Enflasyon, çalışanların 75 burgerini yuttu

CHP Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu Türkiye'de makarna, un, yağ, bakliyat gibi en temel ihtiyaçların dahi fiyatlarının uçtuğunu, aynı ürünlerin Almanya’daki zincir marketlerde nerdeyse yarı fiyatına satıldığını belirtti.

"Meşhur Big Mac endeksine baktığımızda da Türkiye’de asgari ücretlinin içinde bulunduğu acı tabloyu daha net görebiliyoruz" diyen Bakırlıoğlu, şunları kayda geçirdi:

- "Şu anda Türkiye’de Big Mac menü 320 lira, Almanya’da ise 12,49 avro. Türkiye’deki asgari ücretli sadece 69 kez menü yerken, Almanya’daki asgari ücretli 144 kez aynı menüyü yiyebiliyor.

- Yani iktidarın yarattığı enflasyon canavarı, emekçinin 75 burgerini çoktan midesine indirmiş. İktidar sadece market değil, yemek hesabında da sınıfta kalmış durumda."

The Economist dergisi Big Mac Endeksi’ni 1986’da geliştirmişti. Endeks, iktisatta ‘satın alma gücü paritesi’ olarak bilinen teoriye dayanıyor ve aynı ürün veya sepetin farklı ülkelerde uzun vadede aynı değere karşılık gelmesi gerektiği fikrini temel alıyor.
Türkiye ve Almanya'da yaygın ve görece ucuz iki marketteki temel gıda ürünlerinin fiyatlarını karşılaştırdığını bildiren Bakırlıoğlu, şunları kaydetti:

- "Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ‘kar amacı gütmüyor’ diyerek tanıttığı Tarım Kredi Kooperatifi marketlerinin varsa kendi ürünlerini, yoksa da yaygın olarak bilinen marka ürünlerini baz aldık. Toprağa taş atsan yetişecek kadar verimli topraklara sahip ülkemizde sadece baklagillerin fiyatını Almanya’daki marketlerle kıyasladığımızda dahi durumun vahametini açıkça görüyoruz.

- Almanya’da asgari ücretli Alman Hans 1 kilogram tavuğu 4 avroya yerken, bizim asgari ücretlimiz 175 liradan yiyebiliyor. Almanya’da asgari ücretli maaşıyla 450 kilo tavuk yerken, Türkiye’de sadece 126 kilo tavuk yiyebiliyor.

- Türkiye’de asgari ücretli maaşıyla 35 kilo dana kıyma alırken, Almanya’daki asgari ücretli 181 kilo kıyma alabiliyor. Özellikle et ve süt ürünlerindeki tablo ülkemiz adına içler acısı hale gelmiş durumda. Türkiye’de asgari ücretli 736 adet 1 kilo un alırken, Almanya’da asgari ücretli 3 bin 50 tane 1 alabiliyor. Almanya’da asgari ücretli bin 651 tane 1 litrelik süt alabiliyorken, Türkiye’de yalnızca 526 adet litrelik süt alınabiliyor.

- Hangi ürünü kıyaslasak Türkiye’deki asgari ücretli zararda çıkıyor. Tarımı bitirdiler, hayvancılığı yok ettiler, çiftçiyi üretemez hale getirdiler. Sonucunu da yurttaş her markete, pazara gittiğinde maalesef görüyor.

- Türkiye’deki asgari ücretli temel gıdalardan oluşan sepetini 2 bin 940 liraya doldurabilirken, Almanya’daki asgari ücretli sepetini sadece 88,90 avroya dolduruyor. Almanya’da bir asgari ücretli un, süt, peynir alırken rahat; bizde yurttaş fiyat etiketinden korkuyor. İktidar ‘Almanya bizi kıskanıyor’ diyordu ama bu yoksulluğu, bu geçim derdini mi kıskanacaklar?"

"Ücretlinin içinde bulunduğu acı tablo"

Uluslararası bir fast food zincirinin popüler bir menüsünden örneklerine devam eden Bakırlıoğlu şu bilgileri verdi:

- "Meşhur Big Mac endeksine baktığımızda da Türkiye’de asgari ücretlinin içinde bulunduğu acı tabloyu daha net görebiliyoruz. Şu anda Türkiye’de Big Mac menü 320 lira, Almanya’da ise 12,49 avro. Türkiye’deki asgari ücretli sadece 69 kez menü yerken, Almanya’daki asgari ücretli 144 kez aynı menüyü yiyebiliyor.

- Yani iktidarın yarattığı enflasyon canavarı, emekçinin 75 burgerini çoktan midesine indirmiş. İktidar sadece market değil, yemek hesabında da sınıfta kalmış durumda.

- Asgari ücret karşılaştırması ise durumun vehametini daha net ortaya koyuyor. 2025 itibarıyla Türkiye’de asgari ücret net 22 bin 104 lirayken, Almanya’da asgari ücret net bin 800 avro olmakla birlikte çalışma saatlerine ve çalışılan pozisyona göre artabiliyor.

- Almanya’daki bir asgari ücretli maaşıyla marketten çok daha fazla ürün alabilirken, Türkiye’deki emekçi, temel gıda ve temizlik ihtiyaçlarını karşılarken dahi maaşının önemli bir kısmını harcamak zorunda kalıyor.

"Türkiye, Avrupalılar için de pahalı"

- Bir zamanlar Avrupa pahalı derdik. Bugün Almanya’daki markette yağ, un, makarna gibi temel gıda maddelerinin birçoğu Türkiye’ye göre daha ucuz. Et ve süt ürünleri arasındaki fiyatlarda ise dağlar kadar fark var.

- Türkiye’de enflasyon sadece fiyatları değil, insanların hayatını da kemiriyor. Asgari ücret alım gücünü yitirmiş, temel ihtiyaçlara dahi yetmez hale gelmiştir. Bu kabul edilemez bir yoksullaşma ve adaletsizliktir. Geldiğimiz noktada Türkiye, Avrupalılar için bile oldukça pahalı.

Türkiye, OECD ülkeleri içinde gıda enflasyonu ve gelir adaletsizliği sıralamalarında üst sıralarda yer alıyor. Karşılaştırmalı fiyat listesi, Türk lirasının değer kaybı ve ekonomik politikaların yurttaş üzerindeki yıkıcı etkisini gözler önüne açıkça seriyor. Yurttaşın temel talebi net: Adil ücret, ucuz gıda ve insanca yaşam." (Nefes)

Enflasyon raporu 22 Mayıs'ta açıklanacak

Piyasanın yıl sonu enflasyon beklentisi yükseldi

Şimşek: Dezenflasyonda öncelik kararlılık, etkiler geçici