Denizcilikte kriz... Navlun dipte, tersaneler boş

Küresel deniz taşımacılığı, 2025’in ilk yarısında derin bir durgunluk yaşadı. Drewry Dünya Konteyner Endeksi (WCI), yedi ayda yüzde 40’a yakın gerilerken, yeni gemi siparişleri geçen yıla göre yüzde 64 azaldı. Uzmanlar, yılın ikinci yarısında navlundaki düşüşün süreceğini öngörüyor.

Drewry verilerine göre 40’lık konteyner başına spot navlun fiyatı 2.499 dolara kadar düştü. ABD-Çin hattında düşen yük hacmi, fiyatları baskı altında tutarken, navlunu ayakta tutan etkenlerden biri Kızıldeniz'deki güvenlik sorunları nedeniyle oluşan rota sapmaları oldu.

Ekonomim'den Aysel Yücel'in haberine göre, lojistik analiz şirketi Xeneta, 1 Haziran’dan bu yana Asya’dan ABD’ye giden konteyner taşımacılığında fiyatların yüzde 50’den fazla düştüğünü bildirdi. Uzmanlara göre, Trump’ın gümrük vergileriyle ilgili belirsizliği ve yavaşlayan küresel talep düşüşü tetikliyor.

Deniz Ticaret Odası Başkanı Tamer Kıran da ağustos ayı meclis toplantısında yaptığı açıklamada, gümrük vergileri ve jeopolitik risklerin sektörü baskıladığını söyledi. Kıran, "1000 GT ve üzeri gemilerde yeni inşa siparişleri Ocak-Haziran 2025 döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla adet bazında yaklaşık yüzde 63,8, DWT bazında ise yüzde 57,9 azaldı. Bu durum yeni inşa fiyatlarında düşüşü de beraberinde getirdi." dedi.

Küresel lider Çin, sipariş iptallerinden en çok etkilenen ülke oldu. Çin’in yeni gemi sözleşmeleri yılın ilk yarısında yüzde 69,6 oranında azaldı.

Koster piyasasında sınırlı canlanma

Diğer yandan, Türkiye’nin ithalat talebindeki artış, nehir-deniz tipi koster piyasasına kısmi nefes aldırdı. Navis Danışmanlık’tan Engin Koçak’a göre, Azov-Marmara ve Rostov-Mersin rotalarında taşınan buğday yüklerinde navlun fiyatları sınırlı da olsa yükseldi. Ancak Karadeniz’deki riskler, armatörleri hâlâ temkinli tutuyor.

Trump'tan Çin'e denizcilik kıskacı: Türk armatörler endişeli

Navlun fiyatlarında tarife belirsizliği düşüşü