Afet sonrası hasar tespitine yeni düzenleme

İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) tarafından hazırlanan “Afetler Sonrası Bina Hasar Tespiti Yapılmasına İlişkin Genel Kurallar Hakkında Yönetmelik” Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Yeni yönetmelik, afet sonrası bina ve benzeri yapıların hasar durumunun, gözlemsel yöntemler ve çeşitli veriler ışığında tespitine ilişkin usul ve esasları belirliyor.

Buna göre, hasar tespit ekipleri yalnızca inşaat mühendisleri, mimarlar ve inşaat teknikerlerinden oluşacak. Bu meslek gruplarının dışında kalan kişilerce düzenlenen hasar tespit raporları geçerli sayılmayacak.

Ekipler, AFAD koordinasyonunda yılda en az bir defa eğitim alacak. Bina hasar derecelendirmesi ise “hasarsız, az hasarlı, orta hasarlı, ağır hasarlı, acil yıktırılacak, yıkık, değerlendirme dışı, girilemeyen, tespit edilemedi, kapsam dışı” şeklinde 10 farklı kategoride yapılacak. Sadece son afetin yol açtığı zararlar bu değerlendirmede dikkate alınacak.

Üç aşamalı hasar tespit süreci

Hasar tespit çalışmaları; afet etkisi belirleme, ilk hasar tespit ve itiraz hasar tespit olmak üzere üç aşamada yürütülecek. İlk tespitin ardından yapılacak itiraz süreci öncesinde, itirazların kabulüne yönelik ayrı bir değerlendirme yapılacak. Tüm süreçler, ulusal veya yerel düzeydeki hasar tespit grubu ana çözüm ortağı koordinasyonunda gerçekleştirilecek.

Bu süreçte, meydana gelebilecek büyük artçı depremler, mevcut tespitlerin yeniden değerlendirilmesini gerektirebilir. Böyle bir durumda, yeniden hasar tespiti yapılıp yapılmayacağı AFAD Başkanlığı’nın görüşüne göre belirlenecek.

Tüm binalar fotoğraflanarak arşivlenecek

Hasar tespiti yapılan her bina fotoğraflanacak ve bu veriler, gerektiğinde sunulmak üzere dijital ortamda arşivlenecek. Ayrıca, ağır ve orta hasarlı binalar için hazırlanan tespit raporlarına ek belgeler de eklenecek.

İtiraz süreçlerinin tamamlanmasının ardından, orta ve ağır hasarlı olarak sınıflandırılan binaların durumu ilgili tapu müdürlüklerine bildirilecek ve tapu kayıtlarında yer alacak. Güçlendirme ve yapı kullanma izinleri tamamlanan binaların tapu kayıtlarındaki hasar şerhleri kaldırılabilecek. Yıkımı tamamlanan binalar için bu bilgiler ilgili birimler aracılığıyla tapu müdürlüğüne iletilecek.

Teknoloji destekli hasar tespiti

Yönetmelik kapsamında, bina bölümlerindeki hasarların tespitinde insansız hava araçlarıyla entegre edilen optik veya kızılötesi kameraların kullanımına izin veriliyor. Ayrıca, sensörler ve yazılımlar aracılığıyla binaların anlık dinamik parametreleri ölçülerek hasar durumunun hızlı bir şekilde değerlendirilmesi sağlanacak.

Depreme hazırlıklı olun: Android ve iOS için deprem uygulamaları

Datça açıklarında sabah saatlerinde deprem