Mehmet Bingöl [email protected]

Karşı taraf vekalet ücreti ödemelerinde vergi stopajı

Vergi Kanunları’nda bazı düzenlemeler yapan 7194 sayılı Kanun 7/12/2019 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Söz konusu kanunun 16.maddesi ile Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. Maddesinde değişiklik yapılmış olup; “Karşı tarafa yükletilen vekalet ücreti ödemelerinde (icra ve iflas müdürlüklerine yatırılanlar dahil) gelir vergisi tevkifatinın, davayı kaybeden tarafça (ödemeyi yapan taraf) yapılacağı” hüküm altına alınmıştır.

Yapılan düzenleme avukatın gelir vergisine mahsuben yapılacak vergi stopajı ile ilgili olmakla beraber Katma Değer Vergisi (KDV) uygulamasını da dolaylı olarak etkilemektedir. Esasen uygulamada bir sorun yokken böylesine bir kanun maddesinin yürürlüğe girmesi, gerek belge düzeni ve stopaj yapılması ve gerekse KDV uygulaması açısından birçok soruna ve karışıklığa yol açabilecek gibi görünmektedir.

Bu çerçevede uygulamaya yönelik önerilerimiz şöyledir:

-Kaybeden taraf ödemeyi İcra’ya süresinde ve tam olarak yapmak zorundadır.

-Kazanan tarafın avukatı serbest meslek makbuzunu parayı icraya ödeyen tarafa değil, kendi şirketine/kendi müvekkiline veya ilgili İcra Müdürlüğü’ne hitaben düzenlemeli ve stopaj beyanı da o tarafça yapılmalıdır. Zira davayı kaybeden taraf ile davayı kazanan tarafın avukatı arasında herhangi bir hizmet/sözleşme ilişkisi yoktur.

-Avukat bu geliri (KTVÜ) müvekkilinin davası sebebiyle kazanmıştır. Bu sebeple de muhatabı kendi müvekkilidir. Karşı tarafın mesuliyeti ise ödemeyi İcra’ya yapmaktır.

-Aksi halde kaybeden tarafta “çeşitli operasyonel zorluklar/vergi kaybına sebep olma” durumları ortaya çıkar. İCRA’YA ödemeyi zamanında yapmakla mükellef olan taraf, karşı tarafın avukatına ilişkin bilgilere zamanında nasıl sahip olacak? Bu avukat eşanlı olarak yani zamanında serbest meslek makbuzunu nasıl düzenleyecek? İcra’ya ödeme tam olarak nasıl yapılmış olacak? KDV kısmı nasıl uygulanacak? (Avukatlar bu tutarın KDV’ye tabi olmadığını da ileri sürmektedirler.) Muhasebedeki ve belge düzenindeki zamansal uyumsuzluklar ve usulsüzlük cezalarına muhatap olunma nasıl önlenecek?

-Uygulamada çeşitli sorunlar çıkaracağı tartışmasız olan bu konuda kaybeden tarafa böylesine bir yük getirilmemelidir.

Konuya ilişkin olarak bizim görüşümüz; Gelir İdaresi Başkanlığı’nca yayımlanmış olan Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği’ndeki uygulamanın devam ettirilmesidir. Buna göre; “Avukatlar aldıkları bu para için davayı kazanana (SÖZLEŞMELİ OLDUKLARI MÜVEKKİL ŞİRKETE) serbest meslek makbuzu düzenler ve makbuzda alınan tutar üzerinden KDV hesaplayıp ayrıca gösterirler. Mahkeme kararında ‘KDV hariç’ şeklinde bir ifadenin yer almaması halinde, vekalet ücretinin KDV dahil olduğu kabul edilir ve iç yüzde oranı uygulanmak suretiyle hesaplanan KDV, düzenlenen serbest meslek makbuzunda gösterilir”.

Dolayısıyla yeni yasa maddesi sonrasında, kazanan taraf avukatının borçlu şirkete “Serbest Meslek Makbuzu” düzenlemesi ve bu çerçevede vergi kesintisi yapılması esasen söz konusu olmamalıdır. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın yeni yasa maddesine ilişkin beklenmekte olan Genel Tebliği ile uygulamanın tüm taraflar açısından sağlıklı bir şekilde işleyebilmesi doğrultusunda belirlenmesi oldukça önemlidir.