Yazdır
FINANSINGUNDEMI.COM
Yapay zekâ, kulağa hâlâ soğuk, duygusuz, hatta hafif tedirgin edici bir terim gibi geliyor olabilir. Peki, bu kadar kişiliksiz bir teknolojinin "insan odaklı" ve "sorumlu" kavramlarıyla buluşması mümkün mü? İş dünyasından teknoloji devlerine kadar bir süredir herkes bu sorunun peşinde. Ve işte bu noktada Mira Murati isminden söz etmemek neredeyse imkânsız. Murati, günümüzün en hızlı gelişen ve en tartışmalı sektörlerinden biri olan yapay zekâda tüm enerjisini, bildiğimiz kalıpların dışına çıkmaya harcıyor.
Öyle ki, yapay zekâ yarışında zirveye oynayan ve Meta'nın patronu Mark Zuckerberg'den gelen tam 1 milyar dolarlık teklife bile "hayır" diyebiliyor. 2024'te Met Gala'da göz kamaştırıcı bir şekilde boy gösteren 36 yaşındaki Arnavut kökenli Murati için mesele basit: İnsanlığı ön planda tutan bir yapay zekâ vizyonu inşa etmek. Meta akımına kapılmak yerine, kendi projesine o kadar inanıyor ki, bu büyük teklifi hem reddediyor hem de Meta'nın tepe kadrosunu kendi saflarına katmaya çalışıyor. Ödüller ve maaşlardan daha fazlası, insanlığa saygı duyan teknolojik vizyonuyla ekibine ilham veriyor.
YENİ NESİL ŞİRKET
Tüm bu çabanın merkezinde ise Şubat 2025'te kurulan Thinking Machines Lab var. Şirketinin yasal yapısındaki "kamu yararı amacı" vurgusu, Murati'nin kırmızı çizgilerinin bir yansıması. ABD'de hem kâr hem de kamuya hizmet etme zorunluluğu olan ender yapılardan biri olan PBC (Public Benefit Corporation) modelini tercih eden Murati, finansal başarının ötesinde gerçek bir toplumsal sorumluluk peşinde. Bu yaklaşım, dev şirketlerdeki prestijli pozisyonlarını bırakıp ona katılan yaklaşık 30 kişilik "rüya takımı"nın varlığı ile de rahatça okunabiliyor.
OpenAI'dan Meta'ya, Mistral'den diğer teknoloji devlerine kadar pek çok şirketten üst düzey araştırmacı ve mühendisi kendi saflarına katan Murati'nin takımı, "insan odaklı yapay zekâ" konseptini gerçek anlamda yaşatacak şekilde kurgulandı. Murati'nin CTO'luğunu yaptığı OpenAI'daki deneyimleri ve insan duyarlılığı ile teknik zekâyı harmanlama becerisi, onu sadece yürütücü değil, aynı zamanda bu işin doğal lideri konumuna getiriyor.
BAĞIMSIZLIK VE ETİK ÇİZGİSİ
Mark Zuckerberg’in Düşünen Makineler’i yeni Süper Zeka Laboratuvarı’na entegre etmek için yaptığı milyarlık teklifin reddi, sadece ticari bir karardan ibaret değil. Murati, kamuoyuna yaptığı açıklamalarda şirketin özerkliğini, etik çizgisini ve misyon odaklılığını vurguladı. Beklediği ise hızla dev bir gruba satılmak değil, uzun vadeli sürdürülebilirlik ve yenilikçilik olmuştu. 2024'te OpenAI’dan ayrılışı, yapay zekâ dünyasında "büyük depremlerden" biri olarak kayda geçerken, bu çıkışın altında Murati’nin bağımsızlığa ve sorumluluğa verdiği değer yatıyordu.
Şirket, kısa sürede OpenAI’nin kurucu ortaklarından John Schulman başta olmak üzere farklı devlerden yıldız isimleri cezbetti. 2025 yazında Andreessen Horowitz'in başını çektiği ve Arnavutluk hükümetinin de katıldığı 2 milyar dolarlık yatırım turuyla birlikte, Thinking Machines Lab'in değeri 12 milyar dolara ulaşmış durumda. Tüm bu hareketliliğe rağmen şirketin yönetim yapısı; Murati'nin yönetimde belirleyici gücünü, kurucu hissedarların ise normal hissedarlar üzerinde 100 kat oy üstünlüğünü açıkça ortaya koyuyor. Yani, kısa vadeli çıkarlardan çok uzun vadeli ahlaki perspektif belirleyici olacak.
META’NIN BAŞARISIZ TRANSFER GİRİŞİMLERİ
Meta'nın Thinking Machines araştırmacılarını transfer etme çabaları, kişi başı yüz milyonlarca dolarlık cazip tekliflerle sürse de, Murati ve ekibinden hiç kimse bu tuzağa düşmedi. Ortak değerler, bilinçli bir kültür ve toplumsal misyon, para ve cazip imkânların çok ötesine geçtiğini ispatladı. Genel yapay zeka rekabetinde başarıyı getirenin uzun vadeli misyon ve paylaşılan etik sorumluluk olduğuna dikkat çekiliyor.
BAĞIMSIZ LİDERLER DÖNEMİ
Murati artık yalnızca çok uluslu şirketlerde maaşlı üst yönetici değil; ahlaki üstünlük iddiası taşıyan, küresel arenada sözü geçen bağımsız bir lider. Bu eşsiz vizyon ve cesareti sayesinde 2024'te Time tarafından AI’da En Etkili 100 Kişi listesine, 2023’te Fortune’un En Güçlü 100 Kadını arasında yer aldı. 2025’in sonunda ise adının listenin en üst sırlarına yerleşmesi hiç de beklenmedik olmayacak gibi görünüyor.
Meta’dan yapay zeka araştırmacısına 250 milyon dolarlık sözleşme
Kripto varlıklara haciz geliyor: Yeni düzenleme yolda!