Avrupa'da seçim rüzgarları: Polonya'da ikinci tur heyecanı, Portekiz'de koalisyon arayışı

Polonya'nın yeni cumhurbaşkanını belirlemek üzere yapılan seçimlerin ilk turunda sandık çıkış anketleri, iktidarın adayı ve aynı zamanda Varşova Belediye Başkanı Rafal Trzaskowski'nin yarışı önde götürdüğüne işaret ediyor.

Resmi PAP haber ajansına göre, ülkeyi 5 yıl temsil edecek yeni cumhurbaşkanının belirleneceği seçiminin ilk turu için oy verme işlemi, yerel saatle 21.00'de sona erdi.

Ipsos araştırma şirketinin yayımladığı sandık çıkış anketleri, iktidarın adayı Trzaskowski'nin yüzde 30,8 oy oranı ile yarışı önde götürdüğüne işaret etti.

Anketler, oyların yüzde 29,1'i ile muhalefetin adayı tarihçi Karol Nawrocki'nin ikinci sırada, Polonya Konfederasyon Partisinin adayı Slawomir Mentzen'in ise yüzde 15,4 oyla üçüncü sırada yer aldığını gösterdi.

Öte yandan, Avrupa Parlamentosunun (AP), ekim ayına kadar oturumlardan menedilen Polonyalı Milletvekili Grzegorz Braun'ın yüzde 6,2 oy aldığına işaret eden anketler, diğer adayların yüzde 6'nın altında oy aldığını öngörüyor.

Braun, ocak ayında Holokost kurbanlarını anma amacıyla yapılan saygı duruşunu İsrail'in Gazze'de öldürdüğü Filistinliler için dua çağrısı yaparak "bozduğu" gerekçesiyle ekim ayına kadar AP'de düzenlenecek oturumlara katılımının yasaklandığını duyurmuştu.

Yaklaşık 29 milyon kayıtlı seçmenin bulunduğu Polonya'da, Başbakan Donald Tusk hükümeti ile muhalefet arasında, özellikle Avrupa Birliği (AB) ilişkileri, yargı reformları, kürtaj yasaları ve Rusya-Ukrayna Savaşı gibi konularda yaşanan çekişmelerin gölgesinde seçime gidildi.

13 adayın yarıştığı seçimlerin ilk turunda adaylardan hiçbirinin yüzde 50 barajını geçememesi durumunda en çok oy alan iki isim, 1 Haziran'da yapılacak ikinci turda yarışacak.

Portekiz

Portekiz'de yapılan erken genel seçimleri, sandık başı anket sonuçlarına göre, son bir yıldır ülkeyi yöneten sağ görüşlü Sosyal Demokrat Parti (PSD) ve Hristiyan Demokratların (PP-CDS) ittifakından oluşan Demokratik İttifak (AD) kazandı.

Portekiz devlet televizyonu RTP, yerel saatle 08.00-19.00 (TSİ 11.00-22.00) arasında yapılan erken genel seçimlerle ilgili sandık başı anket sonuçlarını duyurdu.

Buna göre, 230 sandalyeli Mecliste yüzde 29-34 oy oranıyla 85 ila 99 milletvekili çıkaran AD'nin, 116 olan Meclis çoğunluğunu elde edemediği için azınlık veya koalisyon hükümeti kurması gerekecek.

Başbakan Luis Montenegro liderliğindeki AD, 2024 yılındaki son seçimlerde 80 milletvekili çıkarmıştı.

Ülkede 2015-2022 arasında iktidarda olan, son 1,5 yıldır Pedro Nuno Santos'un liderliğini yaptığı sol görüşlü Sosyalist Parti (PS) ise 14 ay önceki son seçimlere göre daha az milletvekili çıkaracak.

PS'nin son seçimlerde yüzde 28 oy oranı ile 78 olan milletvekilinin 52-63'e (yüzde 21-26) gerileyeceği belirtildi.

Şu anda Avrupa Birliği Konseyi Başkanı olan Antonio Costa'nın liderliği zamanında PS, 2022'deki seçimlerde yüzde 52 oy oranı ile 120 milletvekili çıkarmıştı.

Bu arada son seçimlerde büyük bir çıkış yakalayan, Andre Ventura'nın liderliğini yaptığı aşırı sağcı Chega Partisi de yüzde 18 olan oy oranını yüzde 20-24 aralığına kadar çıkardı.

Chega, sadece 6 yıllık bir geçmişi olsa da her seçimde oylarını artırmasıyla dikkat çekiyor.

Seçimlere katılım düştü

Diğer yandan yaklaşık 10,8 milyon seçmenin kayıtlı olduğu Portekiz'de seçimlere katılımın, 2024 yılındaki son seçimlere göre düştüğü görüldü.

Son seçimlerde yüzde 59,84 olan katılım oranının RTP televizyonuna göre bugünkü seçimlerde 1-2 puan düşmesi bekleniyor.

Cumhurbaşkanı Marcelo Rebelo de Sousa, seçimlerden önce halka hitaben yaptığı konuşmada, halka sandığa gitme çağrısı yapmıştı.

AD'nin lideri ve Başbakan Luis Montenegro, hakkında çıkan yolsuzluk iddiaları nedeniyle Mecliste güvenoyu alamamış, 11 Mart'ta hükümet düşmüş ve erken seçim kararı alınmıştı.

Portekiz, Bulgaristan'ın ardından son 10 yılda en fazla genel seçime giden ikinci Avrupa Birliği (AB) ülkesi olarak dikkati çekiyor.

Portekizlerin çözüm bekleyen öncelikli sorunları, diğer AB ülkelerine oranla düşük asgari ücret ve emekli maaşları, konut krizi ve sağlık başta olmak üzere kamusal hizmetlerdeki eksikliklerin yarattığı sosyal zorluklar olarak sıralanıyor.

Romanya'nın yeni lideri belli oldu: Avrupa yanlısı Dan cumhurbaşkanı seçildi

Polonya ve Portekiz'de seçim günü

Papa seçiminde yine siyah duman yükseldi

Yeni papa seçimi 7 Mayıs'ta başlıyor

Kanada'da kritik seçim 28 Nisan'da

Erken seçim ihtimali bitti mi? İşte çarpıcı analiz