Dolardaki düşüş Japonya’yı sallıyor

Dolardaki değer kaybı ekonomisi ihracata dayalı ülkelerde dengeleri alt üst etmeye devam ediyor. Tıpkı Türkiye gibi ihracata dayalı büyüme modeli olan Japonya’da da değerli kur tartışması başladı.’  Küresel kriz dönemini ABD ve Avrupa Birliği’ne (AB) kıyasla daha az hasarla atlatan Japonya’da piyasalar karıştı. Dolardaki düşüşe bağlı Japon Yeni dün son 15 yılın en yüksek seviyesine doğru’  yükselirken, devlet tahvili faizleri yedi yıl sonra ilk kez yüzde 1’in altına indi. Ekonomik toparlanması önemli ölçüde ihracata dayalı olan Japonya’da yendeki değerlenme şirketler açısından olumsuz algılandığı için dün Nikkei borsa endeksi de yüzde 2.1 kayıp yaşadı. Bu hareketlenme, yetkililerin deflasyonla mücadele ve ekonomideki kırılgan toparlanmayı devam ettirme konusunda ne kadar başarılı olacağına ilişkin şüpheleri artırdı.
Maliye Bakanı Yoşihiko Noda kur hareketlerini yakından izlediklerini açıkladı. Yatırımcılar müdahaleyi tartışıyor. Birçok döviz işlemcisi doların yen karşısında 84.82 seviyesini kırmasından önce müdahalenin olası olmadığında hemfikir. Dün yen, dolar karşısında 85.41 seviyesini gördü. Bu da Japonya para biriminin dolar karşısında yılbaşından bu yana yüzde 9 değer kazandığı anlamına geliyor.’ 

Siyasi irade zayıf
İktidardaki Demokrat partinin meclisin üst kanadına ilişkin seçimlerde geçen ay yenilgi almış olması ve eylül ayında parti liderliği için yeniden seçim yapılacak olması da müdahale olasılığını zayıflatan nedenlerden. Japonya Merkez Bankası (BOJ) gelecek hafta para politikasını görüşmek için toplanıyor. Japonya’da politika belirleyici kurumlar 2004 yılından beri kura doğrudan müdahalede bulunmadı.
O yıl mart ayına kadar 15 ay boyunca yendeki aşırı değerlenmeyi sınırlamak için toplam 408 milyar dolar değerinde yen satılmıştı. BOJ, geçen yıl kasım ayında dolar/yen bugün bulunduğu seviyelere çıktığında piyasaya likidite sağlayarak para birimindeki değerlenmeyi dizginlenmesine dolaylı yoldan yardımcı olmuştu.’ 

16 aydır deflasyon var
Gayri safi yurtiçi hasılası (GSYH) yılın ilk çeyreğinde yüzde 5 büyüyen Japonya’da tüketici fiyatları son 16 aydır düşüş kaydediyor.
Büyüme hızının da yılın kalanında azalması bekleniyor. Japonya Başbakanı Naoto Kan, ekonominin yeniden durgunluğa girmesini engellemek için yeni önlemlerin değerlendireceğini söylemişti.’ ’ 

Zincirleme reaksiyon
Japonya ekonomisinde resesyon riskinin artması temelde ABD ekonomisindeki yalpalamalardan kaynaklanıyor. ABD’de yaşanacak bir yavaşlama gelişmekte olan ülkelerde de durgunluğu tetikleyebilir. Bu da ihracat odaklı büyüyen Japonya ekonomisine olumsuz yansır.’ ’ ’ 

Carry trade’ geri dönebilir
ABD ekonomisinden gelen olumsuz işaretler ve dolardaki değer kaybı, bir dönem finans yatırımcılarının sık sık başvurduğu carry trade’in de yeniden canlanmasına neden olabilir. Yatırımcıların ucuz maliyetle borçlanarak daha yüksek getiri sağlayan piyasalara yatırım yapması anlamına gelen carry trade’in dolardaki değer kaybı sürerse artabileceği belirtiliyor. Credit Agricole stratejistlerinden Dariusz Kowalczyk, “Merkez bankalarının yüklü miktarda dolar almasına rağmen diğer ülkelerin para birimleri güçlenmeye devam ediyor. Asya’daki gelişmekte olan ülkelere büyük miktarda kaynak girişi var... Carry trade başladı ve risk iştahı arttı” dedi. Dolardaki değer kaybı, dün euro/dolar paritesini de etkiledi. Euro/dolar dün son üç ayın en düşük seviyesi olan 1.3262’ye yaklaştı.

mİLLİYET