Harvard'dan hayati uyarı: Işıkları kapatın

Yeni bir bilimsel çalışma, geceleri güçlü yapay ışığa maruz kalmanın kalp krizi ve felç riskini yükselttiğini ortaya koydu. Araştırmaya göre ışık kirliliği, beyinde stresle bağlantılı aktiviteyi artırarak arterlerde iltihaplanmaya yol açıyor ve kalp hastalıkları için risk faktörünü güçlendiriyor.

Işık kirliliği ve kalp hastalıkları arasında biyolojik bağ

Modern şehirlerin kaçınılmaz bir parçası hâline gelen gece ışık kirliliği, ilk kez bu kadar kapsamlı bir yöntemle incelendi. Çalışma, beyin taramaları ve uydu görüntülerini bir araya getirerek gece yapay ışığa maruz kalma ile kalp hastalığı arasında doğrudan bir “biyolojik yol” bulunduğunu gösterdi.

Massachusetts General Hospital’da görev yapan ve Harvard Tıp Fakültesi’nde öğretim üyesi olan Dr. Shady Abohashem, çevresel etkilerin kalp sağlığı üzerindeki rolüne dikkat çekerek, “Hava ve gürültü kirliliğinin sinir sistemi ve damar yapısını etkilediğini biliyoruz. Işık kirliliği çok yaygın olmasına rağmen kalbe etkisine dair elimizde yeterli bilgi yoktu.” dedi.

466 yetişkin takip edildi

Araştırmaya başlangıçta kalp hastalığı veya kanser tanısı olmayan, ortalama yaşı 55 olan 466 yetişkin katıldı. Katılımcıların ev çevresindeki gece ışık yoğunluğu, beyin stres sinyalleri ve arterlerde iltihaplanma belirtileri incelendi.

2005-2008 yılları arasında PET/CT taramalarına tabi tutulan katılımcılar 2018 sonuna kadar takip edildi. Bu süre içinde 79 kişi ciddi kalp sorunları yaşadı. Dr. Abohashem, kullanılan görüntüleme yönteminin hem beyin stres aktivitesini hem de arterlerdeki metabolik hareketliliği aynı anda ölçme imkânı verdiğini söyledi.

Işık arttıkça risk de artıyor

Analizler, gece yapay ışığına yoğun şekilde maruz kalan kişilerde beyin stres aktivitesinin ve damar iltihabının daha yüksek olduğunu ortaya koydu. Gece ışığı ne kadar fazlaysa kalp hastalığı riskinin de o kadar arttığı belirlendi.

Araştırma, özellikle yüksek trafik gürültüsü veya düşük gelirli bölgelerde yaşayan katılımcılarda riskin daha da belirgin olduğunu gösterdi. Abohashem, “Gece ışığı ile kalp hastalığı arasında neredeyse doğrusal bir ilişki bulduk.” ifadelerini kullandı.

Dr. Abohashem, “Işıktaki küçük artışlar bile beyin ve damar stresini artırabiliyor. Stres, bağışıklık tepkisini tetikliyor, damarları iltihaplandırıyor ve zamanla arterlerin sertleşmesine yol açarak kalp krizi ve felç riskini yükseltiyor.” diye konuştu.

Uzmanlardan uyarı: Dış aydınlatma azaltılmalı

Abohashem, şehirlerin gereksiz dış mekân aydınlatmasını azaltması, sokak lambalarının korunması veya hareket algılayan ışık sistemleri kullanılması gerektiğini söyledi.

Ayrıca bireylerin yatak odalarını karanlık tutması, televizyon ve telefon gibi ekranlardan gece yatmadan önce uzak durması öneriliyor.

Dr. Abohashem, “Işık kirliliği yalnızca rahatsızlık değil; aynı zamanda önemli bir kalp sağlığı tehdidi. Daha büyük ve çeşitli katılımcı gruplarıyla bu araştırmayı genişletmek ve ışık azaltma stratejilerinin kalp sağlığına etkisini incelemek istiyoruz.” dedi.

Bilim yaşlanmayı durdurdu mu?

Popüler öksürük ilaçları etkisiz çıktı

Bilim insanları açıkladı! Ölümsüzlük mümkün mü