daha yukarıda kalacak gibi görünüyor. Ayrıca verilerin güvenilirliği ve Çin’den ABD’ye yayılan şeffaflık kaygıları bu görünümü zorlaştırıyor.

Fed’in 2025 yılı sonu için hedeflenen faiz oranı %3,75 seviyesinde. Piyasa beklentileri ise yılın kalan iki toplantısında 25’er baz puanlık iki yeni indirim ve 2026’da iki ek indirimin büyük oranda fiyatlandığı, üçüncü indirim için kısmi bir fiyatlama olduğu yönünde.

Fed’in karar süreci, işgücü piyasası ile enflasyon arasında hassas bir denge gerektiriyor. Geniş çaplı faiz indirimi işgücü piyasasını desteklese de, Trump’ın teşvik edeceği gibi agresif indirimin enflasyonun yükselmesine yol açabileceği not ediliyor. FOMC’nin ihtiyatlı bir yolda ilerleyeceği, iki toplantıda 25’erlk iki indirimle, ne enflasyon ne de recesyon riskini tetiklemeyecek bir çizgi izleyeceği tahmin ediliyor.

AVRUPA VE JAPONYA: İSTİKRARLI ADIMLARIN ARAYIŞI

Avrupa Merkez Bankası (ECB), 2025’in sonuna kadar faiz oranını %2 seviyesinde tutmayı planlıyor. Piyasalarda, 2026 başına kadar yalnızca bir indirim fiyatlanıyor ve daha fazlası çok olası görünmüyor. İngiltere Merkez Bankası (BOE) ise, yılı %4 seviyesinde tamamlayıp 2026’da birkaç indirime gitmeyi öngörüyor. Nihai oran beklentisi %3,5 civarı.

Japonya Merkez Bankası farklılaşıyor; burada faizlerde artış bekleniyor. Yıl sonuna kadar 25 baz puanlık bir artış ve 2026’da yeni bir adım gündemde. Enflasyonun yüksekliği ve ihracat odaklı ekonominin dinamikleri Japonya’yı bu konuda ayrıştırıyor.

GELİŞEN ÜLKELERDE FAİZ DÜŞÜRME ARAYIŞI

Çin, Hindistan ve Türkiye gibi büyük gelişen piyasalarda hafif faiz indirimleri öne çıkıyor. Çin Merkez Bankası yıl sonuna kadar gösterge faizi 10 baz puan aşağı çekmeyi ve kredi şartlarını bir miktar gevşetmeyi planlıyor. Hindistan Merkez Bankası da yukarı yönlü risklere rağmen yılın son çeyreğinde ve yeni yılın başında toplamda 50 baz puanlık indirime gidebilir.

Türkiye’de ise politika faizi %40,5 ile oldukça yüksek seviyede seyrediyor; ancak Bloomberg tahminlerine göre 2025 sonunda %35’e kadar gerilemesi öngörülüyor. İç ve dış riskleri gözeten temkinli bir indirimin odağa alınacağı mesajı veriliyor.

Brezilya politika faizini %15 seviyesinde tutarken, Rusya Merkez Bankası Ukrayna savaşı kaynaklı bütçe açığı nedeniyle daha fazla indirim opsiyonu konusunda temkinli. Burada enflasyonist baskı ve jeopolitik riskler belirleyici oluyor.

ASYA - PASİFİK VE DİĞERLERİ: DİNAMİK DENGELER

Avustralya, Güney Kore, Endonezya ve Yeni Zelanda merkez bankalarında da düşük tempolu faiz indirimleri planlanıyor. İsviçre Merkez Bankası (SNB) ise negatif faizle ilgili opsiyonlarını korurken, İsveç ve Norveç merkez bankalarının agresif gevşeme yerine “bekle-gör” stratejisi öne çıkıyor. Polonya, Çekya, Güney Afrika ve Meksika’da ise faiz kararları ülke bazlı ekonomik kırılganlık ve yerel risklere göre şekillenecek.

KÜRESEL POLİTİKA ORTAMI: ZORLU SEÇİMLER, YÜKSEK BELİRSİZLİK

Özetle, küresel finans ve para politikası yılın kalanında çok yönlü bir denge arayışında. Fed ve önde gelen merkez bankaları, enflasyonun potansiyel tekrar artış riski, siyasi baskılar ve belirsiz makroekonomik veriler arasında temkinli bir yolda ilerliyor. Ekonomiye güç vermek için faiz indirimleri temel araç olmayı sürdürecek, ancak agresif adımların önü şimdilik tıkanmış durumda. Önümüzdeki aylarda; başkanlık seçimleri, ticaret savaşları ve veri akışındaki belirsizlikler ana belirleyiciler olmaya devam edecek.

Merkez bankaları altına yükleniyor

Yabancı merkez bankaları dolar varlıklarını eritiyor

Ülkeler borç batağında, merkez bankaları baskı altında