Yazdır
FINANSINGUNDEMI.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ
ABD Merkez Bankası (Fed), 1 Aralık itibariyle parasal sıkılaştırma politikalarını (QT) sona erdirdi. Ancak Fed yönetiminin bu kararı alması her şeyin yolunda olduğu için değil, sistemde likidite sorununun ortaya çıkmasıydı.
QT, Fed’in bilançosunu küçültmesi, yani vadesi dolan tahvilleri yenilemeden kendi haline bırakması anlamına geliyor. Fed yönetiminin 2022’de başlattığı son QT sürecinin sebebi Kovid-19 pandemisinin finansal sisteme pompaladığı olağanüstü miktardaki likiditeyi geri çekmekti. Amaç her ne kadar haklı olsa da mevcut rezervler oldukça kritik bir seviyeye geriledi. Politikanın bir ay daha sürmesi ise fon piyasalarında ciddi bir çatlağa yol açabilirdi.
Tampon bölge yok oldu
MarketWatch yazarı Charlie Garcia Fed’in 2022 pandemi döneminde piyasaya saçtığı parayı geri çekmek için QT'ye başlamasını ‘asil bir amaç’ olarak yorumluyor. Zira hedeflenen şey piyasayı bir tür "alkol komasından" (aşırı likiditeden) kurtarmaktı. Ancak rezervler o kadar düştü ki, bu sürece bir ay daha devam etmek piyasada bir şeyleri bozabilirdi.
Bir zamanlar Fed’in "Gecelik Ters Repo" (Reverse Repo) kasasında yaklaşık 2.5 trilyon dolar fazladan nakit dururdu. Bu para, piyasa için devasa bir "nakit yastığıydı." Şu ansa yastık boş. Piyasaların ihtiyaç duyduğu nakit yastığı ise para piyasası fonlarında. Diğer bir deyişle yatırımcı hesaplarında.
Fed Başkanı Jerome Powell, "rezervler yeterli" diyerek durumu geçiştirmeye çalışsa da Garcia’ya göre Eylül 2019’da repo piyasasının bir gecede kilitlendiği ve Fed’in acil müdahale etmek zorunda kaldığı günleri hatırlayanlar tedirgin.
Finans "oteli" kapandı
Garcia’ya göre, ters repo, Wall Street'in fazla nakdini park ettiği güvenli bir otel gibiydi. 2022'de bu otel tıka basa doluydu (2.5 trilyon dolar). Şimdi ise doluluk oranı neredeyse sıfır (20-30 milyar dolar).
Bürokratlar buna "normalleşme" diyor. Ama borsa yazarına göre gerçekte olan şu: Piyasanın amortisörü söküldü. Artık Hazine ihaleleri olduğunda ya da şirketler vergi ödediğinde, bu para doğrudan banka rezervlerinden çekilecek. Arada tampon yok ve sadece sürtünme hissedilecek.
2019 kâbusu geri mi dönüyor?
Garcia’nın bahsettiği 2019'daki nakit sıkışıklığı döneminde gecelik borçlanma faizleri %2'den %10'a kadar yükselmişti. Borsa yazarı şu an da benzeri bir senaryoya son 6 yıldır hiç olmadığımız kadar yakın olduğumuzu belirtiyor.
Eğer Fed yine acil durum vanalarını açmak zorunda kalırsa, bu "faizler daha uzun süre yüksek kalacak" korkusunu tetikler. Bu da daha pahalı krediler, borsada düşüş ve yatırımcılar için ‘Acaba param güvende mi?’ endişesi anlamına gelir.
Acil durum butonu: Daimi Repo Kolaylığı (SRF)
Fed'in bir de "Daimi Repo Kolaylığı" (SRF) dediği bir penceresi var. Bu Fed için bir tür "acil durum kredi kartı” işlevi görüyor. Fed yönetimi ise bu imkanı ‘çok nadir’ kullanacağını belirtiyor.
Ama finansal piyasalarda işler garipleşmeye başladı. Eskiden sadece çeyrek dönemlerde kullanılan bu imkan, artık sıradan bir salı günü bile kullanılabiliyor. Daha kötüsü: Özel piyasadaki repo faizleri, Fed'in bu acil durum faizinden bile yüksek.
Bu ne demek? Piyasada para o kadar kıt ki, bankalar Fed'in "acil durum" faizinden daha yüksek faiz ödemeye razı. Diğer bir deyişle Fed yönetimi paranın fiyatını belirleme gücünü kaybettiğini itiraf ediyor. Fiyatı artık piyasa belirliyor.
Peki yatırımcı ne yapmalı?
Charlie Garcia, Fed'in "benzinimiz bitti, yolda kaldık" itirafı olarak gördüğü bu durumda yatırımcılar için şu reçeteyi sunuyor:
1. Para piyasası fonları
Risk: "Prime" fonlar (şirket bonoları taşıyanlar) likidite sıkışıklığı anında riskli olabilir.
Öneri: Sadece devlet tahvillerine dayalı fonlara geçin ve orada kalın. Çeyrek sonlarına (31 Aralık, 31 Mart) denk gelen vadesi dolan tahvillerden kaçının.
2. Tahviller:
Risk: Fed şu an ayda 40-50 milyar dolarlık tahvil alarak piyasayı destekliyor. Bu fiyatları sabit tutuyor ancak içerisinde bir tuzağı barındırıyor.
Öneri: Uzun vadeli tahvillerden uzak durun. Devletin kendi borcunu satın alması bir güç göstergesi değil, başka alıcı kalmadığının işaretidir.
3. Hisse senetleri:
Risk: Likidite sıkışıklığı dönemlerinde insanlar savunmaya geçer.
Öneri: Nakit akışı düzenli, borcu düşük, krizde bile ihtiyaç duyulan ürünleri satan şirketlere odaklanın. Banka hisselerinden uzak durun, çünkü repo piyasası sıkışırsa ilk darbeyi onlar alacaktır.
4. Altın ve kripto:
Risk: Altın bir "Sisteme güvenmiyorum" ticaretidir. Bitcoin ise, "Sisteme gerçekten hiç güvenmiyorum" mesajı taşır.
Öneri: Eğer SOFR (gecelik dolar fonlama maliyeti) fırlarsa ve piyasa kilitlenirse, her ikisi de güvenli liman olarak talep görecektir.
Fed alarm veriyor
MarketWatch yazarına göre Fed’in, parasal sıkılaştırmayı (QT) bitirmesinin temel sebebi rezervlerin tehlikeli seviyelere inmesiydi. Yani Powell, arabanın hızını saatte 110 km'den 90 km'ye düşürdü ve yanındakilere dokunup "sakin ol" diyor. Ancak Garcia’nın benzetmesine göre yatırımcılarsa bu hikayede emniyet kemeri takılı olmayan yolcuları temsil ediyor ve aracın gösterge panelindeki ışıklar yolculara bir şeyler anlatmaya çalışıyor.
Bitcoin'de güçlü duruş: Fiyat yükseldi!
Wall Street’te fırtına öncesi sessizlik