Uluslararası piyasalarda geçen hafta
ABD Doları, önemli para birimleri karşısında dalgalı bir seyir izlerken, altın ve petrol fiyatları yükseldi
ABD Başkanı Barack Obama, hafta başında yaptığı açıklamada, Çin'i, yuanın
değerinin artması için gerekenleri tam olarak yapmadığı konusunda uyardı.
ABD Temsilciler Meclisi'nde demokratlar, Obama yönetimine, ''değerinin
altındaki'' yuana karşı ABD'li şirketleri ve çalışanları korumak için yeni
enstrümanlar kazandıracak yeni bir tasarıyı Kongre'den geçirmeyi planlıyor.
Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, Çin hükümeti ile yapılan ikili ve
çok taraflı müzakerelerde, yönetimin elini kuvvetlendirecek yasal düzenlemenin
Kongre'den geçmesinin zamanı olduğunu kaydetti.
Pelosi, ''Çin hükümeti, para birimi yuanın, piyasa güçlerine cevap vermesine
izin vermesi durumunda; bu ABD'de bir milyon iş yaratacak ve ABD Hazinesi'ne
herhangi bir maliyet getirmeksizin, Çin ile yapılan ticaretten doğan açık da
yılda 100 milyar dolar azalacak'' dedi.
Kaynaklar, düzenlemenin gelecek hafta Temsilciler Meclisi'nde
oylanabileceğini belirtiyorlar. Ancak düzenlemenin Senato'daki durumu belirsiz.
Birçok senatör, Kasım ayında seçimlerin bulunduğunu, sürenin çok dar olduğunu
düşünüyor.
Çin Merkez Bankası, Haziran ayında, para birimi yuanı dalgalanmaya
bıraktığını açıkladı. Ancak geçen zamanda yuanın değeri ABD Doları karşısında
sadece yüzde 1,8 arttı. Eleştiriler, yuanın değerinin dolar karşısında yüzde 25
ile yüzde 40 artması gerektiği üzerinde duruyor.
Çin Başbakanı Wen ise yuanın değerinin ABD'nin dış ticaret açığıyla ilişkisi
olmadığını ve siyasallaştırılmaması gerektiğini kaydetti.
ABD Merkez Bankası (Fed), ekonomiyi canlandırmak için yeni tedbir almazken,
gerekli olması halinde, ekonomiye ek destek sağlamaya hazır olduklarını bildirdi.
Fed Açık Piyasa Komitesi (FOMC), yaptığı toplantıda, yüzde 0-0,25
aralığındaki gösterge faiz oranını sabit tuttu.
ABD Hazine Bakanı Timothy Geithner, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler
Komitesi'ndeki sunumunda, dünya genelinde finansal düzenleyici kurumların
üzerinde anlaştığı ''Basel III'' olarak adlandırılan kuralları karşılama
açısından ABD bankalarının sermaye yapısının iyi durumda olduğunu belirtti.
Yeni sermaye standartlarının, gelecekteki bir finansal krizin olasılığını ve
derinliğini önemli ölçüde düşüreceğini belirten Geithner, standartların, finansal
kuruluşların fazla risk almasının da önüne geçerek vergi verenlerin korunmasına
yardımcı olacağını kaydetti.
ABD'de Ulusal Ekonomik Araştırma Bürosu (NBER), ülkenin 1930'lardaki Büyük
Bunalım'dan bu yana gördüğü en büyük daralmayı yaratan resesyonun Haziran 2009
itibariyle sona erdiğini bildirdi.
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), ABD ekonomisi için 2010 yılı
büyüme beklentisini yüzde 1,5'e, 2011 yılı içinse yüzde 2,3'e indirdi.
OECD'nin raporunda, ABD ekonomisinin yaşanabilir bir bütçeye ulaşması için
harcamaların kontrolünün yeterli olmayabileceği vurgulanarak, hükümetin durgun
bir ekonomik toparlanmayı canlandırmak için çabalarken aralarında işsizliğin de
bulunduğu bir dizi zorlukla karşı karşıya olduğu ve işsizlik oranlarının kriz
öncesi seviyelere dönmesinin zaman alacağı ifade edildi.
ABD'de geçen ay, yeni konut inşaatları yüzde 10,5 oranında artış
kaydederken, dayanıklı mal siparişleri, son bir yıl içindeki en yüksek miktar
olan yüzde 1,3 oranında geriledi.
Ticaret Bakanlığı, Ağustos ayında yeni konut inşaatlarının beklentilerin
üstünde yıllık bazda 598 bin adet olduğunu açıkladı. Yeni konut inşaatlarının 550
bin adet olması bekleniyordu.
Ülkede işsizlik maaşı başvuruları ise geçen hafta 465 bin ile beklentilerin
üzerinde gerçekleşti. Ekonomistlerin beklentisi, işsizlik maaşı başvurularının
geçen hafta 450 bin olması yönündeydi.
-AVRUPA VE DİĞER-
Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), 2010 yılı için dünya ticareti büyüme tahminini
yüzde 10'dan yüzde 13,5'e yükseltti.
DTÖ'den yapılan yazılı açıklamada, 2010 yılında dünya ticaretinin beklenen
büyümeyi göstermesi durumunda bunun 1950'den bu yana tutulan verilerin gösterdiği
en büyük büyüme olacağına işaret edilerek, geçen yıl yüzde 12,2 daralan dünya
ticaretindeki artışta gelişmekte olan ekonomilerle Çin'in etkili olduğu
belirtildi.
OECD ayrıca, geçen yıl ihracatları yüzde 7,8 oranında daralan gelişmekte
olan ülkelerin bu yıl ihracatlarını yüzde 16,5 oranında artıracaklarını öngördü.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, İngiltere'nin AAA olan
kredi notunun ''güvencede olduğunu'' açıkladı.
İngiltere'de geçen Mayıs ayında yapılan genel seçim sonucu göreve gelen
Muhafazakar-Liberal Demokrat koalisyonunun ''tasarruf önlemlerinin'', ülkenin
kredi notunu güvence altına aldığını bildiren Moody's, İngiltere'nin kamu
maliyesinin yavaş büyüdüğünü ancak sabit olduğunu kaydetti.
Bu yılın ikinci çeyreğinde yüzde 0,7 büyüyen Fransa ekonomisi, bütçe
açıklarına çare arıyor. Fransa Bütçe Bakanı Francois Baroin, bütçe açıklarının,
gayri safi milli hasılaya olan oranın 2014 yılına kadar yüzde 2'ye düşürülmesini
hedeflediklerini söyledi.
Fransa'da, bütçe açıkları şu anda gayri safi milli hasılanın yüzde 8'ini
geçiyor.
ABD dolarının, uluslararası döviz borsalarında önemli para birimleri
karşısında, Pazartesi günü açılış ve Cuma günü kapanış değerleri şöyle oldu:
PARA BİRİMİ PAZARTESİ CUMA
----------- --------- ---------
Japon Yeni 85,67 84,2
İsviçre Frangı 1,0058 1,9847
Kanada Doları 1,0289 1,025
Londra döviz piyasasında pazartesi günü 1,31 dolardan açılan avro, cuma
kapanışta 1,3489 dolara yükseldi.
Aynı borsada pazartesi günü 1,5601 dolardan açılan İngiliz sterlini ise cuma
kapanışta 1,5822 dolara çıktı.
New York borsasında, altının ons fiyatı pazartesi günü 1.279,00 dolardan
kapanırken, cuma günü kapanışta 1.296,00 dolara ulaşarak tarihi rekor kırdı.
-ABD, AVRUPA VE ASYA BORSALARI-
ABD'de dün New York Borsası'nda Dow Jones Endeksi yüzde 1,86 (197,84 puan)
değer kazanarak, haftayı 10.860,26 puandan kapattı. Standard and Poor's 500
Endeksi aynı gün yüzde 2,12 (23,84 puan) artarak, 1.148,67 puan, Nasdaq Bileşik
Endeksi ise yüzde 2,33 (54,14 puan) artışla 2.381,22 puan oldu.
Haftanın tamamında Dow Jones Endeksi yüzde 2,4 ve Standard and Poor's 500
Endeksi yüzde 2,1, Nasdaq Bileşik Endeksi yüzde 2,8 değer kazandı.
Japonya'da Tokyo Borsasının temel göstergesi Nikkei 225 Endeksi, haftanın
son gününü yüzde 0,99 (94,65 puan) oranında değer kaybederek, 9.471,67 puandan
kapattı.
Asya'da ayrıca Hong Kong Borsası yüzde 0,33, Hindistan Borsası yüzde 0,93
oranında değer kazanırken, Avustralya Borsası yüzde 0,7 oranında değer kaybetti.
Tayvan, Singapur, Malezya ve Yeni Zelanda Borsaları değer kaybederken, Güney
Kore Borsası hafif bir yükseliş kaydetti.
Çin'deki piyasalarda ise ulusal tatil nedeniyle haftanın son gününde işlem
yapılamadı.
Avrupa'da ise İngiltere'de Londra Borsası'nda FTSE 100 Endeksi dün yüzde
0,93 (51,4 puan) artarak, haftayı 5.598,48 puandan kapattı. Böylece, FTSE 100
Endeksi haftanın tamamında 90,03 puan değer kazandı.
Almanya'da Frankfurt Borsası'nda dün DAX Endeksi yüzde 1,84 (113,59 puan)
yükselerek, 6.298,3 puandan, Fransa'da Paris Borsası'nda CAC-40 Endeksi de yüzde
1,94 (71,87 puan) artarak, 3.782,48 puandan haftayı kapattı. DAX Endeksi'nin
haftalık kazancı 88,54 puan, CAC 40 Endeksi'nin ise 60,46 puanı buldu.
Avrupa'da ayrıca dün Milano Borsası yüzde 1,57, Zürih Borsası yüzde 0,91,
Amsterdam Borsası yüzde 1,51, Brüksel Borsası yüzde 1,21 ve Madrid Borsası yüzde
2,15 oranında değer kazandı.
-PETROL FİYATLARI-
ABD ham petrolünün Kasım ayı teslimi varil fiyatı haftayı yüzde 1,74
oranında değer kazanarak 76,49 dolardan kapattı.
Hafta başında yaklaşık 73,93 dolardan işlem görmeye başlayan ABD ham
petrolünün varil fiyatı Kasım ayı teslimi dün 1 dolar 31 sent artarak 76,49
dolara, Londra Brent tipi ham petrolün varil fiyatı da 76 sent değer kazanarak
78,87 dolara yükseldi.
Haftanın tamamında yüzde 3,84 (2 dolar 83 sent) değer kazanan ABD ham
petrolünün varil fiyatı, böylece 23 Temmuz'dan bu yana en büyük artışa imza attı.