'Tahminlerimizden beter durumdayız'

Global ekonominin iyi yönetilemediği belirten Türkiye İş Bankası Yönetim Kurulu Başkanı Ersin Özince, “Globalizmin geldiği nokta dehşet verici. Enternasyonal ilan edilmedikçe Ulasal politikaların da olması şart” dedi. Genç Yönetici ve İşadamları Derneği’nin (GYİAD) düzenlediği “Dünya ve Türkiye Ekonomisi Üzerine Konuşmalar” konferansında ekonomideki sıcak gelişmeleri değerlendiren Ersin Özince, ekonominin insan refahını amaçlaması gerektiğini vurgulayarak, “Global krizin geleceği üç aşağı beş yukarı belliydi, tahmin ediliyordu. Ama şu andaki durum tahminlerimizden çok daha beter. Kriz bir bilanço hadisesidir. Bir bilançoyu yönetmek için de toplama-çıkarma yapmayı bilmek yeterli” açıklamasında bulundu.
TAŞKÖPRÜ YERİNE ÇİN SARMISAĞI
“Globalizm dehşet bir şey ve dolu dizgin gidiyor. Çok tehlikeli bir hal aldı” diyen Özince, şu değerlendirmelerde bulundu: “Taşköprü’de yetişen sarımsak yerine Çin’den geleni tercih edersek ileride daha ileri bir boyutta yaşanacak küresel ısınmada bu bitki türünü tamamen ölebilir. Çünkü Çin’den gelen sarımsaklar nem oranı nedeniyle çok çabuk bozuluyormuş. Öyle bir noktaya geldi ki globalizm Anadolu’da organik buğday tohumu bile bulunamıyor. Bu nedenle globalizm iyi idare edilmeli. Bugün yaşanan serbest ticaret bizim bildiğimiz anlamda bir serbest ticaret olmaktan uzak. Bu şekilde yaşanan bir serbest ticaret er ya da geç ekonomik ve sosyal sıkıntılara neden olacak. Asıl kriz, globalizmin iyi yönetilememesi. Global ekonomi yönetime muhtaç. “
Öğrencilik yıllarındaki enternasyonal söyleme gönderme yapan ve espriyle karışık “Enternasyonal ilan edilmedikçe ulusal bir politika mutlaka olmak zorunda” diyen Özince, bu sözlerinin yabancı sermayeye karşı olduğu anlamına gelmediğinin altını çizdi. Ancak finans kapitalin kurallarının da önemli olduğuna değinen Özince, “Bu kuralları kim koyacak. Bölgesel ve ülkesel farklılıklar da önemli. Örneğin doğu insanının insanın tasarruf eğilimi daha fazla. Biz Erbil’de şube açtık, kumbara götürmeyi unutmuşuz döner dönmez kumbara gönderdik oraya. Ama aynı ihtiyaç Rusya’daki şubemizde geçerli değil” dedi.
BANKA SERMAYEDARININ KİMLİĞİ ÖNEMLİ
Finans kapital kurallarında belirleyici olan BASEL III ile birlikte gelişmekte olan ülkelerin daha da büyük bir cendere altına girebileceğine dikkat çeken Özince, şu bilgileri verdi: “Bu nedenle para-sermaye ilişkisi gelişimi sağlayacak biçimde şekillenmeli. Gelişmekte olan ülkelerin gazını kesmeyecek ulusal ve uluslar arası düzenlemelere ihtiyaç var. Bu sözlerin yabancı sermayeyi yadsıdığım anlamına gelmemeli. Ama ülke ekonomilerini derinden etkileyen bankaların sermayedarlarının ulusal olmasının önemi ortaya çıktı. Bankaların sermayedarlarının kim olduğunun bilinmesi şart.”
HAYAL KIRIKLIĞI YAŞIYORUM
GİYAD’ın düzenlediği konferansta değerlendirmelerde bulunan bir diğer izim de Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) İstikrar Enstitüsü Direktörü Süreyya Serdengeçti oldu. Global krizin geldiği noktada büyük bir hayal kırıklığı yaşadığını ifade eden Serdengeçti, “2007’de global bir krizin gelmekte olduğu ve bunun 1929 Bunalımı’na benzeyebileceğinin sinyalleri alınınca çok daha hızlı organize olunacağını ve tatmin edici teorik bir çerçeve çıkacağını düşünmüştüm. Oysa şimdi hayal kırıklığı yaşıyorum” diye konuştu. Avrupa’da hala ciddi sorunlar ve bunların nasıl çözüleceğine dair ciddi soru işaretleri olduğuna dikkat çeken Serdengeçti, şu bilgileri verdi: “Beklenti yönetimi de bozuldu. Çünkü sağlanan onca likiditeye rağmen 4 yıldır kalıcı bir çözüm yolu bulunabilmiş değil. Avrupa’da ABD’de siyasi liderliğin güçlü olmaması da bu konuda yapılacak reformlarda gecikme yaratıyor aslında. Kur savaşları deniyor. Kur savaşları aslında başkasını suçlamanın en kolay yoludur. Altın değerli olmaya devam edecek çünkü altın kimsenin basmadığı bir paradır. “