Güney Asya'da 'Z Kuşağı' baharı

FINANSINGUNDEMI.COM

21. yüzyıla, siyasi hareket olarak damgasını vuran 'Arap Baharı'nın başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından dünya şimdi Güney Asya'daki gençlik ayaklanmalarını konuşuyor. Bölgede özellikle 'Z Kuşağı'nın öncülük ettiği hareketleri mevcut yönetimleri sarsarken Nepal'de hükümetin bile değişimine yol açtı. 

Nepal'de Başbakan KP Sharma Oli ve çok sayıda hükümet yetkilisinin evleri protestocular tarafından ateşe verildikten sonra kül yığınına dönüştü. Bir zamanlar sarsılmaz güce sahip Oli, istifa ettikten sonra hâlâ saklanıyor ve nerede olduğu bilinmiyor.

Ülkede büyük dönüşüme yol açan gelişmeler, yaşları 13 ila 28 arasında değişen gençlerin oluşturduğu ve kendilerine “Z Kuşağı” adını veren lidersiz, örgütsüz ancak güçlü halk hareketi sonucunda meydana geldi. Hafta sonunda parlamento resmen feshedildi, ana siyasi partiler geçici yönetimden dışlandı ve yolsuzluk karşıtı kampanyalarıyla tanınan eski Başyargıç Sushila Karki, Nepal’in ilk kadın başbakanı olarak göreve başladı.

Güney Asya'da değişim rüzgarları

Nepal’deki bu büyük değişim, bölge genelinde art arda yaşanan gençlik ayaklanmalarının en son halkası olarak görülüyor.

Sri Lanka’da Gotabaya Rajapaksa’nın 2022’de, ardından Bangladeş’te Şeyh Hasina’nın geçen yıl görevden ayrılmak zorunda kaldığı kitlesel gençlik protestoları, Nepal’deki isyanın ilham kaynakları oldu.

Endonezya'da benzer gösteriler son dönemde ülkeye yayılmıştı.

Guardian'a konuşan 26 yaşındaki Nepalli protesto liderlerinden Tanuja Pandey, yaşananların yılların birikmiş öfkesinin dışavurumu olduğunu vurguladı: “Güce ve bağlantılara sahip olanlar zenginleşirken, geri kalanımız sefalet içinde. Biz Z Kuşağı nesli bunun bedelini ödedik. Sokağa çıkmak zorunda kaldık.”

Nepal’deki genç nüfusun öfkesi uzun süredir büyüyordu. Son 16 yılda 14 farklı başbakanın görev yapması, yolsuzluk skandalları ve ekonomik krizler gençler arasında umutsuzluk yaratmıştı.

Elitlerin çocuklarının lüks yaşamlarına tepki

Sosyal medya da bu gençlik hareketinin merkezinde yer aldı. TikTok, Instagram ve X gibi platformlarda hızla yayılan #NepoBaby ve #NepoKids etiketleriyle, siyasi elitlerin çocuklarının lüks yaşam tarzları ifşa edildi.

Louis Vuitton ve Gucci kıyafetleriyle pozlar veren, pahalı tatillerde görüntülenen genç elitler, halkın çoğunluğu için sistemin ne kadar yozlaştığının kanıtı olarak görüldü.

Olayların zirveye ulaşmasında dönüm noktası, Oli hükümetinin sosyal medya platformlarına yönelik geniş çaplı yasak kararı oldu. Facebook, YouTube ve WhatsApp gibi uygulamaların kapatılması, Kuşağı'nın tepkisini sokağa taşıdı.

Arap Baharı niçin başarısız oldu

Güney Asya'daki gençlik hareketi, hükümetleri sarsarken ve dünyada büyük yankı uyandırırken akıllara 21. yüzyıla damgasını vuran siyasi hareketi getirdi ve şu soru yeniden gündeme geldi: Arap Baharı niçin başarısız oldu?

17 Aralık 2010'da Muhammed Buazizi'nin kendini yakarak intihar girişiminde bulunması, Tunus'ta diktatör Zeynel Abidin Bin Ali'ye karşı ayaklanmayı şiddetlendirmiş ve harekete 'Arap Baharı' adı verilmişti. Bu olaydan yaklaşık bir ay sonra 14 Ocak 2011'de Zeynel Abidin Bin Ali, ülkeyi terk ederek Suudi Arabistan'a kaçmak zorunda kalmıştı. 

Tunus'taki bu rüzgar kısa sürede Yemen, Mısır, Irak, Cezayir, Libya, Ürdün ve Bahreyn gibi geniş bir alana yayıldı. Mısır'da Hüsnü Mübarek ve Yemen'de Abdullah Salih bu rüzgar karşısında devrilirken diğer bölge ülkelerinde bir süre sonra bu hareketten geriye sadece kan, gözyaşı ve binlerce mülteci kalmıştı. Arap Baharı'nın başarısız kalmasına en büyük neden olarak uzmanlar, büyük servete sahip mevcut yönetimlerin, bu güçlerini korumak için halkın üzerine acımasızca şiddet uygulamalarını gösteriyor. 

Nepal’de tarihi an: Karki ilk kadın başbakan oldu

Nepal karıştı! Ekonomi bakanı kaçamadı

Arap Baharı geri mi geliyor?

Arap Baharı iflasa mı sürükleniyor?