Uluslararası piyasalarda geçen hafta
Geçen hafta, dolar, önemli para birimleri karşısında değer kaybederken, altın fiyatları yükseldi
Uluslararası piyasalarda petrol fiyatları ise 81 dolar seviyelerine geriledi.
ABD Merkez Bankası (FED) Başkanı Ben Bernanke, yüksek işsizlik ve düşük
enflasyonun para politikasının daha da gevşetilmesine ihtiyaç olduğunu
gösterdiğini söyledi.
Bernanke, Boston Fed'in düzenlediği bir konferansta yapacağı konuşma metnine
göre, yüksek işsizlik oranının toparlanmanın sürdürülebilirliği için risk
yaratabileceğini ve düşük enflasyonun, fiyatlardaki düşüş riskinin istenilenden
daha büyük olabileceği anlamına geldiğini belirtti.
''Düşük enflasyon ve yüksek işsizlik yüzünden ek parasal teşvikler haklı
gösterilebilir'' diyen Bernanke, Fed'in varlık alımlarını genişletebileceğini
ifade ederek, ne kadar agresif davranılacağına karar verilirken ortaya çıkacak
maliyetler ve faydanın gözönüne alınması gerektiğine dikkati çekti.
ABD Merkez Bankasının 21 Eylül'de yaptığı toplantının tutanaklarına göre,
FED yetkilileri, ''kısa sürede'' ekonomiye destek için ek önlemler
alabileceklerini ve ''gerekirse'' bu önlemleri uygulamaya koymaya hazır
olduklarını belirtmişti.
FED'in ekonomiye destek için kullanacağı yönteme karar vermediği, ancak daha
fazla uzun vadeli Hazine tahvili alma ya da kamuyu gelecekte yüksek enflasyon
seviyeleri beklentisine hazırlama yolları gibi yöntemlerin devreye sokulmasının
planlandığı kaydedilmişti.
FED, faiz toplantısını 2-3 Kasım'da yapacak. FED'in faiz oranı Aralık
2008'den bu yana yüzde 0 ile yüzde 0,25 aralığında bulunuyor.
ABD'de 50 eyaletin tamamı tutsat (mortgage) kredileriyle ilgili soruşturma
başlattı.
Eyalet başsavcılarının başlattığı soruşturmada, bazı bankaların borcunu
ödeyemeyen konut sahiplerinin evlerini boşaltması ve konutların icra yoluyla
satılması için dosyaları yeterli oranda incelemeden karar aldıkları ve sahte
belgeler düzenlediği iddiaları incelenecek. ABD'deki konut icraları krizi,
2007-2009 yıllarındaki en önemli sorunlardan biri olarak değerlendiriliyor.
ABD'de tutsat konut piyasasının büyüklüğü 11 trilyon doları buluyor.
ABD yönetimi, konut piyasasında zaten yavaş olan toparlanmaya zarar
verebileceği gerekçesiyle, konut kredilerinden kaynaklanın icra işlemlerinin
ertelenmesi yönündeki talepleri reddetti.
Piyasa uzmanları, icra işlemlerinin ertelenmesinin kredi sağlayanların
kayıplarını artıracağını, yeni tutsat (mortgage) kredilerin maliyetini
yükselteceğini ve konut fiyatlarını daha da düşürecek bir konut yığılmasına yol
açacağını düşünüyorlar.
Merkezi California eyaletinin Irvine kentinde bulunan emlak şirketi
RealtyTrac'a göre, Ocak 2007 ve Ağustos 2010 arasında bankalar 3 milyon kadar
konuta el koydu. Bankaların sadece bu yıl, 1,2 milyon konuta el koyması
bekleniyor.
Bu arada Eylül ayında el konulan konut sayısı 100 bini geçerek, rekor kırdı.
ABD'de dış ticaret açığı, 2010 yılının Ağustos ayında 46,35 milyar dolarla
beklentilerin üzerinde açıklandı. Uzmanların beklentisi, Ağustos'ta dış ticaret
açığının 44,5 milyar dolar olması yönündeydi.
Ülkede işsizlik maaşı başvuruları, geçen hafta 462 bin ile beklentilerin
üzerinde açıklandı. Ekonomistler, işsizlik maaşı başvurularının 9 Ekim'de sona
eren haftada 445 bin olmasını bekliyorlardı.
ABD'de üretici fiyatları, Eylül ayında yüzde 0,4 ile beklentilerin üzerinde
açıklanırken, tüketici fiyatları, Eylül ayında yüzde 0,1 ile beklentilerin
altında arttı. Analistler, üretici fiyatlarının geçen ay yüzde 0,2 artacağını,
tüketici fiyatlarının ise yüzde 0,2 oranında artacağını tahmin ediyorlardı.
Ülkede perakende satışlar ise Eylül ayında yüzde 0,6 ile beklentilerin
üzerinde arttı. Uzmanlar, perakende satışların geçen ay yüzde 0,4 oranında
artacağını öngörüyorlardı.
-AVRUPA VE DİĞER-
Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Dominique Strauss-Kahn, Yunanistan'a
yapılan 110 milyar avro (154 milyar dolar) tutarındaki yardımın geri ödenmesi
için daha fazla süre verilebileceğini belirtti.
Strauss-Kahn, Avrupa Birliği ülkelerinin istemesi durumunda Yunanistan'ın
borcunu ödemesi için verilen sürenin uzatılabileceğini ifade ederek,
''Avrupalılar bir şey yapmaya karar verirse, biz de kesinlikle aynısını yaparız.
Daha faydalı olabilir ancak küçük çaplı bir fayda sağlar'' dedi.
Yunan hükümetinin kamu harcamalarını azaltmak ve yardım anlaşmasının
şartlarını yerine getirmek için elinden geleni yaptığına dikkat çeken
Strauss-Kahn, ülkenin ek yardıma ihtiyacı olup olmayacağının küresel ekonominin
gidişatına bağlı olduğunu belirtti.
Avro Bölgesi'nde sanayi üretimi ağustos ayında, geçen yılın aynı dönemine
göre yüzde 7,9 ve bir önceki aya göre yüzde 1 yükseldi.
Piyalasalar, Avro Bölgesi sanayi üretiminde yıllık yüzde 7,5 ve aylık yüzde
0,7 artış bekliyordu.
16 üyeli Avro Bölgesi'nde, geçen yılın aynı dönemine göre Ağustos ayında
sanayi üretimi yüzde 3'le sadece Yunanistan'da gerilerken İspanya'da yüzde 1,4,
Fransa'da yüzde 3,3, Hollanda'da yüzde 5,1, İtalya'da yüzde 9,5 ve Almanya'da
yüzde 11,5 arttı.
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'nün (OPEC) Ekim ayı petrol piyasası
raporunda, dünya ekonomisinin ortalamanın altında seviyelerde büyümeye devam
ettiği, teşvik önlemlerinin azalması ve Avro Bölgesi'ndeki ülkelerin borçlarıyla
ilgili kaygıların petrol talebi ve küresel ekonominin toparlanması hızı
konusundaki belirsizlikleri artırdığı belirtildi.
OPEC, bu yıl küresel petrol talebinin günlük 85,59 milyon varil ve gelecek
yıl ise günlük 86,64 milyon varil olacağını tahmin ediyor. Böylece bu yıl ve
gelecek yıl için petrol talebinin günlük 800 bin varil artması bekleniyor. OPEC,
bu yıl petrol talebinin artmasında teşvik önlemleri öncülüğündeki büyümenin
beklenen daha güçlü olmasının etkili olduğunu kaydetti.
İran, 36 yıldır ilk kez Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) dönem
başkanlığını 1 Ocak 2011'de Ekvador'dan devralacak.
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) bu yıl ve gelecek yıl için küresel petrol
talebi tahminini artırdı.
Paris merkezli IEA, yayımladığı aylık raporunda, bu yıl küresel petrol
talebinin günlük 86,9 milyon varil olacağını tahmin ediyor. IEA'nın petrol talebi
tahminini artırmasında ABD, Almanya ve Japonya'da tüketimin yükselmesinin etkisi
oldu.
Öte yandan Nobel Ekonomi Ödülü de sahiplerini buldu. Ödülü bu yıl ''piyasa
analizleri yönteminden'' ötürü ABD'li Peter Diamond, Dale Mortensen ile İngiliz
ve Güney Kıbrıs vatandaşı Christopher Pissarides aldı.
ABD dolarının, uluslararası döviz borsalarında önemli para birimleri
karşısında, Pazartesi günü açılış ve Cuma günü kapanış değerleri şöyle oldu:
PARA BİRİMİ PAZARTESİ CUMA
----------- --------- ---------
Japon Yeni 81,99 81,42
İsviçre Frangı 0,9624 0,9581
Kanada Doları 1,0109 1,0094
Londra döviz piyasasında pazartesi günü 1,3938 dolardan açılan avro, cuma
kapanışta 1,3971 dolara yükseldi.
Aynı borsada pazartesi günü 1,5940 dolardan açılan İngiliz sterlini ise cuma
kapanışta 1,5985 dolara çıktı.
New York borsasında, altının ons fiyatı pazartesi günü 1.353,30 dolardan
kapanırken, cuma günü kapanışta 1.376,70 dolara ulaştı.
-ABD, AVRUPA VE ASYA BORSALARI-
ABD'de dün New York Borsası'nda Dow Jones Endeksi yüzde 0,29 (31,79 puan)
değer kaybederek, haftayı 11.062,78 puandan kapattı. Standard and Poor's 500
Endeksi aynı gün yüzde 0,2 (2,38 puan) artarak, 1.176,19 puan, Nasdaq Bileşik
Endeksi ise yüzde 1,37 (33,39 puan) artışla 2.468,77 puan oldu.
Haftanın tamamında Dow Jones Endeksi yüzde 0,5, Standard and Poor's 500
Endeksi yüzde 1, Nasdaq Bileşik Endeksi yüzde 2,8 değer kazandı.
Japonya'da Tokyo Borsasının temel göstergesi Nikkei 225 Endeksi haftanın son
işlem gününde yüzde 0,9 (83,26 puan) oranında değer kaybederek, 9.500,25 puana
geriledi.
Asya'da Hong Kong Borsası yüzde 0,4, Avustralya Borsası yüzde 0,2 oranında
değer kaybederken, Güney Kore Borsası yüzde 0,1, Şanghay Borsası yüzde 2,
Singapur Borsası yüzde 0,7 oranında değer kazandı. Hindistan, Malezya, Endonezya
ve Tayvan Borsaları da değer kaybetti.
Avrupa'da ise İngiltere'de Londra Borsası'nda FTSE 100 Endeksi dün yüzde
0,42 (23,84 puan) azalarak, haftayı 5.703,37 puandan kapattı. Almanya'da
Frankfurt Borsası'nda haftanın son işlem gününde DAX Endeksi yüzde 0,57 (37,93
puan) yükselerek, 6.492,30 puandan, Fransa'da Paris Borsası'nda CAC-40 Endeksi de
yüzde 0,21 (8,20 puan) artarak, 3.827,37 puandan kapandı.
Avrupa'da ayrıca dün Zürih Borsası yüzde 0,03, Madrid Borsası yüzde 0,17,
Amsterdam Borsası yüzde 0,04 değer kazanırken, Brüksel Borsası yüzde 0,16
oranında değer kaybetti.
-PETROL FİYATLARI-
ABD ham petrolünün Kasım ayı teslimi varil fiyatı haftayı yüzde 1,74
oranında değer kaybederek 81,25 dolardan kapattı.
Hafta başında yaklaşık 83,32 dolardan işlem görmeye başlayan ABD ham
petrolünün varil fiyatı Kasım ayı teslimi dün 1 dolar 44 sent azalarak 81,25
dolara, Londra Brent tipi ham petrolün varil fiyatı da 1 dolar 75 sent azalarak
82,45 dolara geriledi.
Haftanın tamamında ABD ham petrolünün varil fiyatı yüzde 1,71 (1 dolar 41
sent), Londra Brent tipi ham petrolün varil fiyatı ise yüzde 1,9 (1 dolar 58
sent) değer kaybetti.