Ekonomide kötüye gidişin en önemli göstergesi: Karton kutu

Finansingundemi.com

Amerika’da karton kutu sektöründe çanlar çalıyor. Pizzadan beyaz eşyaya kadar pek çok ürünün vazgeçilmez taşıyıcısı olan oluklu ambalajlar, hızla azalan talep ile birlikte hem tüketici sağlığı hem de sanayi için uyarı niteliği taşıyor. ABD’nin önde gelen kutu üreticilerinden International Paper’ın iki karton fabrikasını eylül sonunda tamamen kapatacağını açıklamasıyla, ülkedeki toplam kapasitenin yaklaşık %9’u buharlaşacak.

RAKAMLAR ALARMA GEÇİRDİ

Kutu sevkiyatları, pandemiyle zirve yapan günlerden hızla düşerek son yılların en dip seviyesine indi. Kişi başına düşen sevkiyat ise 1999’dan bu yana %20’den fazla geriledi. Karton pazarı üzerine bültenler yazan analist Adam Josephson ise “Bu ölçekte bir kapanış sektörde daha önce görülmedi” diyerek sektörün alışılmışın dışında zor bir döneme girdiğine işaret ediyor.

TÜKETİCİNİN TALEBİ NEDEN AZALDI?

Pandemi döneminde eve kapanan Amerikalılar bol bol kutulu alışveriş yaparken, bugünkü manzara tam tersi. Artan fiyatlar, enerji ve ham madde maliyetleriyle birleşince hem üretici hem tüketici frene bastı. Kişi bazlı veriyle bakıldığında, kutu başına talep e-ticaretin artmasına rağmen ciddi şekilde azaldı. International Paper, bu yıl talepte %2'lik bir düşüş öngörüyor.

KAPANAN FABRİKALARDA TARİHİ KAYIP

Georgia eyaletindeki Savannah ve Riceboro’daki fabrikaların kapatılması, 2009 krizi dönemine kıyasla iki kat fazla kapasite kaybı anlamına geliyor. Özellikle Savannah’daki 89 yıllık tesis, yüksek bakım masrafları ve kârlılığı düşük ihracat yüzünden gözden çıkarıldı. Firmanın CEO’su Andy Silvernail, şirketin önceliğini artık en kârlı müşterilere vermek olduğunu vurguladı.

KUTULARA YÖNELİK BASKI FİYATLARA YANSIYOR

Üreticiler, artan maliyetleri ve düşen talebi fiyatlara yansıtmakta tereddüt etmiyor. 2019’da tonu 725 dolardan satılan liner mukavva, günümüzde 945 dolara dayandı. Yine de pazarda çekişme sürerken, üreticiler arzı kısarak fiyatların daha da yukarı çıkmasını sağlamak istiyor.

SEKTÖRDE DEVLER BİRBİRİNE YAKLAŞTI

Sektördeki konsolidasyon dikkat çekiyor. International Paper’ın Avrupa’dan DS Smith’i, Packaging Corp.’un ise Greif’in karton ambalaj bölümünü satın almasıyla, pazarın önemli bir bölümü artık üç büyük üreticinin kontrolünde.

E-TİCARET BEKLENTİLERİ NEDEN KARŞILANMIYOR?

Uzmanlar, Amazon gibi devlerin kutu içinde kutu sayısını azaltması ve daha hafif ambalaja yönelmesiyle, e-ticaretin kutu talebini artıramadığına dikkat çekiyor. Ayrıca, gümrük vergilerinin ve konut piyasasındaki durgunluğun talep üzerinde olumsuz etkisi büyük.

FABRİKALAR YENİ ROTALAR ARIYOR

Kapanan tesislerin etkisini azaltmak için International Paper, Alabama Selma’daki bir kâğıt fabrikasına 250 milyon dolar yatırım yaparak hafif konteyner kartonu üretimine geçiyor. Louisiana, Arkansas gibi eyaletlerde de yeni yatırımlar ve kapasite artırımları gündemde. Yine de son kapanmalarla kaybedilen kapasitenin ancak dörtte biri geri kazanılabilecek.

Karton kutular ekonomi hakkında ne söylüyor?