Ama yüklendiği görev aynı olduğundan "yastık altı" tabiri değişmemiş. Ancak ABD'de patlak veren ve tüm dünyayı etkileyen krizle birlikte yastık altında çok fazla altın kalmadı gibi görünüyor. Öyle ki geçtiğimiz yıl milyar dolarlık altın çıkardığımız haberleri sık sık düşüyor gazetelerin ekonomi sayfalarına. Bozdurduğumuz altın miktarı ile ilgili çeşitli söylentiler olsa da kesin rakamlar yok. Biz de söylentileri yerinde değerlendirelim dedik ve soluğu Kapalıçarşı'da aldık. Kapısını çaldığımız kuyumcuların hepsi geçen yıl yaşanan patlamayı doğruluyor. Günde ortalama 3-4 kilo altın bozdurduklarını ama aynı yoğunluğun bu yıl olmadığını söylüyorlar. Tabii satışlar da aynı oranda azalmış. 33 yıldır Kapalıçarşı'da esnaflık yapan, Baysal Kuyumculuk'un sahibi Erhan Baysal, işlenmiş ürünlerde satışlar yüzde elli azaldı diyor. Altın ihracat ve ithalat rakamlarımıza ilişkin resmi rakamlar da söylenilenleri doğruluyor. Türkiye, normal şartlarda yıllık yaklaşık 200 ton altın ithal eden bir ülke iken geçtiğimiz yıl altın ithal etmek yerine 140 ton altın ihraç etmiş. Bu rakam yastık altından çıkan ve kuyumculara geri dönen altının İstanbul Altın Rafinerisi'nde eritilerek standart külçe haline getirilip ihraç edilmesiyle oluşuyor.
Yastık altındaki altınların bir anda gün yüzüne çıkmasını krize ya da altın fiyatlarının artmasına bağlayanların sayısı fazla ama farklı yorumlar da geliyor. Erhan Baysal, kredi kartıyla alışverişin yaygınlaşmasının da etkili olduğu görüşünde. "İnsanlar kredi kartıyla alışverişini yapıyor, günü gelince ödeyemiyor ve evdeki altınlara sarılıyor." diyor. Peki, yastık altından en çok ne çıktı? Altındaki yüksek fiyatlar ne kadar daha devam edecek?
[email protected]
***
En çok çeyrek, yarım ve Cumhuriyet altını satıldı
Altın ve para piyasaları uzmanı aynı zamanda www.goldpara.com editörü Mehmet Ali Yıldırımtürk, 2009 yılı boyunca en çok çeyrek altının bozdurulduğunu söylüyor. Yıldırımtürk, kırsal kesimden 22 ayar bilezik ve 14 ayar takıların da geldiğini belirtiyor. Ancak genelde çeyrek, yarım ve cumhuriyet altınlarının satıldığını anlatıyor. Kapalıçarşı esnafına göre ise çeyrek altın kadar, özellikle düğünlerde takılan hediye bilezikler de bozduruldu. Ulukan Sarrafiye'den Bekir Bilgiç, geçtiğimiz yıl günde ortalama 2-3 kilo bilezik bozdurduklarını dile getiriyor. Anlaşılıyor ki her ne kadar krizde çareyi yastık altı altınlarını bozdurmakta arasak da hanımlar özel takılarından vazgeçmemiş. Mehmet Ali Yıldırımtürk'e göre eğer fiyatlar gerilerse zaman içerisinde fiyatın aşağı inmesi halinde altına bir miktar talep olacak ama bu, patlama niteliğinde bir talep olmayacak.
Altın fiyatları düşebilir
Son günlerde neredeyse tavan yapan altın fiyatlarında ne gibi değişmeler olacağını İstanbul Kuyumcular Odası Başkanı Alaattin Kameroğlu'na sorduk. Kameroğlu, altının hammaddesi pahalandığında mamule de etkisi olduğunu, satışların yükseldiğini söylüyor. "Altın fiyatları mutlu ortamları değil mutsuz ortamları seviyor." diyen Kameroğlu, dünyadaki ekonomik huzurun düzlüğe çıkmasıyla altın fiyatlarında düşüş yaşanacağı görüşünde. Tabii bunların uzun süreçler olduğunu, kaç yılda olacağının belli olmayacağını belirtmeden geçmiyor. Mehmet Ali Yıldırımtürk'e göre ise alıcılar altın fiyatları düşer diye şu an beklemede. Satıcılar da özellikle Aralık 2009'un ilk haftasında 58 TL'ye kadar yükselmiş olan 24 ayar altın o seviyeye gelir diye çok fazla satma ihtiyacı duymuyor. Yıldırımtürk, bunlara bağlı olarak altının önümüzdeki günlerde fiziki talepten yoksun kalacağını ve çok fazla miktarda tutunamayıp gerileyeceğini düşünüyor.
Çeyrek altın pahalandı, alternatifler çoğaldı
Çeyrek altın özellikle düğünlerin değişmez takısı. Çeyrek altının fiyatının 92 liraya kadar çıkması vatandaşları da kuyumcuları da farklı arayışlar içine soktu. İnsanlar eşine dostuna takı olarak çeyrek altın yerine 50 lira takmaya başlayınca kuyumcular da çareyi alternatif altınlar üretmekte buldu. "Altından vazgeçmem" diyenlerin son zamanlardaki gözdesi 55 lira değerindeki gram altın. Mehmet Ali Yıldırımtürk, piyasada içi boş, beş gram kadar gelebilecek 14 ayar bileziklerin, bir gramı geçmeyen hatta gramın beşte biri kadar olan üzerinde Atatürk resmi olan pres altınların da olduğunu söylüyor. Tabii bu altınlar satılmak istendiğinde hiçbir değeri olmuyor, bizden söylemesi.
ZAMAN