‘TARP’ kalkanı umut verdi

440 milyar euro’luk Avrupa Finansal İstikrar Fonu’nun (EFSF) hacminin artırılacağı umudu dünya borsalarını fırlattı. Avrupa’da Frankfurt Borsası yüzde 5.29, Paris Borsası yüzde 5.74, Londra Borsası yüzde 4.02 yükselişle kapanırken New York Borsası Dow Jones endeksi 147 puan artışla 11.191’den kapandı. ABD’li haber kanalı CNBC ise, Avrupa bankalarını kurtarmak için yeni bir plan hazırlığını duyurdu. Plan, ABD’nin 2008 krizi sırasında bankacılık sistemini desteklemek için hazırladığı 700 milyar dolarlık Sorunlu Varlıkları Kurtarma Programı’nın (TARP) Avrupa versiyonu gibi işleyecek. TARP bankalardan toksik varlıkları satın almak üzerine kuruluydu. Avrupa versiyonunda ise toksik varlıklar, mortgage yerine ‘kamu borcu’ olacak.
Buna göre, EFSF’den aktarılacak kaynakla Avrupa Yatırım Bankası (EIB) bünyesinde yeni bir birim oluşturulacak. Bu birim tahvil çıkaracak, gelen parayla zor durumdaki Avrupa ülkelerinin kamu borcu ‘satın alınacak’. Böylece zor durumdaki ülkelerin tahvillerine sahip olan bankaların üzerindeki baskı azaltılacak. Bankalar sorunlu tahvilleri özel birimin tahvilleriyle değiştirebilecek. Bu tahviller Avrupa Merkez Bankası’na teminat olarak gösterilebilecek.
Ancak şu an üzerinde tartışılan konu bu plan için EFSF’yi genişletmek gerekip gerekmeyeceği. 440 milyar euro’luk EFSF, Yunanistan, İrlanda ve Portekiz’e yönelik kurtarma kredilerinin ardından 298 milyar euro’ya inecek.
Schaeuble: Büyüme aptalca
Alman Maliye Bakanı Wolfgang Schaeuble’nin, EFSF’yi büyütmenin “aptalca bir fikir” olarak nitelendirmesi ve İspanya Ekonomi Bakanı Elena Salgado’nun EFSF’nin büyüklüğünün 2 trilyona çıkarılacağı şeklinde bir plan olmadığını söylemesi konu üzerinde son sözlerin henüz söylenmediğinin göstergesi oldu.
“İnsanüstü çaba gösteriyoruz”
Öte yandan ülkesini borç batağından kurtarmak için çabalayan Yunanistan Başbakanı Yorgo Papandreu’yla krizle mücadelenin en önemli aktörlerinden Almanya Başbakanı Angela Merkel Berlin’de bir araya geldi. Yunanistan’ın tüm taahhütlerine bağlı kalacağı garantisi veren Papandreu, “Borcu azaltmak için insan üstü bir çaba gösteriyoruz” dedi. Merkel de Euro Bölgesi’nde güçlü bir Yunanistan görmek istediklerini belirterek, “Atina reformları yerine getirdiği sürece Almanya gerekli her yardımı sağlamaya hazır” diye konuştu. Merkel, krizin “Euro krizi” değil borç krizi olduğunu belirterek çabuk çözüm olmadığını ve krizle adım adım mücadele edilmesi gerektiğini belirtti.
TARP NEDİR?
‘Sorunlu Varlıkları Kurtarma Programı’ (TARP) 2008 krizinde ABD’nin zor durumdaki bankalarını desteklemek için hazırladığı 700 milyar dolarlık paket. Avrupa şimdi kendi TARP’ını hazırlıyor. TARP bankalardan toksik varlık almak üzerine kurulu. ABD’de toksik varlık mortgage iken, Avrupa versiyonunda ise ‘borç’.