'Sırada Fransa ve İtalya var’ söylentisi

MELİS ŞENERDEM-İSTANBUL Euro Bölgesi’ndeki borç krizinin atlatılamaması ve piyasalarda dün Fransa ve İtalya’nın notunun indirileceğine ilişkin söylentiler euro’nun dolar karşısında dört yılın yeni en düşük seviyesine gerilemesine neden oldu. Euro dolar paritesi dün yüzde 1.4 düşerek 1.2112 seviyesini gördü. Bu, euro’nun Nisan 2006’dan beri dolar karşısında düştüğü yeni en düşük seviye. Euro daha sonra beklenenden iyi gelen ABD verileriyle 1.2279’a çıktı. İşlemciler daha önceki en düşük seviye olan 1.2143 seviyesinin altına inildiğinde bu seviyenin altında yer alan hedge fon stop-loss emirlerinin çalıştığını ve düşüşün hız kazandığını kaydetti. Euro, dolar karşısında pazartesi akşamı 1.2305’ten işlem görüyordu. Dolar ise dün döviz sepetine karşı son 15 ayın en yüksek seviyesine yükseldi. Açıklama için bastırıyorlar Milliyet gazetesine bilgi veren yabancı bir bankanın döviz işlemcisi, “Fransa ve hatta İtalya’da not indirimi yapılacağına dair bir söylenti var. Piyasalar kredi derecelendirme kuruluşlarından indirim olacak ya da olmayacak yönünde bir açıklama bekliyor” dedi. Döviz işlemcisi, ABD ve İngiltere’de pazartesi günü piyasaların kapalı olduğunu, bugünkü düşüşte tatilin araya girmesi nedeniyel pozisyon değişikliklerinin yeni yansıtılmasının da etkili olduğunu ekledi. Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Cuma günü Avrupa piyasalarının kapanışının ardından İspanya’nın notunu bir kademe indirerek AA+’ya çektiğini açıklamıştı. ECB yönetim kurulu üyesi Christian Noyer, dün yaptığı açıklamada kredi derecelendirme kuruluşlarının sinyalleri bazen çok geç gönderdiğini söyleyerek Fitch’in İspanya’ya ilişkin kararını eleştirdi. Noyer, “Bizim için bu çok büyük bir sorun çünkü hep yanlış zamanda yapıyorlar. Zamanında sinyalleri göndermiyorlar. Çok geç kalıyorlar ve bu da sorun oluşturuyor” dedi. Piyasaların özellikle Fransa’ya ilişkin bir not indirimi beklentisin kuvvetlendiren, bu ülkenin Bütçe Bakanı François Baroin’in pazar günü yerel kanal Canal Plus’e yaptığı açıklamada AAA notunu korumanın zor olacağını söylemesi oldu. Baroin, hemen bir not indirimi beklemediğini, ancak mevcut notu korumanın kolay olmayacağını açıklamıştı. Kredi notlarına ilişkin endişelerle Fransa, Yunanistan, Portekiz, İspanya ve İrlanda’nın tahvillerini iflasa karşı sigortalamanın bedeli (CDS) yükselirken, İtalya’nın beş yıl vadeli devlet tahvillerinin CDS’i bu ülke için rekor seviye olan 250 baz puana çıktı. Türkiye beş yıllık CDS’leri de cuma günü kapanıştaki 173/176 seviyesinden 185/189 baz puana yükseldi. ‘Avrupa bankaları iki yılda 195 milyar euro zarar yazacak’ Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) Yunanlı üyesi ve başkan yardımcısı Lucas Papademos, Euro Bölgesi’nde borç krizinin bulaşma riskinin yüksek olduğunu, bunun finans sektörünü de olumsuz etkileyeceğini söyledi. Papademos, Euro Bölgesi’ndeki bankaların takibe düşen alacaklar nedeniyle zarar hanesine gelecek iki yıl için 195 milyar euro yazacağını da ekledi. ECB’nin Finansal İstikrar Raporu’ndaki hesaplamaya göre bankaların takibe düşen alacaklar için 2010’da 90 milyar, 2011’de ise 105 milyar euro karşılık ayırması gerekecek. Avrupa’daki bankaların 2009’un sonuna kadar kriz nedeniyle yazdığı zararın toplamı 238 milyar euro’ydu. Bir süredir Euro Bölgesi’ndeki kamu borcu krizi olarak yaşanan durumun ABD’deki gibi bir bankacılık krizine dönüşmesi endişesi yatırımcıları tedirgin ediyor. İspanya bankası destek istedi Öte yandan Reuters haber ajansı, İspanya’nın en büyük ikinci tasarruf bankası Caja Madrid’in hükümetin kurtarma fonundan 3 milyar euro destek istediğini duyurdu. Banka, bu destekle borsaya açık olmayan başka küçük tasarruf bankalarının aynı çatı altında birleştirilme operasyonunu finanse etmeyi amaçlıyor. İspanya’daki tasarruf bankalarının konsolide olmaları için hükümet 30 Haziran’a kadar zaman tanıdı. Euro Bölgesi’nde işsizlik yüzde 10.1 Euro Bölgesi’nde işsizlik oranı nisan ayında 10 yılın en yüksek seviyesi olan yüzde 10.1’e yükseldi. Bu aynı zamanda Avrupa’nın ortak para biriminin kullanıma girmesinden sonraki en yükske işsizlik oranı oldu. Mart ayında çift haneye çıkan işsizlik oranının yatay seyretmesi beklenirken arttığının ortaya çıkması piyasalardaki olumsuz havanın da derinleşmesine neden oldu. Avrupa Birliği (AB) istatistik kurumu Eurostat’ın verilerine göre Euro Bölgesi’nde genç nüfusun işsizlik oranı da yüzde 20’yi geçti. Bu kategoride işsizliğin en yüksek olduğu ülke ise yine İspanya oldu. İspanya’da genç nüfus işsizlik oranı yüzde 40’ın üzerinde. Euro korkusu borsaları da düşürdü Dün borsalar Avrupa’daki olumsuz havanın etkisiyle kayıplı seyir izledi, ABD’den gelen ISM imalat endeksi verisinin beklentilerin üstende olmasıyla kapanışa doğru artıya döndü. Avrupa borsalarında yüzde 2’ye varan düşüşler ağırlıklı olarak Euro Bölgesi’ne ilişkin endişelerle bağlantılıydı. Lehman Brothers’ın iflasından bu yana mayısta en oynak ayı geçiren borsalar, hazirana da fazla iyimser başlayamadı. Endekslerde şirket bazlı hareketler de oldu. Bunlardan biri de enerji devi BP’ydi. BP’nin ABD tarihinin en büyük petrol sızıntısını durdurmaya yönelik çabalarının sonuçsuz kalması şirketin hisselerinin yüzde 13.1 değer kaybetmesine neden oldu. ABD’nin BP hakkında soruşturma açması sonucu ABD borsaları da yüzde 1 düşüşle kapandı.