Yazdır

ABD’de ‘gölge bankacılık’ alarmı

Tarih: 20 Ekim 2025 - 17:34

Art arda gelen dolandırıcılık ve iflas vakaları, denetimsiz özel kredi piyasasına dair endişeleri artırdı. Uzmanlar, “özel kredi” olarak da adlandırılan sistemin denetimsiz yapısının yatırımcı güvenini zedelediğini söylüyor.

FINANSINGUNDEMI.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

ABD’de yakın zamanda art arda yaşanan bir dizi dolandırıcılık vakası ve iflas, denetimsiz kalan yeni türdeki kredilere ilişkin endişeleri artırdı. Washington Post’un haberinde geçtiğimiz hafta ABD bankacılık hisselerinde başlayan satış dalgasının küresel piyasalara sıçradığına dikkat çekiliyor.

Geçtiğimiz hafta ABD’nin iki bölgesel bankası ticari kredileriyle ilişkili dolandırıcılık şikayetleriyle hukuki yollara başvurdu. Otomotiv sektöründe faaliyet gösteren iki şirketin iflası ise J.P. Morgan gibi Wall Street devlerinin kayıp vermesine yol açtı.

“Gölge bankacılık” sistemi mercek altında

Washington Post haberine göre, danışmanlık firması Janney Montgomery Scott’ın Analisti Chris Marinac, bu dört olayın ortak bir noktaya işaret ettiğini belirtiyor. Marinac’a göre tüm bu gelişmeler büyük bankaların “mevduat kabul etmeyen finansal kuruluşlara” verdiği kredilerindeki artışın sonuçlarını yansıtıyor.

Analist, yatırımcılarda güven kaybı yaratan dolandırıcılık ve iflas vakalarından “özel kredi” veya “gölge bankacılık” olarak da adlandırılan sistemi sorumlu tutuyor. Zira bu sistemde büyük ve düzenlemelere tabi bankalar geçmişi zayıf olan ya da hiçbir geçmişi olmayan özel şirketlere yüksek faiz oranlarıyla kredi verebiliyor.

Bazı analistler, özel kredi piyasasına son dönemde hızla akan paranın standartları düşürdüğü ve yatırımcıları risk altına aldığı uyarısında bulunuyor.

Uzmanlardan gevşeyen kredi standartları uyarısı

Amerikan Tüketici Federasyonu Yatırımcı Koruma Direktörü Corey Frayer, “Buradaki genel eğilim, getiri arayışı içinde kredi değerlendirme standartlarına yeterince dikkat edilmemesi” uyarısında bulundu.

Geçtiğimiz hafta yerel ABD bankası Zions Bank, “açıkça yanlış beyanlar ve sözleşme ihlalleri” nedeniyle iki ticari ve endüstriyel krediden dolayı yaklaşık 50 milyon dolar kayıp vereceğini bildirdi. Banka, bu kredilerle ilgili olarak teminat sağlayan birkaç isimsiz kişi aleyhine Kaliforniya’da dava açtı. Söz konusu dolandırıcılık olayını “izole bir durum” olarak nitelendiren banka, bağımsız bir soruşturma başlatacağını duyurdu.

Yine geçtiğimiz hafta bir diğer bölgesel banka, Western Alliance, borçlularından biri olan ticari gayrimenkul firması Cantor Group V’a karşı dolandırıcılık iddiasıyla dava açtığını açıkladı. Banka, söz konusu firmanın teminat sağlamadığını belirtti. Bu krediye de iki “çok yüksek net servete sahip kişi” garanti vermişti. Western Alliance, mevcut teminatın kredi yükümlülüklerini karşıladığını düşündüklerini bildirdi.

Banka hisselerine cezayı borsalar kesiyor

Dolandırıcılık iddialarının açıklanmasının ardından perşembe günü ABD bölgesel banka hisselerinde sert satışlar yaşandı. Zions ve Western Alliance hisseleri çift haneli kayıplar verdi. Dow Jones ABD Bölgesel Banka Endeksi yaklaşık yüzde 5 gerilerken, Avrupa ve Asya’daki banka hisseleri de cuma sabahına düşüşle girdi.

CFRA Research Kıdemli Hisse Senedi Analisti Alex Yokum, satış dalgasını “kredi riskinin arttığı düşünülen bankaların borsalarda hızla cezalandırıldığı zorlu bir dönemin göstergesi” olarak nitelendirdi.

Bazı yatırımcılar ise münferit dolandırıcılık olaylarını ekonomide daha geniş sorunların habercisi olarak yorumladı. JPMorgan CEO’su Jamie Dimon, Tricolor Holdings kaynaklı zararlar hakkında sorulara yanıt verirken finans sistemine dair “hamam böcekleri” benzetmesini kullandı.

Dimon, “Muhtemelen bunu söylememem gerekir ama bir hamam böceği görüyorsanız, büyük ihtimalle daha fazlası vardır” ifadelerini kullandı.

Teksas merkezli Tricolor, düşük kredi notuna sahip tüketicilere araç kredisi veren bir kuruluş olarak biliniyor. Şirket, eylül ortasında iflas başvurusunda bulundu ve birçok bankayı tahsil edilemeyen borçlarla karşı karşıya bıraktı.

Bir diğer bölgesel banka olan Fifth Third, “dolandırıcılık iddiaları” nedeniyle 200 milyon dolarlık potansiyel bir gider bildirdi. J.P. Morgan ise üçüncü çeyrekte yaklaşık 170 milyon dolar zarar etti.

Ayrıca, otomobil parçası üreticisi First Brands adlı şirket, eylül sonunda muhasebe kayıtlarına ilişkin sorular arasında iflas başvurusunda bulundu. Şirketin yatırımcı paralarının bir kısmı kayıp durumda.

İflaslar ‘ekonomik döngünün doğal sonucu’ olabilir

Diğer analistlerse, iflasların ekonomik döngünün doğal bir parçası olduğunu ve özel kredi piyasasına giren büyük miktarda paranın, bazen finansman hak etmeyen düşük kaliteli şirketlere de yöneldiğini söyledi. Analistler bu durumun kredi verenler açısından da zararla sonuçlandığını belirttiler.

Florida merkezli yatırım firması Opal Capital Başkanı Wayne Wicker, “Ekonomi gerçekten yavaşlamaya başladığında, kredi koşullarını karşılayamayacak düşük kaliteli şirketlerin örneklerini daha fazla göreceğiz” değerlendirmesinde bulundu.

ABD bankalarında ‘hamam böceği’ paniğiABD bankalarında ‘hamam böceği’ paniği

 

Borsada bankacılık sert yükseldiBorsada bankacılık sert yükseldi

 

Amazon Web Services çöktü: Bir çok site etkilendiAmazon Web Services çöktü: Bir çok site etkilendi

 

Site adresi: https://www.finansingundemi.com/haber/abdde-golge-bankacilik-alarmi/1870027