Yargıtay Başkanı Kerkez: AYM'nin ihlal kararlarına herkes uymalı

Yargıtay Başkanı Ömer Kerkez, "Anayasa Mahkememiz bir ihlal kararı verdiği zaman tüm kurumların, tüm yargı organlarının, hepimizin buna uyması gerekir çünkü kesinlikle şu cümleyi söylemek istiyorum" dedi. Anayasa Mahkemesi (AYM) Başkanı Kadir Özkaya da, AYM'ye yapılan 702 bin başvurudan 600 binin karara bağlandığını söyledi.

"Türk Anayasa Mahkemesinin Temel Haklar Alanındaki Kararlarının Etkili Şekilde Uygulanmasının Desteklenmesi" başlıklı Avrupa Birliği ve Avrupa Konseyi Ortak Projesi kapsamında düzenlenen ve iki gün sürecek "İdari Yargıda Bireysel Başvuru İhlal Kararları ve İhlalin Sonuçlarının Ortadan Kaldırılması Bölge Toplantısı"nın 7'ncisi Diyarbakır'da bir otelde başladı.

Anayasa Mahkemesi Başkanı Kadir Özkaya, toplantının açılışında yaptığı konuşma, "Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru hakkına ilişkin, "702 bin 53 başvuru yapılmıştır. Bunların 600 bin 14'ü karara bağlanmıştır. 600 bin 14 kararın önemli bir kısmını, 531 bin 134'ünü kabul edilebilirlik kriterlerinden birini veya birkaçını taşımaması nedeniyle başvurular hakkında verilen kabul edilemezlik kararları oluşturmaktadır. Mahkememiz tarafından toplam 81 bin 841 ihlal kararı verilmiştir." dedi.

Anayasa Mahkemesi Yargıtay ve Danıştay ile tam bir iletişim içinde çalışıyor

"Anayasa Mahkemesinin bireysel başvuru incelemelerinde bir süper temyiz merci olarak görev yapmadığı, önüne gelen başvurularda Anayasa'dan kaynaklanan bir yetkiyle anayasal bir görevin yerine getirilmesi bağlamında, yalnızca, bir hakkın anayasal anlamda ihlal edilip edilmediğine baktığı sonucu ortaya çıkıyor. Dolayısıyla buradan da hem bireysel başvurunun bir temyiz yolu olduğu algısının gerçeğe uygun düşmediği hem de Anayasa Mahkemesi ile diğer yüksek mahkemelerimiz olan Yargıtay ve Danıştay arasındaki bireysel başvuruya ilişkin ilişkinin, hiyerarşik bir yönü bulunmayan, anayasal iş bölümüne dayalı bir ilişki olduğu sonucu ortaya çıkıyor." ifadelerini kullanan Özkaya, Anayasa Mahkemesinin de ilgili her kararında hak ihlallerini giderme görevinin öncelikle genel anlamda kamu gücünü kullanan tüm organlara, özelde de olağan yargılamayı yapan mahkemelere ait olduğunu vurguladığını bildirdi.

Anayasa Mahkemesi ile diğer mahkemeler arasındaki ilişkinin "ikincillik" ilkesi esası üzerine kurulduğunun tespitinin yapıldığını ifade eden Özkaya, Anayasa Mahkemesinin Yargıtay ve Danıştay ile tam bir iletişim içinde çalıştığını belirtti.

"Zengin bir insan hakları içtihat bankası oluşturmuş bulunmaktayız"

Tüm bireysel başvuruların tamamen adalet odaklı bir yaklaşımla değerlendirildiğini ifade eden Özkaya, anayasal sınırlar içinde kalmak kaydıyla, temel hak ve özgürlüklerin korunup geliştirilmesine hizmet edecek, modern hukukta benimsenen yorum yöntemlerinin tatbik edildiğini vurguladı.

Özkaya, şöyle devam etti:

"Mahkememiz, kararlarını hukukun çizdiği sınırlar içinde, vicdanın sesine kulak vererek merkezinde yalnızca objektif adaletin olduğu bir anlayışla şekillendirmeye, tüm kişi ve kurumlarla olan ilişkilerini bu anlayış içerisinde yürütmeye, kendisine yüklenen misyon bağlamında, adalet, hukukun üstünlüğü, temel hak ve özgürlükler gibi değerlerin gerçekleşmesine katkı yapmaya, bireylerin ve kurumların adalet duygularını tatmin etmeye, onların devlete ve hukuka olan güvenlerini artırmaya çalışmaktadır. Anayasa Mahkemesi olarak bireysel başvuruda geldiğimiz nokta itibarıyla Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) içtihatları yanında, insan hakları hukukuna ilişkin tüm evrensel ilke, standart ve kararlardan da yararlanarak temel hak ve özgürlüklerin korunmasına ve geliştirilmesine yönelik standartları büyük ölçüde belirlemiş, dolayısıyla da zengin bir insan hakları içtihat bankası oluşturmuş bulunmaktayız."

Hak ihlallerine "empati" ile yaklaşılması önerisi

Yargıtay Başkanı Ömer Kerkez de bireysel başvuru sonucu verilen ihlal kararlarının gereğinin yerine getirilmesi ve ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılmasının önemine işaret ederek, ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılmasının belki de ihlalin ihlal kararının kendisinden daha önemli bir konu olduğunu vurguladı.

"Çünkü ihlalin sonuçlarının giderilmesi mümkün olmazsa ihlal kararının bir anlamda havada kalması ve uygulanmaması söz konusu olur. Anayasa Mahkememiz, bireysel başvuru sonucu bir ihlal kararı tespit ettiği zaman ki bunu çok yakından görüyoruz, hissediyoruz, bu konuda çok özverili çalışıyor, çok emek sarf ediyor, çok özen gösteriyor. Anayasa Mahkememiz bir ihlal kararı verdiği zaman tüm kurumların, tüm yargı organlarının, hepimizin buna uyması gerekir çünkü kesinlikle şu cümleyi söylemek istiyorum." diyen Kerkez, ihlalin sonuçlarının giderilmesinin de vatandaşın temel bir hakkı olduğunu belirtti.

Kerkez, "İhlal kararı giderilmeyen vatandaşımızın temel hakkı yeniden ihlal edilmiş olur ve bu tekrar bir bireysel başvuruya söz konusu olur aslında. Bu nedenle bugün ve yarın özellikle ihlal kararlarının sonuçlarının giderilmesi konusuna çok dikkat kesilmenizi istirham ediyorum. Hatta bu konuda gerek ağır Anayasa Mahkememizin ihlal kararları gerek AHİM'in kararları hakkında da artık hakim yardımcılığı getirildi. Bu bölümde de akademide çok önemli dersler verilmesi ve hakim savcılar arasında mesleki eğitimler düzenlenmesi gerektiği kanaatindeyim. Bu toplantılar şu anda görev yapan meslektaşlarımız için de çok büyük farkındalık oluşturacaktır." dedi.

Burada en önemli hususlardan birinin "empati" olduğuna dikkati çeken Kerkez, "Hakkı ihlal edilen veya hakkının ihlal edildiğini iddia eden, söyleyen kişinin yerine kendimizi koymayı bilmemiz lazım. Biz aynı durumla karşılaşırsak, ne yapılmasını istiyorsak onu yapmamız lazım. Umarım ki Anayasa Mahkememiz hak ihlali nedeniyle baktığı bireysel başvuru dosyalarında inşallah bir gün işsiz kalır. Yani inşallah ülkemizde bireysel başvuruya konu olacak hak ihlali hiçbir zaman olmasın." diye konuştu.

Yargıtay'dan ilginç karar! O eylem suç değil

Yargıtay'dan emsal karar! Kiracıya 'erken tahliye' faturası

Tasarruf finansman davasında Yargıtay noktayı koydu

Yargıtay adli yıla Anıtkabir ziyaretiyle başladı