Yatırım aracını işçi belirleyecek

Hazırlanan metne göre, işçi, bir hesapta biriken kıdem tazminatı için nemalandırma sistemini seçebilecek ya da parasının Hazine tarafından işletilmesine karar verebilecek. Sisteme geçişte işçilerin hak kaybı yaşayıp yaşamayacağı konusundaki belirsizlik ise sürüyor. Yasa taslağının son haline göre yeni düzenlemede şunların olması bekleniyor:
* İşverenler kıdem primlerini bir havuza koyacak. İşverenin birden fazla şirketi olması halinde bu tutar, işçinin çalıştığı şirket adına aktarılacak.
* İşçi parasının hangi fonda ne şekilde değerlendirileceğine kendisine karar verebilecek.
* İşçi herhangi bir tercihte bulunmazsa primler Hazine’nin belirlediği yatırım aracında değerlendirilecek. İşçinin kıdem birikimleri, asgari yüzde 40 oranında Hazine Müsteşarlığı’nca ihraç edilen kamu borçlanma araçlarını veya kira sertifikalarını içeren bir fonda değerlendirilecek.
Tazminata TÜFE ayarı
* İşverenin, SGK teşviklerinden yararlanabilmek için sisteme borçlu olmaması gerekecek.
* İşçi bir gün dahi çalışsa buna ilişkin kıdem tazminatı hakkı olacak. Eski yasada kıdem almak için en az 1 yılı doldurma şartı aranıyordu.
* İşverenler, işçinin prime esas aylık brüt kazancının yüzde 4’ünü kıdem primi olarak yatıracak. Bu meblağ ücretten düşürülemeyecek.
* Kıdem tazminatı tavanı artırılacak. 2012’de geçerli olmak üzere belirlenen kıdem tazminatı tavanı izleyen yıllarda bir önceki yıla ait TÜFE oranında artırılarak hesaplanacak.
Ev alan paranın yarısını çekecek
* Kıdem hesabından para çekme hakkını ilk kez kullanan işçinin 15 yıllık sigortalılık süresini doldurması ve 3 bin 600 günlük prim ödeme gün sayısını tamamlaması gerekecek.
* İkinci para çekme hakkı için bin 800 gün daha prim ödenecek.
* Konut alanlar, bireysel kıdem hesabında biriken tutarın yarısını çekmeye hak kazanacak.
* SGK’dan emeklilik aylıkları bağlananlar kıdemlerinin tamamını çekebilecek.
* 5 yıl boyunca adlarına prim yatırılmayanlar da kıdem hesaplarında biriken paranın tamamını alabilecekler.
* Ölen işçinin mirasçıları, kıdem tazminatının tümünü 2 hafta sonunda alabilecek.
* Fon kurulduktan sora iş değiştiren işçinin kıdem tazminatları birleştirilebilecek ve tek hesap üzerinden nemalandırma yapılacak.
* Farklı saatlerde farklı işverenlerle farklı işyerlerinde çalışan işçiler, iki ayrı fondan yararlanacak.
* İşçi, hak kazandığı prim miktarını internetten takip edebilecek. Burada, seçilen tasarruf aracı ile tazminatın ne kadar nemalandığı da görülebilecek.
Eski çalışana 15 yıl şartı
* Fon kurulmasından önce biriken haklar da tahsil edilebilecek.
* İşçinin ölümü, iş sözleşmesinin işçi ya da işveren tarafından feshi, işçinin askere gitmesi nedeniyle sözleşme feshi emeklilik, kadın İşçinin evlenmesi ve 15 yıl 3 bin 600 günü doldurma şartlarıyla eski kıdem hakları işverenden tahsil edilebilecek.
* İşsizlik sigortası fonu oranları düşürülecek.
Yeni sisteme geçişte ne olacak?
Taslakta, kazanılan haklar için eski sisteme göre tazminat verileceği belirtilirken diğer yandan da yeni kanun ile “kıdem tazminatı sözleşmesi” imzalanması gerektiği ifade ediliyor. Buna göre, sistemin hayata geçmesinin ardından işçi ile işveren bir sözleşme yapacak. Bu sözleşmenin içeriğinin nasıl olacağı konusu ise belirsizliğini koruyor. Kıdem tazminatında kazanılan hakkın fona devredilmesi sırasında yaşanacak olası kayıplar sendikaların en büyük endişesi. Sendikalar, işveren ile kazanılmış kıdem tazminatları konusunda anlaşamayan işçinin işten atılacağı endişesi yaşıyor. Milliyet